အေလးထားရမည့္ ကြာဟမႈမ်ား

( ၿမိဳ႕ျပျဖစ္ထြန္းမႈကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ထိန္းသိမ္းႏိုင္လွ်င္ အာရွ၏ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည္ -Sachs)

လုပ္ႀကံခံရေသာအေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ကေနဒီကေျပာဖူးသည္။ ဘ၀ဆိုတာမွ်တစြာ ဆက္ဆံျခင္းမခံရ တတ္ဘူးတဲ့။ ႏိုင္ငံတစ္ခု ၏ စီးပြားေရးဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈတြင္ လူတိုင္းႀကီးပြားခ်မ္းသာကာ ဖြ႕ံၿဖိဳးမႈအသီးအပြင့္မ်ား ရယူခံစားႏိုင္လိမ့္မည္ဟု မယူဆႏိုင္ေပ။ (GDP ဆိုသည္မွာ လူတစ္ဦးက်ပွ်မ္းမွ်ထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈကို သခ်ၤာညီမွ်ျခင္း တစ္ခုျဖင့္ ေဖာ္ျပႏိုင္ျခင္းသာျဖစ္ၿပီး တကယ္ထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈကို မရည္ရြယ္ေပ) ။ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ကို အေျချပဳလာေသာ အာရွႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ စီးပြားေရးအရတိုးတက္မႈမ်ား ရိွေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္မွာ ၾကာၿပီျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း အာရွေဒသ၏ လူတစ္ဦးက်၀င္ေငြတိုးတက္မႈမွာ အေရွ႕အာရွတြင္ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေတာင္အာရွတြင္ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိရိွခဲ့သည္။ ကၽြဲကူးေရပါဆိုသလို အျခား လူမႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရးညႊန္ကိန္းမ်ားျဖစ္သည့္ ေမွ်ာ္မွန္းလူ႕သက္တမ္းႏွင့္ စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္းမ်ားလည္း တိုးတက္ လာခဲ့ေလသည္။ သို႕ေသာ္ ထုိကဲ့သို႕တိုးတက္မႈမ်ားမွာ ေနရာတိုင္းေထာင့္တိုင္းကို လံုလံုေလာက္ေလာက္ ထိေတြ႕မႈမရိွႏိုင္ခဲ့ေသးေခ်။ အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ ေက်းလက္ေဒသၾကား ကြာဟမႈ ႀကီးမားေနျခင္းပင္။ လူသားတစ္ဦး၏ရပိုင္ခြင့္၊ ရႏိုင္ခြင့္မ်ားမွာ လူမ်ိဳးေရးအရ၊ ဘာသာတရားအရ၊ လိင္အရ ကြဲျပားျခားနားေနခဲ့သည္။

အာရွေဒသ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားကို လိုလိုလားလား လက္ခံရမည္ျဖစ္ေသာ္ျငား ယင္းဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ား၏ အရည္အေသြးႏွင့္ ပ်႕ံႏွ႕ံေပါက္ေရာက္မႈ မွ်တမႈရိွမရိွဆိုသည္ကိုကား လစ္လ်ဴ႐ႈလို႕ေတာ့မရေခ်။ လူမႈေရး ဘာသာရပ္မ်ား၏ နည္းနာနိသယ်မ်ားမွာ တစ္ခုေကာင္းမရိွတတ္သလို ၿမိဳ႕ျပဦးေဆာင္သည့္ ဖြ႕ံၿဖိဳးေရးလမ္းစဥ္မွ ေက်းလက္ဦးေဆာင္သည့္ ဖြ႕ံၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္းမ်ားလည္း ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ဖြ႕ံၿဖိဳးေရးတြန္းအား မ်ား၏အေရြ႕သည္ ၿမိဳ႕ျပမွ ေက်းလက္ဆီသို႕ျဖစ္သည္။ အာရွေဒသတြင္ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားက ျမစိမ္းေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ လယ္ယာက႑မ်ား တဟုန္ထိုး တိုးတက္မႈႏွင့္အတူ ႏို္င္ငံတိုင္းလိုလို စီးပြားေရးအရ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈမ်ား ျဖစ္တည္လာရန္အစေကာင္းခဲ့သည္။ ေက်းလက္ေဒသမ်ား၏ တိုးတက္မႈမွာ ၿမိဳ႕ျပေဒသထက္ပင္ျမန္ဆန္ခဲ့ၿပီး လယ္သမားမ်ား၏၀င္ေငြမွာလည္း သိသာစြာပင္တုိးတက္ေနခဲ့သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး၌ ဘံုစနစ္ကို ေစ်းကြက္စနစ္ျဖင့္ သြတ္သြင္းေျပာင္းလဲၿပီးေနာက္ လယ္ယာထုတ္ကုန္တိုးတက္မႈမ်ား သိသိသာသာရရိွခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႕ျပင္ ျမိဳ႕ျပႏွင့္ေက်းလက္ေဒသၾကား ကြာဟမႈမွာလည္း က်ဳ႕ံသြားခဲ့ေပသည္။ သို႕ေသာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဆိုင္ရာ တျခားဒိုင္မင္းရွင္းဘက္မွ လွည့္ၾကည့္လွ်င္ ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသႏွင့္ ကုန္းတြင္းပိုင္းေဒသၾကား ကြာဟမႈကိုလည္း ထင္ရွားစြာေတြ႕ျမင္လာရသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ကမ္းရိုးတန္းၿမိဳ႕မ်ားျဖစ္ေသာ ရွန္ဟိုင္းႏွင့္ရွန္ဇန္းၿမိဳ႕မ်ား၌ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား စုၿပံဳရင္းႏွီးၾကသျဖင့္ ထိုၿမိဳ႕မ်ားအခ်ိန္တိုအတြင္း ဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္သြားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကမ္းရိုးတန္းေဒသႏွင့္ အတြင္းပိုင္းေဒသမ်ား၏ ဖြ႕ံၿဖိဳးမႈကြာဟခ်က္မွာ ပိုမိုႀကီးမားလာခဲ့ေပသည္။ ထိုကဲ့သို႕အေျခအေနမ်ိဳးမွာ အာရွတိုက္္ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားတြင္ရိွေနဆဲျဖစ္သည္။ ေက်းလက္ႏွင့္ၿမိဳ႕ျပ ၀င္ေငြကြာဟေစသည့္အခ်က္မ်ားတြင္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား တည္ရိွပံုမွာလည္း အေၾကာင္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲေသာစိုက္ပ်ိဳးေရးႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ္လည္း ၁၉ ရာစုအကုန္တြင္ စက္မႈထူေထာင္ေရးလမ္းစဥ္ကို က်င့္သံုးခဲ့ ေလသည္။ ၿမိဳ႕ျပေဒသမ်ားတြင္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား အေျခခ်ျဖစ္ထြန္းလာျခင္းႏွင့္အတူ ေက်းလက္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပ ၀င္ေငြကြာဟခ်က္ၾကီးမားလာၿပီး ေက်းလက္ေနသူမ်ားအဖို႕ ဆင္းရဲတြင္းနက္သည္ထက္နက္လာခဲ့ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ တစ္ဖက္မွၿမိဳ႕ျပ၏ဆြဲေခၚခ်က္ႏွင့္ တစ္ဖက္မွေက်းလက္ေဒသ၏ တြန္းထိုးမႈမ်ားေၾကာင့္ ေက်းလက္မွၿမိဳ႕ျပဆီ လုပ္သားေျပာင္းေရႊ႕မႈဇာတ္လမ္းမ်ားမွာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတစ္၀န္း မရိုးႏိုင္ေအာင္ေတြ႕ျမင္လာ ရသည္။ သို႕ေသာ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑တြင္တန္႕ေနသည္ကိုမူ မေတြ႕ခဲ့ရေခ်။ နည္းပညာမ်ားထြန္းကားတိုးတက္ လာမႈေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးတြင္ လူ႕လုပ္အားကိုေလွ်ာ့ခ်သံုးစြဲႏိုင္ခဲ့သလို အထြက္ႏႈန္းေကာင္းမြန္လာမႈမ်ားကလည္း ဂ်ပန္လယ္သမားမ်ား၏ ၀င္ေငြကိုျမင့္တက္လာေစခဲ့သည္။ (မွတ္ခ်က္ ။ ။ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အစိုးရမွ အကာအကြယ္ေကာင္းစြာေပးထားသည္)။ ျမင့္မားေသာ လူေနမႈအဆင့္အတန္္းမ်ားကလည္း ျမိဳ႕ျပမွ ေက်းလက္ဆီ ျပန္လည္ေရႊ႕ေျပာင္းမႈမ်ားကို တားဆီးေနခဲ့ပါသည္။ တစ္ဖက္တြင္ အစိုးရမွ ေက်းလက္ေဒသ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားေကာင္းစြာျပဳခဲ့ရာ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အေရးပါသည့္ အရည္အေသြးျမင့္လုပ္သားထုမ်ား ေမြးဖြားႏိုင္ခဲ့ေလသည္။ ေတာင္ကိုရီးယားႏွင့္ ထိုင္၀မ္တို႕မွာလည္း ယင္းလမ္းေၾကာင္းမ်ိဳးလိုက္ခဲ့ၾကသည္။

ထို႕ကဲ့သို႕ေသာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ိဳးရရန္မွာမူ ခုေရတြင္းတူး ခုေရၾကည္ေသာက္သေဘာမ်ိဳးျဖင့္ မရႏိုင္ေခ်။ က႑အားလံုးဟန္ခ်က္ညီညီ ဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ေတာ့လိုအပ္ပါမည္။ အလုပ္ခြဲေ၀ျဖန္႕ျဖဴးမႈမ်ားမွာ လူမႈအလႊာမ်ား အၾကား၊ စီးပြားေရးက႑မ်ားအၾကား ထိေရာက္မႈရွဖို႕လိုအပ္ေနသလုိ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပ စီမံခန္႕ခြဲမႈ အရည္အေသြးမ်ား ေတာက္ေျပာင္ေနဖို႕ အေရးႀကီးလွသည္။ ကြာဟခ်က္ၾကီးမားလာေသာေနရာမ်ားတြင္ အစိုးရ၏ ေတာ္တည့္မွန္ကန္ေသာ ၀င္ေရာက္ထိန္းေက်ာင္းမႈမွာလည္း အခရာက်ေနေပသည္။ အစိုးရမ်ားအား မည္သို႕လုပ္ပါဆိုသည္မွာမူ အေျပာလြယ္သေလာက္ အလုပ္ခက္မည့္သေဘာမ်ိဳး ရိွေနပါသည္။ အာရွေဒသ ၿမိဳ႕ျပအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ယိုယြင္းေနေသာ ျပည္သူ႕၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ ပိတ္ဆို႕ေနေသာကားတန္းမ်ား၊ ညစ္ညမ္းမႈေပါင္းစံုႏွင့္ က်ပ္တည္းေနေသာ လူေနထုိင္မႈပံုစံမ်ားက ေခတ္သစ္ၿမိဳ႕ျပအက်ပ္အတည္းကို ညႊန္းဆိုေနပါသည္။ မည္သို႕ပင္ဆိုေစ ေက်းလက္ မွ ျမိဳ႕မ်ားဆီ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈမ်ားမွာလည္း အေတာမသတ္ ႏိုင္ေအာင္ရိွေနဆဲျဖစ္သည္။ သို႕ေသာ္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ၿမိဳ႕ျပလူဦးေရမွာ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႕ရိွခ်ိန္တြင္ အာရွေဒသအမ်ားစုတြင္မူ ပွ်မ္းမွ် ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႕သာရိွေနပါေသးသည္။ အတက္အက်မမွန္ေသာ စီးပြားေရးမ်ားေၾကာင့္ အာရွအစိုးရအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေက်းလက္ေဒသျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံရန္ အခက္ႀကံဳေနရၿပီး ၿမိဳ႕ျပေဒသတြင္ ဒုကၡသုကၡ ေရာက္ေနသူမ်ားအတြက္လည္း ပူပန္ေနရ ေလသည္။ ယင္းအခက္အခဲမ်ားအား မွန္ကန္ထိေရာက္စြာ မေျဖရွင္းႏိုင္လွ်င္မူ မမွ်တေသာဘ၀ထက္ ပိုမိုဆိုး၀ါးေသာ ဘ၀ေတြကိုသာ လက္ခံလိုက္ရမည္ျဖစ္ေလေတာ့သည္။

( “အမိေျမမွသတင္းမ်ား” ၀က္ဆိုက္ ( http://motherlandnews.co.cc) မွ ေဆာင္းပါးရွင္ ပူေဖာင္း(အီကို) ေရးသားထားသည့္

ေဆာင္းပါးကို ကူးယူေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္)