Friday, September 26, 2008

Those with Obscure Relocation

အိမ္ျပန္ခ်ိန္ မသိသူမ်ား

အရင္ တစ္ေခါက္ စင္ကာပူ ေရာက္စဥ္က ေက်ာင္းတက္ ေနၾကတဲ့၊ ဘြဲ႕လြန္ သင္တန္း တက္ေန ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသား ေတြနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့ ပါတယ္။ ဒီ တစ္ေခါက္ ေတာ့ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သူေတြနဲ႔ အေတြ႕ မ်ားပါတယ္။ လြန္ခဲ့ တဲ့ ေလး၊ ငါး၊ ေျခာက္ႏွစ္ေလာက္က ထြက္သြားၿပီး ထြက္သြားလုိ႔ ထြက္သြား မွန္း မသိတဲ့သူ ေတာင္မွ ပါေသး။

သူက စီးပြားေရး တကၠသိုလ္ ဘြဲ႕ရေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္ေလ့ လုပ္ထရွိတဲ့ စာရင္းကုိင္ အလုပ္ကုိ လုပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လုပ္ရတာက စာရင္းကုိင္ အလုပ္ သာမက ကိုယ္နဲ႔ မဆုိင္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ လုပ္ရမယ့္ အလုပ္မ်ဳိး ေတြကုိပါ လုပ္ရ ပါသတဲ့။ ေပးထားတာက နည္းနည္း၊ ခုိင္းတာ က မ်ားမ်ား၊ ဒါေၾကာင့္ မၾကာမီ ေနာက္ အလုပ္ တစ္ခုကုိ ေျပာင္းေတာ့ မယ္ လုိ႔ ဆုိပါတယ္။


အလုပ္လုပ္ ေနတဲ့သူေတြနဲ႔ ေတြ႕ ဖုိ႔အေရးက မုိးခ်ဳပ္ခ်ိန္ အထိ ေစာင့္ရပါ တယ္။ ႐ုံးဆင္းခ်ိန္ ေရာက္ေပမဲ့ ေပးထားတဲ့ အလုပ္ေတြ၊ ခုိင္းထားတဲ့ အလုပ္ေတြက မၿပီးေသးလုိ႔ ညဥ့္နက္ မွ ျပန္ၾက ရတယ္။ ေနာက္ တစ္ေန႔ နံနက္ ေစာေစာ ထၿပီး ႐ုံးလာ ၾကဦးမယ္။ သူ တုိ႔ေျပာေနတဲ့ ႂကြက္တြင္း လုိ႔ေခၚတဲ့ ေျမေအာက္ ဘူတာထဲကုိ ဆင္းရ၊ တက္ရ ဦးမယ္။

သမီး တစ္ေယာက္ အလုပ္ရတဲ့ ကုမၸဏီက ခပ္ေသးေသးေလး။ တကယ့္ တကယ္က်ေတာ့ ႏုိင္ငံျခားသား တစ္ေယာက္ကုိ အလုပ္ခန္႔ရ ေလာက္ေအာင္ မႀကီးက်ယ္ ေတာ့ ထြက္ရ ျပန္ေရာ။ ေနာက္တစ္ေနရာ ကေတာ့ ပညာ အရည္အခ်င္း နဲ႔ အေတြ႕အႀကဳံကုိ သေဘာက် ေပမဲ့ တ႐ုတ္ ေဖာက္သည္ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံ ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တ႐ုတ္လုိ တတ္ ဖုိ႔ လုိတယ္ ဆုိေတာ့ မရ ျပန္ဘူး။ တျခား တပည့္ တစ္ေယာက္ က်ျပန္ေတာ့ ဂ်ပန္စာ အေျခခံေလး ရထားတာ ေၾကာင့္ အဆင္ေျပ ေနျပန္ေရာ။

ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ ဖူးၿပီး အခု စင္ကာပူမွာ အလုပ္လုပ္ ေနတဲ့သူ တစ္ေယာက္ကုိ ေမးၾကည့္ေတာ့ ထုိင္း မွာက က်ယ္က်ယ္ ဝန္းဝန္း ရွိတယ္။ ဖိအား သိပ္မမ်ားဘူး။ လခလည္း သိပ္ မမ်ားပါဘူး။ စင္ကာပူ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ပုံ၊ အုပ္ခ်ဳပ္နည္း ေတြ အေၾကာင္း ေမးၾကည့္ေတာ့ ထင္သ ေလာက္ မေကာင္း လွဘူး။ သူေဌး ေတြက သူတုိ႔ ကုိယ္တုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္တာ မ်ဳိးမလုပ္ဘူး။ အတုိင္ပင္ခံ လုပ္ငန္း ေတြ၊ အႀကံေပး လုပ္ငန္းေတြ ငွားၿပီးမွ လုပ္ေလ့ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အတုိင္ပင္ခံ လုပ္ငန္း ေတြလည္း မ်ားတယ္။ သူ ကုိယ္တုိင္ ေတာင္မွ အတုိင္ပင္ခံ လုပ္ ငန္း တစ္ခုမွာ ဝင္လုပ္ခဲ့တာ။ မိခင္ ကုမၸဏီမွာ သိပ္ မေနလုိက္ရဘဲ ေဖာက္သည္ ကုမၸဏီေတြမွာပဲ လုပ္ေပး ခဲ့ရ ပါသတဲ့။

ျမန္မာႏုိင္ငံက အလုပ္အမ်ားဆုံး သြားလုပ္ၾကတာက အုိင္တီ နယ္ပယ္ မွာပါ။ ကိုယ့္႐ုံးက ထြက္သြားၿပီး အလုပ္ လုပ္တဲ့ သူေတာင္ သုံးေယာက္ ရွိၿပီ။

သူတုိ႔ လုပ္ရတဲ့ အလုပ္မ်ဳိးက တစ္ေန႔ လာလည္း ဒါပဲ၊ ေနာက္တစ္ေန႔ လာလည္း ဒါပဲ ဆုိတဲ့ အလုပ္မ်ဳိး မုိ႔ အဲဒီ ေဇာက္ခ် လုပ္ရတဲ့ အလုပ္နဲ႔ ပတ္သက္ ရင္ေတာ့ ေကာင္းေကာင္း ကြၽမ္းက်င္ ေပမဲ့ တျခား လုပ္ငန္း၊ တျခား ဘာသာရပ္ နဲ႔ ပတ္သက္ ရင္ေတာ့ ဘာ မွ ေလ့လာခ်ိန္၊ ဆည္းပူးခ်ိန္ မရဘူး လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

အုိင္တီ ဆရာလည္း လုပ္ခဲ့၊ သတင္းစာ ဆရာ လည္း လုပ္ခဲ့တဲ့ မိတ္ေဆြ အုိင္တီ ေမာင္ေမာင္ ကေတာ့ အဆင္ေျပ ေနပုံ ရပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေဈးကြက္ သုေတသန လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ခဲ့ၿပီး အခု စင္ကာပူ မွာလည္း ေဈးကြက္ သုေတသန လုပ္ငန္းေတြကုိပဲ ဆက္ လုပ္ခြင့္ရတဲ့ တပည့္ေဟာင္း တစ္ ေယာက္နဲ႔ လည္း ေတြ႕ပါတယ္။ ဒီမွာ တစ္လ တစ္ခါေလာက္ လုပ္ရတဲ့ အလုပ္မ်ဳိးကုိ အပတ္တုိင္း လုပ္ေနရ တယ္။ လုပ္တာ မ်ားေတာ့ အေတြ႕ အႀကဳံမ်ားမ်ား ရၿပီး အရည္အေသြး ေတြလည္း တက္လာတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူေတြ႕ေနရတဲ့ သုေတသန ေတြရဲ႕ အရည္အေသြးက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လုပ္ ခဲ့တဲ့ သုေတသန ရဲ႕ အဆင့္အတန္းကုိ မမီဘူး။ သူ႔လုပ္ငန္းထဲမွာ ရာထူးအရ ဦးေဆာင္ ေနရာမွာ မရွိေပမဲ့ ကြၽမ္းက်င္မႈ အေတြ႕အႀကဳံ အရ သူက ဦးေဆာင္ ေနရေတာ့ အထက္စီးက ေနႏုိင္တဲ့ သေဘာ ရွိပါတယ္။

ညီမငယ္ တစ္ေယာက္ ကေတာ့ အေဝးသင္ တကၠသုိလ္ဘြဲ႕လက္မွတ္ေလး ေတာင္ မရွိ ေလေတာ့ အလုပ္ေပး ခ်င္တဲ့သူ ရွိတာ ေတာင္ ေပးလုိ႔ မရ။ အခု ေတာ့ ဒီပလုိမာ သင္တန္း တက္ေန တယ္။ ဒီပလုိမာ လက္မွတ္ ရရင္ တကၠသိုလ္ တစ္ခုခုကုိ ဆက္ တက္ခ်င္ လည္း တက္လုိ႔ ရမယ္။ အလုပ္လုပ္ ခ်င္ရင္လည္း လုပ္လုိ႔ ရမယ္လုိ႔ ေျပာ တာပါပဲ။

သူတုိ႔ အားလုံးက အိမ္ျပန္ခ်င္တဲ့ ေနရာ မွာေတာ့ တူညီ ၾကတယ္။ ေပ်ာ္ ရာမွာ မေနၾက ရေပမဲ့ ကိုယ့္အိမ္ကုိ အၿမဲ လြမ္းေနတဲ့ သူေတြ။


ေသခ်ာတာတစ္ခုက ကုိယ့္ ဘက္က အရည္အခ်င္းနဲ႔ အေတြ႕ အႀကဳံရွိတယ္။ သူတုိ႔ လုိအပ္ခ်က္ နဲ႔ လည္း ကုိက္ညီတယ္ ဆုိရင္ အထက္ စီးက ေနႏုိင္ လုပ္ႏုိင္ ၾကတယ္။ ေလယာဥ္ေပၚမွာ သာမန္ ဝန္ထမ္း ေလာက္ပဲ လုပ္ခဲ့ပုံ ရၿပီး အဆင္ေျပပုံ မရ ခဲ့တဲ့ သားငယ္ တစ္ ေယာက္ နဲ႔ ေတြ႕ တယ္။ ဆယ္တန္းေတာင္ ေအာင္ပုံမရ၊ ဟုိမွာလည္း ဟုတ္တိပတ္တိ အလုပ္လုပ္ ခဲ့ရပုံမရ၊ ဘာမွလည္း ပါလာပုံ မရ တာက ေစာေစာက သုံးသပ္ခ်က္ ကုိ ေထာက္ခံ ေနသလုိ ပါပဲ။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ေမ လ (၁၃) ရက္ေန႕ ထုတ္၊ အခြင့္ အလမ္း ဂ်ာနယ္၊ အမွတ္စဥ္ (၁၃၅) မွ ဆရာ ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ) ၏ ေဆာင္းပါး အား ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖၚျပပါသည္။

Tuesday, September 23, 2008

We should choose ATTRACTIVE INDUSTRY


Porter's Diamond Theory အရ ကိုယ္ေ႐ြးလိုက္တဲ့ industry ဟာ လုပ္ေဆာင္လို႔ ေကာင္းတဲ့ industry မ်ိဳးျဖစ္ရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ လုပ္ေပ်ာ္တဲ့ industry မ်ိဳးဆိုရင္ ေနာက္ေတြ႔ႀကံဳရမယ့္ risk ေတြနည္းလာႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး attractive industry ဟာ management system အေတာ္အသင့္နဲ႔ လုံေလာက္ပါတယ္လို႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ လုပ္ငန္း အခ်ိဳ႕အဓိက ၾကဳံေတြ႕ေနရတဲ့အားနည္းမႈက management system ပါ။ ကိုယ့္၀န္းထမ္းကို မႏိုင္တဲ့အျဖစ္မ်ိဳးေတြ၊ သတင္းစာေတြထဲမွာလည္း ေတြ႔ဖူးၾကမွာပါ။ ၀န္းထမ္းက ေငြေတြ လိမ္သြားတာတို႔၊ နမည္ အလြဲသုံးစားလုပ္သြားတာတို႔၊ ဒါေတြကေတာ့ အေတာ္ဆိုးရြားတဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြပါ။ အျမတ္ေတြ ရသင့္သေလာက္မရတာ၊ ထုတ္ကုန္စြမ္းအား က်တာေတြကလည္း management system ေတြေၾကာင့္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္လုပ္ငန္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ အစကတည္းက attractiveness ျဖစ္မယ့္ industry ကို ေရြးမိဖို႔လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ရင္ေဘာင္တန္းလုပ္ရမယ့္အခ်ိန္မွာ ကိုယ့္မွာက အားနည္းမႈေတြရွိႏိုင္တယ္ဆုိရင္ ႏိုင္ငံျခားလုပ္ငန္းေတြထက္ position ေကာင္းေကာင္းယူထားဖို႔ လုိပါတယ္။ စစ္တိုက္သလိုေပါ့ ခံတပ္ကို အေသအခ်ာတည္ေဆာက္ထားမယ္ဆုိရင္ လာတိုက္သမွ်ကို ေသခ်ာတုံျပန္ခံစစ္ထုိးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Porter ရဲ႕ ဘယ္ industry ကေတာ့ attractiveness ျဖစ္ဆုံးလဲဆိုတာေလးကို ဆက္လက္တင္ျပခ်င္ပါတယ္။

(1) Threat of New Entrants
ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အေရးၾကီးဆုံးပါ။ ဒီ industry ကေတာ့ ၀င္ေရာက္ဖို႔လြယ္ကူရဲ႕႔လား။ ငါလိုစစခ်င္းေျခလွမ္းစလွမ္းတဲ့အခါ ဘာေတြ တားဆီးေနလဲ၊ ဘာေတြ အခက္အခဲရွိေနၾကလဲ၊ စစခ်င္းအျပိဳင္အဆိုင္ ဘယ္ေလာက္ထိ ရွိေနလဲ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ တကယ္လုပ္တဲ့အခါမွာေရ တြက္ေခ်ကိုက္ႏုိင္ေခ်ရွိလား။ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမႈေတြလိုရင္ ရႏိုင္ဖို႔ အလားအလာရွိရဲ႕လား။ အမွန္တကယ္ေရာ လုံေလာက္တဲ့ေဖာက္သည္ရႏုိင္ရဲ႕လား။ အခုမွ စ၀င္ေရာက္လာတဲ့ မိမိကုန္စည္အေပၚမွာေရာ ၀ယ္သူေတြ လက္ခံႏိုင္ေခ်ရွိလား။ ျငင္းပယ္မွာလား။ ဒီ industry မွာ လက္ရွိ၀ယ္သူ ေတြက ကုန္စည္တံဆိပ္ အစြဲအလမ္းရွိသူေတြလား၊ လိုအပ္တဲ့ နည္းပညာေတြကေရာ အေျခအေန ဘယ္လိုရွိလဲ။ ငါတို႔ နည္းပညာနဲ႕ေရာ ၀င္တုိးဖို႔ အဆင္ေျပမလား။ အဆင့္ျမင့္ နညး္ပညာေတြ ခ်ဲ႕ထြင္ႏိုင္ဖုိ႔ အခြင့္အေရးရရဲ႕လား။ အစိုးရ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြေရာ အေျခအေနဘယ္လိုရွိလဲ။ ေနာက္ထပ္၀င္ေရာက္သူေတြအေပၚ တားဆီးႏိုင္မႈေတြ ဘယ္လိုရွိလဲ။ အခြန္ေတြေရာ ငါတို႔လုပ္ငန္းနဲ႔ အဆင္ေျပရဲ႕လား။ ကုန္ပို႔ေဆာင္မႈလမ္းေၾကာင္းကေရာ အဆင္ေျပရဲ႕လား။ စစခ်င္းရင္းႏွီးစရိတ္ေတြက ကိုယ္မွန္းတာထက္ ပိုကုန္ဖြယ္ရွိလား။ ကိုယ္နဲ႔အလားတူ လက္ရွိ လုပ္ေဆာင္ေနသူေတြကေရာ သူတို႔ရဲ႕ ကုန္စည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြကာကြယ္ထားလဲ၊ ဆိုလိုတာက intellectual property နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး patent ,licenses ေတြကာကြယ္ထားေသးလား။ လက္ရွိလုပ္ေဆာင္ေနသူေတြကေရာ ကုန္ၾကမ္းရရွိမႈေတြမွာ ခ်ဳပ္ထားလား။ ဒီအဆင့္ဟာ အေတာ္ critical thinking ပါ ။ ေသခ်ာ ဘက္စုံေထာင့္စုံကေန ေတြးေတာဖို႔ သုံးသပ္ဖို႔ လိုပါတယ္ ။ တကယ္၀င္ေရာက္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္က်ေတာ့မွာ ေတြ႕လာတဲ့အခက္အခဲေတြက ကိုယ္မေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္၊ ေရွ႕ဆက္ဖို႔လည္း ခက္ေနတဲ႔အေနအထားေတြ ရွိလာတဲ့အခါ “ ေျခစုံကို ရပ္တန္႔လို႔ ေတြေ၀ေနဆဲကြယ္ ” ျဖစ္သြားမွာပါ။ ေတြေ၀ေနရုံတင္ဆို ကိစၥမရွိပါဘူး။ ကိုယ္ေတြေ၀ေနတဲ့အခ်ိ္န္မွာ သူမ်ား ၀င္တိုက္တာလည္း ခံခ်င္ခံရမွာပါ။ လိမ္ဖယ္လိမ္ဖယ္နဲ႔ ေရွ႕ဆက္ျပန္ရင္လည္း စရိတ္ေတြ၊ အခ်ိန္ေတြ၊ ေငြေတြ ပုံေအာရတာမယ္ေလ။ ျပန္ရဖို႔က ဘယ္ဆီဘယ္ေနမွန္းမသိတဲ့အခါ အေတာ္ေခါင္း႐ႈပ္စရာ ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပြဲမ၀င္ခင္ ျပင္ကက်င္းပဆိုသလို အရင္ဆုံး ေသခ်ာစိစစ္ရဖို႔ လိုပါတယ္။ ကိုယ့္အတြက္ entrant barriers ၀င္ေရာက္မႈအတားအဆီးမ်ားဟာ နည္းႏိုင္သေလာက္နည္းေလ ပုိေကာင္းေလ attractive ျဖစ္ေလပါ။

(2) Threat of Substitutes
ဒီ industry မွာ ကိုယ့္ကုန္စည္ကို အစားထုိးသုံးႏိုင္တဲ့ ကုန္စည္မ်ိဳးရွိလား။ ကို္ယ္နဲ႕အလားသ႑ာန္တူတဲ့ ကုန္စည္မ်ိဳး ရွိေနလား၊ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေခ်ရွိလားဆုိတာ ေသခ်ာသုံးသပ္ပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ customer ဟာ brand loyalty (တံဆိပ္အစြဲအလမ္းရွိသူ) မ်ဳိးဆို ထိန္းထားႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ဘဲ sensitive customer ဆြဲေခၚႏိုင္သေလာက္ လုိက္ပါႏိုင္တဲ့သူမ်ိဳးဆို မိမိကုန္စည္က အားနည္းခ်က္ေလး တစ္ခုတစ္ေလမ်ားရွိလာခဲ့ရင္ တျခားျပိဳင္ဘက္ကုန္စည္မဟုတ္ရင္ေတာင္ အစားထိုးကုန္စည္တစ္ခုကို ေျပာင္းသုံးပါလိမ့္မယ္။ ကၽြဲ႐ုိင္းအခ်ိဳရည္ဘူးကို သိၾကမွာပါ။ ဟုိတခ်ိန္တခါတုန္းကေတာ့ ကၽြဲ႐ိုင္းအခ်ိဳရည္ဟာ ျပိဳင္ဘက္ကုန္မ်ိဳး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာမရွိေသးပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံေစ်းကြက္မွာေတာ့ သူ leader ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔မွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေလးတစ္ခုျဖစ္လာတယ္။ အဲ့ေတာ့ customer ဟာ အဲ့အခ်ိန္မွာအစားထုိး၀င္ေရာက္လာတဲ့ scorpion ကို ေျပာင္းေသာက္ၾကတယ္။ Scorpion ဟာ ကၽြဲ႐ိုင္းလိုမဟုတ္ပါဘူး။အရသာ အန႕ံ ထုတ္ပိုးမႈကအစမတူပါဘူး။ ေနာက္အခ်ိဳမွႈန္႔ေတြ ျဖစ္နတုန္းကလည္း customer ေတြဟာ အသားမႈန္႔ေတြကို ေျပာင္းသုံးၾကတယ္။ ကိုယ့္ဘက္က ဘာ strategy ပဲ ေျပာင္းေျပာင္း၊ သူတို႕က ပဲြလန္႕တုန္း ဖ်ာလာခင္းမယ့္သူေတြေလ။ အဲ့ေတာ့ မိမိ၀င္ေရာက္မယ့္ industry မွာ ျပိဳင္ဘက္အျပင္ အစားထုိးကုန္စည္အေျခအေနကိုလည္း လ်စ္လွ်ဳ႐ႈ လို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ အစားထုိးကုန္စည္၀င္ေရာက္မႈနည္းေလ ကို္ယ့္ power မ်ားေလပါ။

(3) Bargaining Power of Customer
customer ရဲ႕ ေစ်းဆစ္မႈေတြဟာလည္း တကယ့္ကို လုပ္ရခက္ပါတယ္။ ကိုယ့္ ကုန္စည္ကို marketing လုပ္တဲ့အခါ customer needs and wants ကို ျပည့္မိေအာင္ျဖည့္တဲ့အခါ အေတာ္ကို ကဂ်ိဳးကေဂ်ာ္ႏိုင္ပါတယ္။ကေလးငယ္ေလးေတြလို မိုးေပၚကၾကယ္ကို လိုခ်င္တယ္လို႔ ပူဆာတဲ့ customer နဲ႔လည္း ေတြ႕ရဦးမွာပါ။ မရရင္ ငိုမွာေနာ္ဆိုသလိုပဲ။ သူတို႔ကလည္း ငါတို႔အၾကိဳက္မဟုတ္ရင္ မ၀ယ္ဘူးဆိုတာေတြ၊ ၀ယ္စရာေတြ ေ႐ြးစရာေတြေပါလို႔ျပန္ေျပာမွာပါ။ဒီလိုေတြက ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္မွာ ျဖစ္တာမ်ားလာပါတယ္။ customer ဘက္က အထြန္႕႔တက္တာ နည္းေလ ကိုယ့္ေစ်းကြက္အတြက္ ေကာင္းေလပါ။ သူတို႔အထြန္႕ တက္တိုင္း ေစ်းဆစ္တိုင္း ကို္ယ္ရရွိမယ့္အျမတ္ေတြက တရစ္ခ်င္း ပဲ့ပဲ့ပါသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ customer's bargaining power အားနည္းေလ ကိုယ့္အတြက္ ေကာင္းေလပါ။

(4) Bargaining Power of Supplier
Supplier ေတြရဲ႕ power ကို ေလ့လာရပါဦးမယ္။ သူတို႔က စိတ္ၾကိဳက္ခ်ယ္လွယ္ခြင့္ ရွိေနလားဆိုတာကိုပါ။ ကုန္ၾကမ္းေတြကို သူတို႔စိ္တ္ၾကိဳက္ေစ်းေတာင္းေနလား ေပးခ်င္သလိုေပးေနလား။ ပို႔ခ်င္သလိုပို႔ေနလား ဆိုတာပါ။သူတို႕လုပ္ရပ္ေတြ ကိုယ့္ကုန္စည္အတြက္ ထုတ္လုပ္မႈစရိတ္မွာ လာထိေစပါတယ္။ေနာက္ၿပီး JIT ( Just in time ) စနစ္မ်ိဳးကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ့အခါမ်ိဳးဆို သူ႔တို႔အေပၚ မွီခိုမႈမ်ားရပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္မွာ supplier က ကဂ်ိဳးကေဂ်ာ္လုပ္လာမည္ဆိုရင္ အခက္ေတြ အမ်ားၾကီးေတြ႕လာမွာပါ။ ကုန္ၾကမ္းက႑မွာ supplier က သူၾကိဳက္သလို မင္းမူခြင့္ရေနမယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ကုန္စည္စရိတ္တက္လာမယ္။ေနာက္ ေစ်းႏႈန္းပါ လိုက္တက္ ေတာ့မယ္။ တကယ္လို႔မ်ား customer ကကိုယ္ေတာင္းတဲ့ေစ်းႏႈန္းကို လိုက္မေပးႏုိင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ ေတြးၾကည့္ပါေတာ့....။
(5) Rivalry
ၿပိဳင္ဘက္လုပ္ငန္းအေနအထားပါ။ အလားတူလုပ္ငန္းေတြမ်ားေနတဲ့ industry ဆိုရင္ ကိုယ့္ စိတ္ၾကိဳက္ဖန္တီးခြင့္နည္းပါတယ္။ သူတို႔အတုိင္း လုိက္လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိလား။ သာေအာင္ေရာ လုပ္ႏိုင္လား။ ေသခ်ာခ်င့္ခ်ိန္ရပါမယ္။ ကိုယ့္ပရိတ္သတ္ကုိလည္း တဘက္ကို မေရာင္သြားေအာင္လည္း ထိန္းထားႏိုင္စြမ္း အျမဲျမင့္ထားရပါမယ္။ သူတို႔ေစ်းခ်ရင္ ကို္ယ္လိုက္ခ်ႏိုင္ရဲ႕လား။ သူတို႔ ပုံစံေလးေျပာင္းရင္ ကိုယ္လိုက္ေျပာင္း ႏိုင္လား။ ၿပိဳင္ဘက္မ်ားေလ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈမ်ားေလ ကို္ယ့္အရည္အခ်င္းျမင့္ထားရေလ။ strategy အားေကာင္းဖို႔ လိုအပ္ေလ။ management system ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ထိေရာက္ဖို႔ လိုေလ။ risk ေတြ အရမ္းမ်ားလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ rivalry ေတြ အားနည္းေနမယ့္ industry မ်ိဳးဆုိ attractive ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါဆိုရင္ ... attractive ျဖစ္မယ့္ industry ကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ၿပီး AFTA မွာ international က၀င္ေရာက္လာမယ့္လုပ္ငန္းေတြကို ခံစစ္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ခုခံႏိုင္ေအာင္ ၾကိဳးစားႏိုင္ပါေစ . . .။

Saturday, September 20, 2008

Opportunity Cost for Opportunity

အခြင္႔အလမ္း အတြက္ အခြင္႔အလမ္း စရိတ္


အဓိက စီးပြားေရး ျပႆနာသည္ ရွားပါးမႈ (Scarcity) ပင္ ျဖစ္သည္။ ေဘာဂေဗဒ တြင္ ဆုိ႐ုိးတစ္ခု ရွိသည္။ "ထမင္း တစ္နပ္သည္ အလကား ဘယ္ေတာ့မွ မရႏုိင္" (There is no such thing as a free lunch) ဟူေသာ စကားျဖစ္သည္။ အရာရာ တုိင္းတြင္ ေပးဆပ္မႈမ်ား ရွိသည္။ ေပးဆပ္မႈ တုိင္းႏွင့္ ျပန္ရမႈ တုိင္းတြင္ အတုိင္းအတာ ရွိသည္။ ထို အတုိင္းအတာ မ်ားသည္လည္း အကန္႔အသတ္ မ်ားၾကား၊ ေဘာင္မ်ား အတြင္းတြင္ ဖြဲ႕စည္း တည္ရွိေနသည္။

သယံဇာတ မ်ားသည္ အကန္႔အသတ္ ရွိသည္။ သဘာဝ သယံဇာတ ပင္ျဖစ္ေစ၊ အရင္းအႏွီး မ်ားပင္ျဖစ္ေစ၊ လူ႔စြမ္းအား မ်ားပင္ျဖစ္ေစ အကန္႔အသတ္ ရွိသည္။ ေနေရာင္ ပင္ျဖစ္ေစ ေန႔အခ်ိန္ တြင္သာ ရရွိ တတ္သည္။ ေလ သည္လည္း ထုိ႔အတူပင္ ျဖစ္သည္။ ကမၻာ ေျမျပင္ အထက္ ပုိေရာက္ ေလေလ၊ ေလထု ပါးလႊာ လာေလေလ ျဖစ္သည္။ ေတာေတာင္ ပင္လယ္ မ်ားသည္လည္း အကန္႔အသတ္ ရွိသည္။ ထုိ သယံဇာတမ်ားကုိ ဖန္တီး ျပဳျပင္ျခင္းမွ ျဖစ္ေစ၊ သဘာဝ အတုိင္း ျဖစ္ေစ လူတုိ႔ အတြက္ အသုံးဝင္မႈ ျဖစ္ေစသည္။ လူတုိ႔၏ လုိအင္ ဆႏၵမ်ားကုိ ျဖည့္ဆည္း ေပးသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း လူ႔ဆႏၵကား အေတာ မသတ္ေသာ သေဘာ ရွိသည္။ လူ႔အလုိကုိ နတ္ မလုိက္ႏုိင္ ေလာက္ေအာင္ မ်ားလွသည္။ လုိတုိင္း ရသည့္ ပေဒသာပင္ ဆုိသည္ကား ပုံျပင္သာ ျဖစ္သည္။ ရေလ လုိေလ အုိတေစၦ ဆုိေသာ စကားလည္း ရွိပါသည္။

ပေဒသာပင္ ရွိလွ်င္လည္း လူ႔ဘဝသည္ ေပ်ာ္စရာ ေကာင္းမည္ မထင္။ လုိတုိင္း ရေသာ ဘဝသည္ အမွန္တကယ္ ျဖစ္လာမည္ ဆုိပါက စိတ္ညစ္ ရမည္ ျဖစ္သည္။ လုိတုိင္း မရေသာ ဘဝ ကေတာ့ ပုိဆုိးပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း လုိတိုင္း မရေသာ ဘဝတြင္ပင္ အရာရာကုိ ေျပလည္ေအာင္ ျပဳျပင္ ေနထုိင္ ရျခင္းသည္ ပင္လွ်င္ လူ႔ဘဝ ပင္ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ေသာ လူ႔ဘဝတြင္ အခြင့္အလမ္း စရိတ္မ်ားႏွင့္သာ လည္ပတ္ ေနေသာ သေဘာ ရွိပါသည္။

အခြင့္အလမ္း စရိတ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဝါဟာရအခ်ဳိ႕ကုိ တင္ျပလုိပါသည္။ ေဘာဂေဗဒတြင္ စီးပြားေရး ကုန္စည္ (Economic Goods) ႏွင့္ အခမဲ့ ကုန္စည္ (Free Goods) ဆုိၿပီး သတ္မွတ္ ထားပါသည္။ (Economic Goods) မ်ားသည္ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ ပါဝင္ေသာ ကုန္စည္ မ်ားကုိ ဆုိလုိၿပီး၊ (Free Goods) မ်ား ကုိေတာ့ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ မပါဝင္ေသာ ကုန္စည္မ်ဳိးကုိ ဆုိလုိသည္ဟု အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိ ထားပါသည္။ ဥပမာ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းတြင္ ပုံထားေသာ သဲမ်ားကုိ စီးပြားေရး ကုန္စည္မ်ား ဟု သတ္မွတ္ ပါသည္။ အေၾကာင္း ကေတာ့ လုပ္ငန္းသုံး သဲမ်ားျဖစ္ေနၿပီး ဝယ္ထား ရေသာေၾကာင့္ (Opport -unity Cost) မ်ား ပါဝင္ေန၍ ျဖစ္သည္။ ဆာဟာရ သဲကႏၲာရ အတြင္းရွိ သဲမ်ား ကုိေတာ့ သဘာဝအတုိင္း ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ အခမဲ့ ကုန္စည္ဟု သတ္မွတ္ေသာ သေဘာ ျဖစ္သည္။ သဘာဝ အတုိင္း ရွိေန ေသးေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ အသုံး မျပဳေသးေသာေၾကာင့္ လည္းေကာင္း သတ္မွတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိဆာဟာရမွ သဲမ်ားကုိ သယ္ယူၿပီး ေဆာက္လုပ္ေရး အတြက္ သုံးမည္ဆုိလွ်င္ ယင္းကုိ အခမဲ့ကုန္စည္ဟု မေခၚဆုိ ႏုိင္ေတာ့ပါ။ Opportunity Cost ပါေနၿပီျဖစ္၍ Economic Goods ျဖစ္သြား ပါလိမ့္မည္။ ယင္း သည္ပင္လွ်င္ ေဘာဂေဗဒ အတြက္ ေတြးဆ စရာမ်ား လာပါသည္။

ဖလွယ္ျခင္း (Exchange) လုံးဝ မရွိေသးေသာ ကုန္စည္မ်ား၊ တစ္နည္း အားျဖင့္ သဘာဝ အတုိင္းရွိေနေသာ ကုန္စည္မ်ားကုိ အခမဲ့ ကုန္စည္ဟု သတ္မွတ္ မည္ ဆုိလွ်င္ စီးပြားေရး ႐ႈေထာင့္ အရကုန္စည္ (Goods) ဟု ေခၚထုိက္၊ မေခၚထုိက္ ေသာ ျပႆနာ ဝင္လာ ပါသည္။ ဥပမာ - သဘာဝအတုိင္း ရွိေနေသာ ေလကုိ အခမဲ့ ကုန္စည္ဟု သတ္မွတ္သည္။ ယင္းေလကုိ အကြၽႏု္ပ္တုိ႔ ႐ွဴေနပါသည္။ ရွဴလုိက္ျခင္းျဖင့္ ယင္းေလသည္ အခမဲ့ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ အေၾကာင္းကေတာ့ အကြၽႏု္ပ္တုိ႔ ရွဴလုိက္ ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေလသည္ အလုိလုိ ႏွာေခါင္းထဲ၊ ပါးစပ္ထဲသုိ႔ တုိးဝင္လာျခင္း မဟုတ္ပါ။ အကြၽႏု္ပ္တုိ႔ ရွဴလုိက္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ ရွဴလုိက္ သည့္အတြက္ အင္အား စုိက္ထုတ္ ရပါသည္။ အင္အား စုိက္ထုတ္ သုံးလုိက္သည့္အတြက္ Exchange ပါသြားသည္။ Exchange ပါသြားလွ်င္ Opportunity Cost လည္း ပါလာပါသည္။ ယင္းေလသည္ အခမဲ့ကုန္စည္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ထုိသုိ႔ စဥ္းစားလွ်င္ အရာရာတုိင္းသည္ Free Goods ျဖစ္ပါေတာ့ မလား ဟူေသာ အေတြးလည္း ရွိလာ ပါမည္။ Free Goods ျဖစ္ဆဲသာ ရွိေန ေသးလွ်င္လည္း လူတုိ႔အတြက္ အသုံးဝင္မႈ မရွိေသး ေသာ အရာ ကိုလည္း ကုန္စည္ (Goods) ဟု ေခၚမည္ လားဆုိသည့္ စဥ္းစား စရာလည္း ရွိေနပါသည္။

လူ႔ေလာကသည္ အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ တည္ေဆာက္ ထားသည္။ ထုိ အကန္႔အသတ္ သည္ပင္လွ်င္ ရွားပါးမႈ သေဘာကုိ ေဆာင္ ေနပါသည္။ ရွားပါးေသာ သဘာဝ ေၾကာင့္လည္း လူတုိ႔၏ အေတာ မသတ္ႏုိင္ေသာ ဆႏၵကုိ မျဖည့္ဆည္း ႏုိင္ေတာ့ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တစ္ခု လုိခ်င္လွ်င္ တူညီေသာ ေနာက္တစ္ခုကုိ စြန္႔လႊတ္ လုိက္ရသည္။ The Next Best Alternative Forgone ျဖစ္သည္။ The Next Best သည္ The Second Best မဟုတ္ပါ။ တူလည္း မတူႏုိင္ၾကပါ။ ဥပမာ - လက္ထဲတြင္ ေငြႏွစ္ေထာင္ က်ပ္ရွိမည္ ဆုိပါစုိ႔။ စတိတ္႐ႈိး လက္မွတ္ တစ္ေစာင္ကုိ ၂ဝဝဝိ ျဖစ္သလုိ၊ ဘာဘီက်ဴ လက္မွတ္ တစ္ေစာင္ လည္း ၂ဝဝဝိ ျဖစ္မည္။ အခ်ိန္ကလည္း တစ္ခ်ိန္တည္း က်င္းပမည္။ ေနရာေတာ့ မတူပါ။ ကန္႔သတ္ မႈ အတုိင္းအတာ အရ စတိတ္႐ႈိး ၾကည့္ခ်င္လွ်င္ ဘာဘီက်ဴကုိ လက္လႊတ္ ရမည္ ျဖစ္သည္။ ဘာဘီက်ဴ စားမည္ဆုိပါက စတိတ္႐ႈိးကုိ လက္လႊတ္ ရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ ေငြ အကန္႔အသတ္ ေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ အခ်ိန္ အကန္႔ အသတ္ ေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စသည့္ ကန္႔သတ္မႈ မ်ားၾကားမွ ႀကိဳက္ရာႏွင့္ သင့္ရာကုိ ေရြးခ်ယ္ လုိက္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ တစ္ခု လုိခ်င္လွ်င္ အျခား တူညီေသာ အရာ တစ္ခုကုိ စြန္႔လႊတ္ လိုက္ရေသာ သေဘာ ရွိေသာ္လည္း The Next Best ဆုိသည့္ အေတြး ကုိ လူ႔ သဘာဝအရ The Second Best ဟု ဇြတ္ သတ္မွတ္ေလ့ ရွိပါသည္။ စပ်စ္သီး ခ်ဥ္သည့္ ဥပမာ မ်ဳိး ျဖစ္သည္။

အခြင့္အလမ္း စရိတ္ သည္ တန္ရာတန္ေၾကး ေပးဆပ္ရေသာ သေဘာ ရွိပါသည္။ ထုိ တန္ရာတန္ေၾကး ေပးဆပ္မႈ၏ ေနာက္ကြယ္ တြင္လည္း စရိတ္ႏွင့္ အက်ဳိး ဆန္းစစ္ဖုိ႔လည္း လုိပါသည္။ မိမိႏွင့္ လိုက္ဖက္မည့္ အေျခအေနကုိ ရယူရာတြင္ ေပးဆပ္ သင့္သည့္ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ကုိလည္း ေပးဆပ္ တတ္ရန္ လုိပါေသးသည္။ အခြင့္အေရး တစ္ခု ရရွိဖုိ႔အတြက္ မတန္မရာ ေပးဆပ္ လုိက္ရ မႈမ်ားလည္း ရွိႏုိင္ပါသည္။

အခ်ဳိ႕ ကလည္း ျပန္ရ ခ်က္မ်ားကုိ တြက္ဆ ၾကရာတြင္ ပုိသာ ေသာ ျပန္ရ ခ်က္ကုိသာ ေမွ်ာ္ကုိး တြက္ဆ ၾကပါသည္။ လူ႔ သဘာဝ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အျပစ္ဟု မဆုိ ႏုိင္ေသာ္လည္း ပုိသာ ေသာ ျပန္ရခ်က္ ျဖစ္ မျဖစ္ ေတာ ့ဆန္းစစ္ရန္ လုိပါသည္။ Opportunity Cost သေဘာအရ ဆန္းစစ္မည္ဆုိပါက တူညီေသာ ေပးဆပ္မႈ မ်ားႏွင့္ တူညီေသာ ရယူမႈ မ်ားသာ ျဖစ္ေန တတ္ပါသည္။ သာသည္ ဟု ထင္ေန ၾကသူမ်ား လည္း မသာၾကပါ၊ နာသည္ ဟု ထင္ ေနၾကသူမ်ားလည္း ... မနာၾကပါ။ သဘာဝ တရားသည္ မွ်တပါသည္။

ဥပမာ - ရသင့္သည္ ဟု ထင္ထားေသာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ျဖစ္မလာ ေသာအခါ နာသည္ဟု ထင္ၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေပးဆပ္ လုိက္ေသာ၊ တူညီ သည္ဟု ထင္ထား ေသာ စြန္႔လႊြတ္မႈ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ (Opportunity Cost) သည္ တူညီ သည္ မညီ သည္ ကုိေတာ့ စဥ္းစား ရန္ ေမ့ေန တတ္ပါသည္။ လူသည္ ျပန္ရ တာေလာက္သာ ၾကည့္တတ္ သည္။ ေပးလုိက္ သည္ကုိေတာ့ မ်ားပင္ မ်ားေန ေသးသည္ဟု ထင္တတ္ ၾကသည္။ အမွန္အားျဖင့္ ထုိမွ် ရင္းႏွီး ထားသည့္ အတြက္ေၾကာင့္သာ ထုိသုိ႔ ျပန္ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ သေဘာ နားလည္လွ်င္ ေက်နပ္ ႏုိင္ၾကပါသည္။

အခြင့္အလမ္း ႏွင့္ ပတ္သက္ လာလွ်င္ ရယူ ပုိင္ဆုိင္ျခင္း အတြက္ ေပးဆပ္ျခင္း မွ အေျခ တည္ပါသည္။ ေပးမွ ရေသာ သေဘာ ရွိပါသည္။ ရမွ ေပးမွာေပါ့ ဟူေသာ သေဘာသည္ မေသခ်ာ မေရရာ ေသာ သေဘာျဖစ္သည္။ Give and Take ဆုိေသာ စကားကုိသာ သုံးၾကသည္။ Take and Give ဟူေသာ စကားကုိမူ ကား သုံးခဲသည္။ ဥပမာ - ေက်ာင္းသား တစ္ဦးသည္ တကၠသိုလ္ တက္ေရာက္ ပညာ သင္ၾကားမည္ ဆုိပါစုိ႔။ ယင္း အတြက္ေတာ ့အရင္ ေပးဆပ္မႈ ရွိရ မည္ျဖစ္သည္။ ေပးဆပ္မႈ မ်ားကား အျခား သုံးစြဲမည့္ေငြမ်ားကုိ တကၠသုိလ္ ပညာေရး အတြက္ သုံးစဲြ လုိက္ရမည္ ျဖစ္သည္။ အေပ်ာ္အပါး ထက္ စာကုိ တစုိက္မတ္မတ္ ႀကိဳးစား ရမည္ျဖစ္သည္။ အခ်ိန္ကိုလည္း ပညာေရး အတြက္ တန္ဖုိးထားၿပီး သုံးစြဲ ရမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ မွန္မွန္ ေပးဆပ္ လုိက္သည္ႏွင့္အမွ် ျပန္ရခ်က္ သည္လည္း မွန္လာမည္ ျဖစ္သည္။ အခြင့္အလမ္း စရိတ္သေဘာ သည္ ညာ၍ မရပါ။ တူေသာ အက်ဳိးကုိ ေပးမည္ ဆုိသည္ကား အခြင့္အလမ္း စရိတ္ သေဘာျဖစ္သည္။ အခြင့္အလမ္း စရိတ္သေဘာသည္ အရာရာတြင္ ရွိသည္။ လူမႈေရး နယ္ပယ္တြင္ အေရးႀကီး သည္။ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ သေဘာကုိ လႊဲေရွာင္၍ မရႏုိင္ပါ။ လူႀကီးလူေကာင္း ျဖစ္လာသူမ်ား၊ အမ်ားက ၾကည္ညိဳ ေလးစားျခင္း ခံရ သူမ်ား လည္း အမ်ားအတြက္ အနစ္နာခံမႈမ်ား၊ ေတာ္တည့္ မွန္ကန္ ေျဖာင့္မတ္မႈမ်ား ကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾက ျခင္းေၾကာင့္ သာ ျဖစ္လာ ရေသာ သေဘာ ရွိပါသည္။ လူတုိ႔သည္ လူအခ်င္းခ်င္း အလကား အထင္ႀကီးေလ့ မရွိပါ။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အခြင့္အလမ္း (Opportunity) ထက္ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ (Opportunity Cost) က ပုိ အေရးႀကီး ပါသည္။ ရယူျခင္း မ်ားသည္ ေပးဆပ္ျခင္း မွသာ ျဖစ္ေပၚပါသည္။ ေပးဆပ္ျခင္း မရွိေသာ ရယူျခင္းမ်ား ဘဝတြင္ ရွိခဲ့ပါမူ ျပန္လည္ ဆန္းစစ္ သင့္ပါသည္။ ေပးဆပ္မႈ မ်ား ရွိတတ္ ပါသည္။ ေပးဆပ္ လုိက္ရေသာ အေျခအေန မ်ားကုိ မိမိ ကိုယ္တုိင္ မသိေသးေသာ အေျခအေန ေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ဆန္းစစ္ ႏုိင္မႈ၊ သုံးသပ္ႏုိင္မႈ၊ ဆင္ျခင္တုံတရား နည္းသူမ်ားတြင္ ျဖစ္တတ္ ပါသည္။

အခြင့္အလမ္း ႏွင့္ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ သေဘာကုိ လူတုိ႔ မွန္ကန္စြာ သုံးသပ္ ႏုိင္ရန္အတြက္ လူတုိ႔၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ပီျပင္ရန္လည္း အေရးႀကီး ပါသည္။ Rational Expectations မ်ား ဟု ေခၚႏုိင္ ပါသည္။ အျမင္မွန္ တတ္ ေစရန္လည္း အမွန္ျမင္ ႏုိင္ေသာ ဘဝမ်ဳိးမ်ား ရွိရမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ေသာ ဘဝမ်ဳိးမ်ားတြင္ လူတုိ႔သည္ မည္သည့္ အရာမ်ားကုိ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံၿပီး မည္သည့္အရာမ်ားကုိ ရယူ ပုိင္ဆုိင္ ၾကမည္ကုိ စဥ္းစား ဆုံးျဖတ္ လာၾကမည ္ျဖစ္သည္။ သူတုိ႔၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ပန္းတုိင္ မ်ားသည္ ပီျပင္ ေနရမည္ ျဖစ္သည္။ တံလွ်ပ္မ်ား ၾကားတြင္ ေနထုိင္ေသာ ဘဝ မ်ဳိးမ်ားတြင္ လူတုိ႔သည္ အခြင့္အလမ္းကုိ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ျဖင့္ ရယူရန္ စဥ္းစား ခဲၾက ပါသည္။ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ မရွိဘဲႏွင့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရယူရန္ ႀကိဳးစား ရမည္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ထုိ ရယူ လုိက္သည့္ အခြင့္အလမ္း မ်ား သည္ပင္လွ်င္ အခြင့္အလမ္းစရိတ္ မွ မလြတ္ႏုိင္ပါ။ မိမိ ေပးဆပ္ လိုက္ရေသာ အခြင့္အလမ္း စရိတ္ကို မိမိ ကုိယ္တုိင္ မသိေသး ေသာေၾကာင့္သာ ျဖစ္ပါသည္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ လ (၁၃) ရက္ေန႕ ထုတ္၊ အခြင့္ အလမ္း ဂ်ာနယ္၊ အမွတ္စဥ္ (၁) မွ ဆရာ ေဒါက္တာ ေမာင္ေမာင္စိုး (ေဘာဂေဗဒ) ၏ ေဆာင္းပါး အား ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖၚျပပါသည္။

Friday, September 19, 2008

One will understand very nicely

ဖတ္မိတဲ့marketing နဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ဟာသေလးပါ။

1. You see a gorgeous girl at a party. You go up to
her and say: "I am very rich.
"Marry me!" - That's Direct Marketing... "
--------------------------------------------------------------------------------
2. You're at a party with a bunch of friends and see a
gorgeous girl. One of your friends goes up to her and
pointing at you says: "He's very rich.
"Marry him." -That's Advertising. .."
--------------------------------------------------------------------------------
3. You see a gorgeous girl at a party. You go up to
her and get her telephone number. The next day, you
call and say: "Hi, I'm very rich.
"Marry me" - That's Telemarketing. .."
--------------------------------------------------------------------------------
4. You're at a party and see gorgeous girl. You get up
and straighten your tie, you walk up to her and pour
her a drink, you open the door (of the car) for her,
pick up her bag after she drops it, offer her ride and
then say:"By the way, I'm rich. Will you
"Marry Me?" - That's Public Relations... "
--------------------------------------------------------------------------------
5. You're at a party and see gorgeous girl. She walks
up to you and says:"You are very rich!
"Can you marry ! me?" - That's Brand Recognition. .."
-----------------------------------------------------------------------
6. You see a gorgeous girl at a party. You go up to
her and say: "I am very rich. Marry me!" She gives you
a nice hard slap on your face. - "That's Customer Feedback..."
--------------------------------------------------------------------------------
7. You see a gorgeous girl at a party. You go up to
her and say: "I am very rich. Marry me!" And she
introduces you to her husband. - "That's demand and supply gap..."
--------------------------------------------------------------------------------
8. You see a gorgeous girl at a party. You go up to
her and before you say anything, another person come
and tell her: "I'm rich. Will you marry me?" and she
goes with him - "That's competition eating into your market share..."
--------------------------------------------------------------------------------
9. You see a gorgeous girl at a party. You go up to
her and before you say: "I'm rich, Marry me!" your
wife arrives. - "That's restriction for entering new markets..."

If You want to be successful in international market ! PORTER's Diamond Theory



၂၀၁၅ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ အာဆီယံ လြတ္လပ္ေသာ ကုန္သြယ္ေရး ဧရိယာမွာ ပါ၀င္ ေတာ့မယ္ဟု သိရွိ ရပါတယ္။ ဒါဆို တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက SMEs (small and medium enterprises) ေတြ International market ထဲ ဘယ္လို ေနရာ ရေအာင္ လုပ္မလဲ ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ကုန္၊ ထုတ္ကုန္ေတြ market share မ်ားမ်ား ပိုင္ဆိုင္ ႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ ဆိုတာ စိန္ေခၚမႈေတြ ျဖစ္လာ ႏိုင္ပါတယ္။ လာမယ့္ AFTA မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လုပ္ငန္းေတြ ေနရာ တစ္ခုရဖို႔ industry ေရြးတာ မွန္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ SMEs ေတြ ႏိုင္ငံတကာ ေစ်းကြက္မွာ ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္ႏိုင္ဖို႔ Michael Porter ရဲ႕ Diamond Theory ကို တင္ျပ လိုက္ပါတယ္။

Diamond Theory

Diamond Theory က ဘယ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ိဳးကို လုပ္ကိုင္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္ သင့္လဲ ဆိုတာကို ရွင္းျပပါတယ္။ ဒီ industry ( ဒီေနရာမွာ industry ကို group of firm or collections of firm that produce or undertake same or similar or related products and services လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္ ) ။ Porter က ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္ကိုင္လို႔ ေကာင္းတဲ့၊ Competitive Advantage of Nations ရႏိုင္တဲ့ industry ဟာ လကၡဏာ (၄) ရပ္နဲ႔ ျပည့္စုံ ေနရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အရင္ တုန္းကေတာ့ land,location,natural resources,labor နဲ႔ local population size ေတြ strong ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ Comparative advantages ရႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ Michael Porter ကေတာ့ တိုင္းျပည္ တစ္ခုဟာ Global မွာ competitive advantages ရေနဖို႔ရာ လကၡဏာ (၄) ရပ္နဲ႔ ျပည့္စုံတဲ့ industry ကို analyse လုပ္ဖို႔ ဆိုထား ပါတယ္။

(a) Factor Condition /endowment

Factor of production လို႔ဆိုပါတယ္။ ထုတ္လုပ္မႈ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ factor ပိုင္ဆိုင္မႈပါ။ ဒီ factor ေတြမွာ နဂိုကတည္းက ပိုင္ဆိုင္ ထားတာ ရွိသလို Advanced ေနာက္မွ change ေတြေၾကာင့္ ရလာ တာေတြ ရွိပါတယ္၊ အၾကမ္း အားျဖင့္ Factor ကို ႏွစ္ခု ခဲြႏိုင္ပါတယ္။ natural (basic) နဲ႔ Advanced ဆိုၿပီး ေတာ့ပါ။ natural မွာဆိုရင္ ဒီတုိင္းျပည္ရဲ႕ ေရေျမ၊သယံဇာတ အားသာခ်က္ေတြ၊ ရာသီဥတု အေနအထား ဟာ ဘယ္လုပ္ငန္းအတြက္ အားသာခ်က္ ရေနလဲေပါ့။ ဥပမာ ေျပာရရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုပါေတာ့၊ ဆန္စပါး industry အတြက္ ေလ့လာမယ္ ဆိုရင္ သူ႔မွာ factor endowment အျဖစ္ ေျမဆီလႊာဟာ ဆန္စပါးအတြက္ သင့္ေလွ်ာ္ ေကာင္းမြန္တဲ႔ ေရေျမ ပိုင္ဆိုင္ ထားပါတယ္။ ရာသီ အေနအထားကလည္း သင့္ေလွ်ာ္ပါတယ္၊ လိုအပ္တဲ့ ေရလည္း အလုံအေလာက္ ရႏိုင္တယ္။ ဂ်ဳံ အတြက္ ဆိုရင္ေရာ ... အဆင္မေျပပါဘူး factor endowment နဲ႔ ဂ်ဳံအတြက္ လိုအပ္တဲ့ factor requirement နဲ႔ မကိုက္ညီ ပါဘူး။

ေနာက္ သဘာ၀ အားျဖင့္ ပိုင္ဆိုင္ ထားတာ မဟုတ္ဘဲ ေနာက္မွ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ factor ကေတာ့ Advanced factor ပါ။ ဥပမာ ဂ်ပန္မွာ car industry ဟာ comparative advantage ရေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ... သူ႔မွာ car industry မွာ လိုအပ္တဲ့ technology ပိုင္ဆိုင္ ပါတယ္၊ အားသာခ်က္ ရွိပါတယ္။ skilled labour ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ industry's factor requirements နဲ႔ nation's factor endowment နဲ႔ ကိုက္ညီ သြားလို႔ပါ။ အေမရိကန္ IT ပိုင္းမွာ သာလြန္ပါတယ္။ သူ႔တို႔မွာ advanced factor knowledge capital ကုိ ပုိင္ဆိုင္ ထားပါတယ္။ ကၽြမ္းက်င္ရာ လိမၼာ ဆိုတဲ့ စကားပုံ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ industry ေရြးတတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီ တိုင္းျပည္ မွာေတာ့ ျဖင့္ key factor ဘာရွိလဲဆိုတာ ေသခ်ာ ဆန္းစစ္ပါ။ အသြားမေတာ္ တစ္လွမ္းပါ။ ကိုယ့္ industry ရဲ႕ လိုအပ္တဲ့ key factor ဟာ ဒီ တုိင္းျပည္ မွာ scarce factor ျဖစ္ေနရင္ လုပ္ငန္းလုပ္ၿပီးမွ ေနာက္ဆုတ္ဖို႔ဆိုတာ အေတာ္ စရိတ္ၾကီးတဲ့့ ျပသနာပါ။ non-key factor ေတြ ရွားတာ ကိစၥမရွိပါဘူး။ scare factor ေတြဟာ industry အတြက္ အေရးၾကီးမႈ မၾကီးမႈေတြ ေပၚ မူတည္ၿပီး innovative power (entrepreneurship လို႔ ဆိုရင္လည္း ရပါတယ္) ေတြလညး္ ရလာ ႏိုင္တာေတြ ရွိပါတယ္။

ဥပမာ ဆြစ္ဇာလန္မွာ labour shortage ျဖစ္ေနတဲ႔ ႏိုင္ငံ၊ အဲ့နိုင္ငံရဲ႕ competitive advantages ရေနတဲ့ industry ဟာ watch ပါ။ သူက labour-intensive မဟုတ္တဲ့ နာရီ ေတြကိုပဲ လုပ္ ပါတယ္။ သူက အေရအတြက္ နည္းနည္းနဲ႔ အရည္အေသြး ေကာင္းေကာင္း နည္းဗ်ဴဟာ ကို သုံးပါတယ္။ တနည္း ေျပာရရင္ ဂ်ပန္ နာရီလုပ္ငနး္ ေတြမွာ လုပ္သား မ်ားမ်ားနဲ႔ ထုတ္ေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ဆြစ္ဟာ skill labour ကို နည္းနည္းနဲ႔ ထိထိ ေရာက္ ေရာက္ သုံးလို႔ရတဲ့ industry ကို ဖန္တီး လိိုက္ပါတယ္။ ဒါလဲ သူ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ entrepreneurship ပါ။ innovate with a few amount of skilled - labour ပါ။ ေနာက္တစ္ခု ဂ်ပန္မွာ တျခား factor ေတြက requirment နဲ႔ ျပည့္စုံ ေန ေပမယ့္ space problem ပါ။ သူ႔မွာ ေျမေစ်း ေတြၾကီးတယ္၊ အေနအထား က်ဥ္းတယ္။ အဲ့ေတာ ေနရာ အခက္အခဲ ျပသနာအတြက့္ JIT system (Just - in - time ) ကို ထြင္ လိုက္ ပါတယ္။ Porter ကေတာ့ factor endowment ဟာ သဘာ၀က ေပးေပး အေမြရရ မဆိုင္ပါဘူး တဲ့။ factor endowment ဟာ အျမဲ develop and change ျဖစ္ေနပါတယ္ လို႔ဆုိပါတယ္။

(b) Related Supporting Industries

Competitve advantages ရဖို႔ ေနာက္ကေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ industries ေတြရွိဖုိ႔ အားေကာင္းဖုိ႔ကလည္း အေရးၾကီးပါတယ္။suppliers and related industry အေနအထားကိုလညး္ စီစစ္ရပါမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ factor endowment အရ ဆန္စပါး လုပ္ငန္း လုပ္မယ္ ဆိုၾကပါစို႔၊ Supporting industry ေတြျဖစ္တဲ့ ဓါတ္ေျမၾသဇာ လုပ္ငန္း၊ ဆန္စက္ေတြြက အားနည္းေနမယ္။ ထိေရာက္စြာ စြမ္းရည္ ျပည့္စြာ ေထာက္ပံ့မႈမျပဳႏိုင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ ျမန္မာ့ ဆန္ ကမာၻမွာ ယွဥ္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာေစ်းကြက္၀င္ဖို႔ မျဖစ္နိုင္တဲ့ အေနအထား ျဖစ္သြား ပါ လိမ့္မယ္။ ဂ်ပန္မွာ ကားလုပ္ငန္းဆိုရင္ သူ႕႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေလာင္စာလုပ္ငန္းေတြ အားေကာင္းလား၊ ဘယ္လို အေနအထား ရွိလဲ ဆုိတာ ကလည္း သူေရြး လိုက္တဲ့ car industry ရဲ႕ competitive advantage အတြက္ forces တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။

ဆီြဒင္မွာ leather shoe industry ဆိုရင္ ဆီြဒင္ရဲ႕ leather industry ေတြကေရာ ဘယ္လို အေနအထား ရွိလဲ။ တျခား leather goods ေတြကေရာ ဘယ္လို လဲ ဆိုတာ သိထားဖို႔ လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ supporting and related industries ေတြကို ေလ့လာ စီစစ္ၿပီး ကိုယ္လုပ္မယ့္ industry အတြက္ ကိုက္ညီလား အဆင္ေျပလား ဆိုတာ သုံးသပ္ပါ။ ဒါမွ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္မႈကို အားျဖည့္ေစသလို ကိုယ့္ လုပ္ငန္း အေနနဲ႔ အရည္အေသြး ျပည့္၀တဲ့ ဆန္းသစ္တဲ့ စိတ္ခ်ရတဲ့ သြင္းအားစု ေတြကို စရိတ္ သက္သာစြာနဲ႔ ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ Global မွာ ၿပိဳင္ဆိုင္ဖို႔ ဆိုရင္ supplier network ကလည္း အေတာ္ အေရးပါ ေနပါၿပီ။

(c) Demand Condition

ႏိုင္ငံတကာကို ထိုးမေဖာက္ခင္ domestic demand ျပည္တြင္း၀ယ္လိုအား အေျခအေနကို အရင္စီစစ္ပါဦး၊ ျပည္တြင္းမွာ ေနရာရေနတဲ့ product ဟာ ႏိုင္ငံတကာ ေစ်းကြက္ ၀င္ေရာက္ဖုိ႔ လြယ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္း ၀ယ္လိုအား၊ ဒီတုိင္းျပည္ရဲ႕ ၀ယ္လိုအားဟာ ဘယ္industry မွာ strong ျဖစ္ေနလဲ ဆိုတာ ေလ့လာပါ။ customer ေတြရဲ႕ လုိခ်င္မႈ ေတာင္းဆိုမႈ demand ကေရာ ဘာလဲ ေပါ့။ local firm ေတြက foreign က မလုပ္ေသးတဲ႔ industry ကို ေရြးမယ္ ဆိုရင္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ မွာလည္း domestic demand အပိုင္ရ ထားမယ္ဆုိရင္ export မွတဆင့္ international ထိုးေဖာက္ဖို႔ရာ အဆင္ေျပ ေစပါတယ္။ ေနာက္ domestic customer ဟာ very sensitive customer အရမ္း ဂ်ီးမ်ားတဲ့ သူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္မယ္ ဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ need ေတြ ျဖည့္ဆည္း ရင္းနဲ႔ ကုိယ့္product ဟာ တျဖည္းျဖည္း advance ျဖစ္လာ ႏိုင္ပါတယ္ ႏိုင္ငံတကာ တန္း၀င္ ျဖစ္လာ ႏိုင္တဲ့အတြက္ very sensitive customer မ်ိဳး ဆိုရင္ အရမ္း ေကာင္းပါတယ္။ အလား အလာ ရွိတဲ့ လမ္းေၾကာင္း တစ္ခုပါ။

အရမ္း ျပည္တြင္း ၀ယ္လိုအား ေကာင္းတဲ့ industry ဟာလည္း national advantage အျဖစ္လည္း ရရွိ ေစပါတယ္။ Act local, think global ျပည္တြင္း ၀ယ္လိုအား အေျခအေနကို သုံးသပ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ demand အေျခအေန ကိုလညး္ မွန္းဆ ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ ျပင္သစ္ wine မွာ နာမည္ ရပါတယ္။ သူ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ domestic မွာကို wine culture ရွိၿပီး ျဖစ္တဲ့အတြက္ wine industry ဟာ domestic demand ေကာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းပါ။ သူလညး္ domestic မွတဆင့္ ႏိုင္ငံတကာကို ထိုးေဖာက္ ပါတယ္။ ျပင္သစ္ ၀ိုင္ နာမည္ၾကီးတယ္ ဆိုတဲ့ ဂုဏ္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက customer ေတြဟာ ဘာမွန္း ညာမွန္း မသိပဲ စ လက္ခံ သုံးစြဲ လာပါတယ္။ အဲ့လိုနဲ႔ပဲ ျပင္သစ္၀ိုင္ ဟာ international market ကို ထုိးေဖာက္ ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။

(d) Firm Strategy, Structure and Rivalry

အခုလို ေခတ္မ်ိဳးမွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ dynamic ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျပိဳင္ဆိုင္မႈ ဆိုတာလည္း ေရွာင္လြဲမရပါဘူး၊ ကိုယ္က အျပိဳင္ အဆိုင္ ေတြၾကားမွာ ေနရာတစ္ခု တစ္ခု ရေနဖို႔ လိုပါတယ္။ ေနရာ ကိုလည္း မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ဆက္ထိန္း ထားဖို႔ လိုသလို ေနရာ ေလးကို လညး္ ခ်ဲ႕ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ကို္ယ့္က မခ်ဲ႕ရင္ ကိုယ့္ေနရာကို သူမ်ား လာခ်ဲ႕တာ ခံရၿပီး ကိုယ့္ေနရာပါ ပဲ့ပါ သြားေစ ႏိုင္တဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ပါ။ ေနရာေလးကို ထိန္းဖို႔ ခ်ဲ႕ဖို႔ လိုအပ္ တာကေတာ့ productivity နဲ႔ innovation ပါ။ ေနာက္ ကိုယ့္ လုပ္ငန္းရဲ႕ strategy, structure ေတြဟာ flexible ေျပာင္းလဲမႈ နဲ႔ အမွ် လိုက္ေလ်ာ ညီေထြ ေနေစဖို႔ အတြက္ အေျပာင္းအလဲ လြယ္တဲ့ ပုံစံမ်ိဳး ျဖစ္ရ ပါမယ္။ ခ်ဲ႕ ရင္ခ်ဲ႕သလို ရႏိုင္တဲ့ ပုံစံ ျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ကိုယ့္ industry ဟာ ကိုယ့္လုပ္ငန္း ဟာ capital market အေျခအေန ဘယ္လို ရွိလဲ။ ဘ႑ာေငြ လိုအပ္ရင္ ေရာ ကိုယ့္လုပ္ငန္း အေနနဲ႔ ဘယ္လို ရွာလို႔ရလဲ ... ။ အေမရိကန္ ဆိုရင္ လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ structure ပုံစံ ေတြဟာ short-run ေတြပါ။ ဒါေၾကာင့့္ သူတို႔ ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံမႈမ်ားတဲ့ industry ဟာ computer industry ေတြမွာ မ်ားပါတယ္။ ေနာက္ ဆြဒ္ဇာလန္ ... သူတို႔ဟာ long run ပုံစံေတြကို ပို သေဘာက် ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ ၾကေတာ့ ေဆး၀ါး လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီး ျမွပ္ႏွံသူေတြ မ်ားပါတယ္။

ေနာက္ လုပ္ငန္း strategy ေတြဟာ အေနအထား ေပၚလိုက္ၿပီး ေျပာင္းလဲ ႏိုင္ရပါမယ္။ ေျပာင္းလဲ လို႔လည္း အဆင္ေျပ ေစႏိုင္တဲ့ industry ဟာ လုပ္ကိုင္လို႔ အေကာင္းဆုံးပါ။ ေနာက္ industry ရဲ႕ rivalry ၿပိဳင္ဘက္ လုပ္ငန္း အေနအထား အေျခအေန ေတြကို ေသခ်ာ စိစစ္ သုံးသပ္ရန္ လိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ rivalry အေျခအေန ဟာ လုပ္ငန္းရဲ႕ innovation power ကို စကားေျပာ ပါတယ္။ အေမရိကန္မွာ ကား ဒီဇိုင္းေတြ၊ laptop ဒီဇိုင္းေတြ တေန႔ထက္ တေန႔ မရိုးဘဲ အဆန္းေတြ ထြက္ေနၾကတာ ဘယ္ေၾကာင့္လဲ ၊ rivalry အေျခအေန ေၾကာင့္ပါ။ သူမ်ားထက္ ထူးေအာင္ လုပ္ရင္းနဲ႕ market share ရရွိၿပီး market leader ျဖစ္လာ ႏို္င္တဲ့ အခြင့္အလမ္း ေတြပါ။ ႏိုင္ငံတကာ မွာ အမည္ရရွိ သြားႏိုင္ ပါေသးတယ္။ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ နည္းတဲ့ industry ဆိုရင္ေတာ့ entrance စစခ်င္း ၀င္ေရာက္မွႈမွာ အဟန္႕အတား နည္းပါတယ္။ ၀င္ေရာက္ဖို႔ လြယ္ပါတယ္။ local condition ေတြဟာ firm strategy ေတြကို affect ျဖစ္ေစ တဲ့ အတြက္ ေျပာင္းလဲလို႔ အဆင္ေျပမယ့္ strategy မ်ိဳးခ်ႏိုင္တဲ့ industry လား ... ... ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ ေတြနည္းတဲ့ industry လား ... မ်ားတဲ့ industry လား ... ဆိုတာ ေသခ်ာ စိစစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။

Porter Diamond Model ဟာ Function မဟုတ္ပါဘူး၊ system လို႔ ျမင္ေပးပါ။ ဒီေလးခ်က္ လုံးကို တစ္ခုတစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္ စဥ္းစားေပးဖို႔ စိစစ္ ေပးဖို႔ လုိပါတယ္။

(ဆက္ေဖာ္ျပ ပါဦးမည္ ... ...)

Saturday, September 13, 2008

အေပးအယူ


ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေလာကႀကီးထဲ လူျဖစ္စဥ္ခဏမွာ သတိေမ့ေနတာေလးေတြပါ။
ဒီလူကြာ အရမ္းခ်မ္းသာတယ္။ သူ႔လို ခ်မ္းသာၿပီး ျပည့္ျပည့္စံုစံုေနႏုိင္ရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲ။ ကားကလည္း အေကာင္းစားႀကီး။ အိမ္ႀကီးကလည္း ဟီးလို႔။ ေရႊေတြ ၀တ္ထားတာကလည္း ၀င္းအိလို႔။ လကုန္လို႔ payslip ၾကည့္လိုက္ရင္ ဂဏန္းေလးေတြကလည္း လွေနတာပဲ။
ကၽြန္ေတာ္အပါအ၀င္ လူတစ္ခ်ိဳ႕ တစ္ခါတေလမွာ ထိုကဲ့သို႔ ၿငီးတြားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေရးအႀကီးဆံုး တစ္ခ်က္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေမ့ေနၾကတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အေပးအယူပါပဲ။

သူတို႔ေတြခ်မ္းသာေနတာ အဆင္ေျပေနတာေတြကိုပဲ ျမင္ၿပီး သူတို႔ အဲလို ဘ၀မ်ိဳးေရာက္ေအာင္ ဘယ္လိုႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္။ ဘာေတြေပးဆပ္ခဲ့ရတယ္ ဆိုတာကို အေမ့ႀကီးေမ့ေနမိတယ္။

ေအာင္ျမင္မွဳဆိုတဲ့ အသီးအပြင့္ေကာင္းေတြကို ရဖို႔အတြက္ ေပးဆပ္ျခင္းဆိုတဲ့ မ်ိဳးေစ့ေတြ၊ ေျမၾသဇာေတြကို သူတို႔ ႀကဲခဲ့ရတယ္ မဟုတ္လား။

ဒါနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ေတြ႔ႀကံဳခဲ့တာေလးကို မွ်ေ၀ပါဦးမယ္။

UK မွာရွိတဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲလုပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ ရွာထိုး ဦးထုပ္ေဆာင္းၿပီး ၀င္ခြင့္ မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ အဲဒီေန႔မွာ ဦးထုပ္ေဆာင္းသြားမိတယ္။ ဒါနဲ႔ ပစၥည္းအပ္တဲ့ေနရာကို သြားလိုက္တယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ပစၥည္းထိန္းသိမ္းေပးတဲ့ လူေတြရွိတယ္။ သူတို႔ကို ကၽြန္ေတာ့္ဦးထုပ္ေပးလိုက္ေတာ့ သူတို႔ကေန ျပန္ေရြးဖို႔အတြက္ လက္မွတ္ တစ္ခု ျပန္ေပးပါတယ္။ လက္မွတ္ျပန္ေပးတဲ့ လူက hi hello တစ္ခြန္းေတာင္မေျပာဘူး။ မ်က္ႏွာက မွဳန္ကုပ္ကုပ္နဲ႔ customer ကို service လုပ္တဲ့သူ႔ပံုစံနဲ႔ လံုး၀မတူဘူး။

ကၽြန္ေတာ့္ကို လက္မွတ္ျပန္ေပးၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ႕ စားပြဲမွာရွိတဲ့ Tip money ထည့္တဲ့ခြက္ကို ကိုင္ၿပီး လွဳပ္လိုက္ေသးတယ္။ သေဘာကေတာ့ tip money ေပးလို႔ရတယ္ဆိုတဲ့သေဘာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္ထဲမွာ ပိုက္ဆံေပးခ်င္စိတ္မရွိတဲ့အျပင္ ေသာက္ျမင္ပါ ေတာ္ေတာ္ကပ္သြားတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြဆိုရင္ Hi, Hello ဘာညာ ႏွဳတ္ဆက္ၿပီး service ေကာင္းေကာင္းေပးတယ္။ အဲဒီအခါမွာ customer ကလဲ စိတ္ေက်နပ္ေတာ့ ပိုက္ဆံေပးခ်င္စိတ္ရွိတယ္။ အခုလို လူမ်ိဳးကေတာ့ လံုး၀ ႏိုးပဲ။

ကိုယ္က service ေကာင္းေကာင္းမေပးတဲ့အျပင္ customer ေပးတဲ့ Tip ကိုေတာ့ လိုခ်င္ေနတယ္။ မခက္ဘူးလား။

ကိုယ့္ဘက္ကေန ေပးသင့္စရာရွိတဲ့ service ကို ေကာင္ေကာင္းေလးလုပ္ေပးလိုက္၊ ကိုယ္ေပးလိုက္တဲ့ service နဲ႔ တူညီတဲ့ တံု႔ျပန္မွဳတစ္ခုကို ရလာပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္က မေပးဆပ္ေပးနဲ႔ ယူပဲယူခ်င္ေနတယ္။ ဒုကၡ ... ။

ဒီပို႔စ္နဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ေန႔စဥ္သံုးေနတဲ့ စကားေလးတစ္ခုကိုလည္း သတိရမိတယ္။ ကိုယ့္ကို သူမ်ားက ေပးဆပ္မွဳတစ္ခုခု ေပးတုိင္း အၿမဲျပန္ေျပာသင့္တဲ့ စကားေလးပါ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခါတေလမွာ ျပန္ေျပာဖို႔ ေမ့ေမ့ေနတတ္တယ္။ အဲဒါကေတာ့ "ေက်းဇူးတင္ပါတယ္" ဆိုတဲ့စကားေလးပါပဲ။

အဲဒီေတာ့ ဘယ္အလုပ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ပါ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ ကိုယ့္ဘက္က ေပးစရာရွိတာ လုပ္စရာရွိတာေလးေတြကို တာ၀န္ေက်ေက်နဲ႔ ေစတနာထား လုပ္ေဆာင္ေပးလိုက္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေစတနာ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လုပ္အားနဲ႔ ထုိက္တန္တဲ့ တန္ျပန္သက္ေရာက္မွဳေလးေတြကို မလြဲမေသခံစားရလိမ့္မယ္ဆိုတာ ယံုၾကည္ပါတယ္။

ေစတနာထားၿပီး လုပ္ေပးရက္နဲ႔ တန္ျပန္သက္ေရာက္မွဳေတြက မလန္းဘူး ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီလူဟာ ကိုယ့္ေစနာနဲ႔ မထုိက္တန္တဲ့သူလို႔ပဲ သေဘာထားလိုက္ၿပီး ေစတနာေတြကိုလည္း limit လုပ္ၿပီးပဲ ေပးလိုက္ပါ ;)

ဒီပို႔စ္ေလးကို အခ်ိန္ေပးၿပီး ဖတ္ရွဴ႕ေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္

က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ပါေစ :)

Wednesday, September 10, 2008

Marketer တိုင္းသိသင့္ေသာ သေဘာတရားမ်ား (၂)

PRODUCT - MARKET GROWTH MATRIX



စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ ေဈးကြက္အတြင္းရိွ မိမိကုန္စည္နွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေဈးကြက္ရွယ္ယာ ခိုင္မာမႈ၊ ေဈးကြက္သစ္ရရိွနိုင္မႈ စသည္တို့အတြက္ Product - Market Growth Matrix နွင့္ ယွဥ္တဲြသံုးစဲြနိုင္သည္။ ယေန့ေခတ္တြင္ ေဈးကြက္အတြင္း ယွဥ္ျပိုင္မႈမ်ား ျပင္းထန္ေနသည့္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အေနျဖင့္ Product Quality ရိွရန္လိုအပ္သကဲ့သို့ Product Variety ရိွရန္လိုအပ္သည္။ သို့ျဖစ္ရာ Marketer မ်ားအေနျဖင့္ Product - Market Growth Matrix ကိုလည္း ေကာင္းစြာ နားလည္ထားရန္လိုအပ္သည္။


Market Penetration

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတိုင္းသည္ ေဈးကြက္ထဲတြင္ တည္ရိွေနျပီး ျဖစ္ေသာ မိမိကုန္စည္၏ ေရာင္းလိုအားကို ထိုေဈးကြက္တြင္ပင္ တိုးျမွင့္နိုင္ရန္ ျကိုးစားရန္လိုအပ္သည္။ ထိုကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ ေစ်းကြက္အတြင္း ၿပိဳင္ဖက္ကုန္စည္မ်ား၏ Customer မ်ားကို ရ႐ွိႏိုင္ၿပီး Customer အသစ္မ်ားကိုလည္း မိမိကုန္စည္ကို သတိျပဳမိေအာင္၊ ၀ယ္ယူသံုးစြဲေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္သည္။ ႐ွိၿပီးသား ေစ်းကြက္အတြင္း ႐ွိၿပီးသားကုန္စည္ႏွင့္ ေစ်းကြက္ထိုးေဖာက္မႈကို လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ စြန္႔စားမႈ (Risk) အနည္းဆံုး ေစ်းကြက္ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။

Market Development

လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ ေဈးကြက္အတြင္း ရိွျပီးသား မိမိ၏ ကုန္စည္ကို ထိုေဈးကြက္တြင္ အေရာင္းျမွင့္တင္နိုင္ရန္ လိုအပ္သကဲ့သို့ ထိုကုန္စည္အတြက္ ေဈးကြက္အသစ္ထပ္မံ ရရိွနိုင္ရန္ ျကိုးစားရမည္။ ထိုကဲ့သို႔လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ လုပ္ငန္းအတြက္ ၀င္ေငြပိုမိုရ႐ွိေစၿပီး ေစ်းကြက္ေ၀စု (Market Share) ကိုလည္း ပိုမိုခိုင္မာေစသည္။

Product Development

လုပ္ငန္းသည္ ေဈးကြက္ခဲ့်ထြင္မႈအျဖစ္ မိမိလုပ္ငန္း၏ ကုန္စည္အသစ္ကို ေအာင္ျမင္ျပီးသား ကုန္စည္နွင့္ တဲြဖက္ကာ ထိုေဈးကြက္တြင္ ေဈးကြက္ရွယ္ယာခဲ့်ထြင္နိုင္ရန္ ျကိုးစားရမည္။ ေစ်းကြက္အတြင္း ကုန္စည္အသစ္မိတ္ဆက္ျခင္းသည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတိုင္းအတြက္ မ႐ွိမျဖစ္အေရးႀကီးလွေသာ Strategy တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ေစ်းကြက္ထဲတြင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္စြမ္းမ်ား (Competitiveness) ကိုလည္း ေကာင္းစြာရ႐ွိေစသည္။

Diversification

လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ ကုန္စည္အသစ္ကို ေဈးကြက္အသစ္တြင္ ရပ္တည္နိုင္ေစရန္ ျကိုးစားရမည္။ ထိုကဲ့သို့ ခဲ့်ထြင္မႈသည္ စြန့္စားမႈတစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။ ေဈးကြက္အသစ္တြင္ ကုန္စည္အသစ္သည္ တစ္ဟုန္ထိုး ေအာင္ျမင္နိုင္သကဲ့သို့ ရံွုးနိမ့္မႈမ်ားနွင့္လည္း ျကံုေတြ႕ရနိုင္သည္။ ေစ်းကြက္အတြင္း လုပ္ငန္း၏ Image တစ္ဟုန္ထိုး တိုးတက္သြားႏိုင္သကဲ့သို႔ ေစ်းကြက္ကို လံုး၀ မထိုးေဖာက္ႏိုင္ေသာ အေနအထားမ်ိဳးႏွင့္လည္း ၾကံဳေတြ႔ရႏိုင္သည္။

ကၽြန္ေတာ္သိသမွ် ဥပမာေတြနဲ႔ တင္ျပရမယ္ဆိုရင္စီ ပထမဆံုး Market Penetration ကို စတင္ လုပ္ေဆာင္ၿပီဆိုလွ်င္ ထိုလုပ္ငန္းသည္ ေနာက္ထပ္ ေနရာႏွစ္ခုဆီကို သြားႏိုင္ဖို႔ ေျခကုပ္ယူတဲ့သေဘာပါ။ ထိုးမယ့္ဆင္ မထိုးခင္ ေျခတစ္လွမ္းဆုတ္ ဆိုတာမ်ိဳးပါ။

Oramin- G ဆိုရင္ လူတိုင္းနီးပါး သိၾကတဲ့ ကိုရီးယားႏိုင္ငံလုပ္ ဂ်င္ဆင္းေဆးျမစ္အားေဆးပါ။ ေဆးေစ်းကြက္ထဲမွာ အဆင့္မနိမ့္တဲ့ ေဆးေကာင္းတစ္မ်ိဳးပါ။ Oramin-G က ႐ွိၿပီးသားကုန္စည္ျဖစ္တဲ့ ထိုအားေဆးကို ႐ွိေနၿပီးသား ေစ်းကြက္ထဲမွာ Promotion Tool ေလးသံုးၿပီး ေစ်းကြက္ကို ထိုးေဖာက္ခဲ့ပါတယ္။ နည္းလမ္းေလးက ေဆးဗူးထဲမွာ အခမဲ့ ေဆးစစ္မွတ္တမ္း (Free Medical Check-up) ေတြထည့္ေပးခဲ့တာပါ။ ဒီလက္မွတ္ေလးေၾကာင့္ ေဆးေစ်းကြက္ထဲမွာ အေရာင္းေတြ သိသိသာသာတက္ခဲ့ပါတယ္။ ေဆးကုိ ပံုမွန္စားတဲ့သူေတြ ၊ လက္ေဆာင္ေပးဖို႔၊ ကန္ေတာ့ၾကဖို႔ ၀ယ္တဲ့သူေတြ ၊ အနည္းဆံုး ေဆးကို လက္လီေရာင္းတဲ့ ဆိုင္ေတြ ( အရင္က အားေဆးလာ၀ယ္ရင္ အားေဆးတစ္လံုးေပးပါဆိုရင္ ေဆးဆိုင္ပိုင္႐ွင္ေတြက ဘာေဆးကို ယူမလဲလို႔ ျပန္ေမးၾကမွာပါ။ ေကာင္းတာေပးပါလို႔ ေျပာရင္ ဆိုင္ပိုင္႐ွင္က အာ႐ံုရတဲ့ အားေဆးအမ်ိဳးအစားကို ေပးမွာပါ။ Oramin-G က Promotion လုပ္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ အားေဆးတစ္လံုးအစ္မေရ ---- လို႔ေျပာရင္ လက္က အလိုလို Oramin -G ကိုပဲေရာက္ေနမွာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေဆးဗူးမ်ားမ်ား ေဖာက္မိရင္ ကူပြန္ရႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားလို႕ပါ။ ဒီလိုနဲ႔ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ေစ်းကြက္ေ၀စုေတြ ပိုမို ပိုင္ဆိုင္သြားတာပါ။) Oramin-G က ေစ်းကြက္ထဲမွာ သူရဲ႕ ေစ်းကြက္ပိုၿပီးလည္း ခိုင္လာေရာ Oramin-F ဆိုတာကို တြဲၿပီးသြင္းလာပါေတာ့တယ္။ Market Penetration ကေန Product Development ကို ေရာက္သြားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ Oramin-F ကို ေစ်းကြက္နဲ႔ မိတ္ဆက္တဲ့အခါ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ Customer ေတြက လက္ခံသြားတာပါ။ (ေဆးအမ်ိဳးအစားေကာင္းတာက အဓိကပါ။ အ႐ြယ္တင္ႏုပ်ိဳလွပေစတဲ့ ေဆးအာနိသင္က အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႔ စိတ္၀င္စားမႈကို ဖမ္းဆုပ္ႏိုင္တဲ့ အရာ ျဖစ္တာလည္းပါတယ္။ )
ဒါေလာက္ဆို ဒီ Matrix ေလးရဲ႕ အသံုး၀င္ပံုေတြကို ေကာင္းစြာနားလည္ႏိုင္ၿပီလို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စီးပြားေရးသမားတိုင္း ၊ Marketer တိုင္းက မိမိလုပ္ငန္းအေနအထား ဘယ္မွာလဲဆိုတာ ေကာင္းစြာ သံုးသပ္ဖို႔လိုတာပါ။ ကိုယ့္ေစ်းကြက္ဟာ Star မွာ ေရာက္ေနရင္ New Market ႐ွာမွာလား၊ New Product လုပ္မွာလား စသည္ျဖင့္ ေစ်းကြက္ကို ဆန္းစစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ေစ်းကြက္ထဲမွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းတိုင္း အေကာင္းဆံုး ေစ်းကြက္ထိုးေဖာက္မႈေတြ ရယူႏိုင္ပါေစလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရင္း ---

Tuesday, September 9, 2008

What is Opportunity ?


ဘာလဲဟဲ့ အခြင့္အလမ္း

၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ ဇြန္ လ (၂၄) ရက္ေန႕ထုတ္၊ အခြင့္ အလမ္း ဂ်ာနယ္၊ အမွတ္စဥ္ (၁၄၁) မွ ဆရာ ေအာင္သစ္ ၏ ေဆာင္းပါး အား ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖၚျပပါသည္။

အခြင့္အလမ္းဆုိတာ ဘာလဲ။

အခြင့္အလမ္းဆုိတာ အသိစိတ္ရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ပုန္းလွ်ဳိးကြယ္လွ်ဳိးနဲ႔ ဘာသိ ဘာသာ ေနတတ္ပါတယ္။ အဲ ... တစ္ခါ တေလ က်ေတာ့လည္း ေခါင္းကေလး ျပဴၿပီး ထြက္ၾကည့္ တတ္တာေပါ့။ အဲဒီလုိ ေခါင္းျပဴ ထြက္လာခ်ိန္မ်ဳိးမွာ သင့္အေနနဲ႔ ႐ုတ္တရက္ ေျချမန္၊ လက္ျမန္နဲ႔ ဖ်တ္ခနဲ လွမ္းဆြဲလုိက္ ၿပီး မိမိရရ ဖမ္းဆုပ္ ထားလုိက္ဖုိ႔လုိပါတယ္။

တျခားသူေတြရဲ႕အႀကီးအက်ယ္ ေအာင္ ျမင္တဲ့ဘဝေတြကုိေတြ႕ရင္ သူတုိ႔ရဲ႕ဘဝမွာ ရင္းႏွီးေပးဆပ္ခဲ့ရတဲ့ ဆုံး႐ႈံးမႈေတြရွိခဲ့ဖူးတာ ကုိ သေဘာေပါက္လုိက္ပါ။ မိမိမ်က္ေမွာက္ မွာ လက္ေတြ႕ေအာင္ျမင္သြားၾကတဲ့သူေတြ ဟာ အခြင့္အလမ္းသမားေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ သူတုိ႔ဘဝလမ္းေၾကာင္းေပၚက ေတြ႕ႀကဳံလာတဲ့ အခြင့္အလမ္းေကာင္းေတြကုိ မိမိရရ ဆုပ္ကုိင္ ႏုိင္ၾကသူေတြပါ။ လူတုိင္း ေအာင္ျမင္ သြားၾက လိမ့္မယ္လုိ႔ ေတာ့ မေမွ်ာ္လင့္ ပါနဲ႔။ တခ်ဳိ႕တေလသာ အလုပ္ျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီး အမ်ားစု ကေတာ့ က်ဆုံးသြားတတ္ၾကပါ တယ္။ ဒီ အတြက္ေတာ့ စိတ္မပ်က္လုိက္ပါနဲ႔ ဦး။ အိမ္တုိင္းေစ့ ဝင္ထြက္ၿပီး ေဈးေရာင္းရ တဲ့ အေရာင္းသမားလုိေပါ့။ တစ္အိမ္ၿပီးတစ္ အိမ္ အျငင္းပယ္ခံရေလ သူေရာင္းခ်ရဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းနဲ႔ ပိုမုိနီးကပ္လာေလေလပါပဲ။

သန္းႂကြယ္သူေဌးႀကီးတစ္ဦးကေတာ့ သူစတင္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းခုနစ္ခုမွာ ႏွစ္ခုေလာက္ပဲ အလုပ္ျဖစ္ခဲ့တယ္လုိ႔ဆုိပါ တယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီအလုပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့စီးပြား ေရးလုပ္ငန္းကပဲ အ႐ံႈးေပၚတဲ့ တျခားစီးပြား ေရးလုပ္ငန္းငါးခုကုိ ဖာေထးစရာျဖစ္ခဲ့ပါ တယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ကုိယ္ပုိင္ဥစၥာဓနေတြ ဟာ တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားလာပါတယ္လုိ႔ ဝန္ခံပါတယ္။

အခြင့္အလမ္းကုိ ျမင္တတ္ဖုိ႔လုိတယ္

စီးပြားေရးသမားေတြဟာ အခြင့္အလမ္း ကုိ ျမင္တတ္ေအာင္ သူတုိ႔ရဲ႕ဦးေႏွာက္ကုိ ေလ့က်င့္ေမြးျမဴထားၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ မ်က္လုံးေပၚက အဝတ္ေတြကုိ ခြာခ်လုိက္ၾက ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏွလုံးသားကုိ တံခါး ဖြင့္ထားၾကတဲ့အတြက္ ပုိၿပီး ျမင္ႏုိင္၊ ၾကား ႏုိင္ၾကပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးသိပၸံအေပၚ ေဝဖန္သုံးသပ္ရာမွာ ထင္ရွားတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ တ႐ုတ္ေရွးေဟာင္း စစ္ေသနဂၤ ဗ်ဴဟာက်မ္း ျဖစ္တဲ့ ‘စစ္ေရးပညာ’ စာအုပ္ကုိ ေရးသား ခဲ့သူ စာေရးဆရာ ဆြန္ဇူး က
‘အခြင့္အလမ္း ဆုိတာ သူ႔ကုိ အမိ ဖမ္းမိ တာနဲ႔ အေျမႇာက္ ဂဏန္းလုိ ကိန္း ဂဏန္းေတြ ဆပြား သြားတတ္ ပါတယ္’
လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂၅ဝဝေက်ာ္က မွန္ကန္ခဲ့သလုိ ခုလည္း မွန္ ေနတုန္းပါပဲ။

အခြင့္အလမ္း နဲ႔ အခက္အခဲ

အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္နဲ႔ေတြ႕လိုက္တာ နဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔အားလုံး ရင္ဆုိင္ၾကရမယ့္ အႀကီးက်ယ္ဆုံး အခက္အခဲကေတာ့ ဘယ္ အခြင့္အလမ္းက မိမိအတြက္ သင့္ေတာ္မွန္ ကန္ၿပီး ဘယ္အခြင့္အလမ္းကေတာ့ မသင့္ ေလ်ာ္ဘူးဆုိတာကုိ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔ပါပဲ။ ေနာက္ တစ္ခ်က္က အဲဒီသင့္ေတာ္တဲ့အခြင့္အလမ္း ကုိ အမိအရဖမ္းဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဝမွာ အေရးအႀကီးဆုံးကေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ေရွ႕ တစ္လွမ္းတုိးရမယ္ဆုိတာကုိ သိဖုိ႔ပါပဲ။

သင့္အတြက္ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ဟာ သင္အမိအရ ဖမ္းဆုပ္ရမယ့္ ေရႊေရာင္လႊမ္း တဲ့အခြင့္အလမ္းမ်ဳိးလား၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီ အခြင့္အလမ္းဟာ တျခားတစ္စုံတစ္ေယာက္ အတြက္ ခ်န္ထားသင့္သလားဆုိတာကုိ သင္ ဘယ္လုိဆုံးျဖတ္လဲ။ ပထမဆုံး သင္လုပ္ရ မွာကေတာ့ အေၾကာင္းရင္းႏွစ္ရပ္ကုိ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိဖုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဘဝ ရည္မွန္းခ်က္နဲ႔ လူစြမ္းလူစ

ဒီအခ်က္က ခက္ခက္ခဲခဲ မဟုတ္ဘူး ထင္ရေပမဲ့ လက္ေတြ႕ဘဝမွာေတာ့ ဒီအေျခ ခံအခ်က္က ေသြဖည္ၿပီး ကာလရွည္စြာ ေလွ်ာက္လွမ္း ေနသူမ်ားအဖုိ႔ စိတ္ပ်က္စရာ ဆုံး႐ႈံးမႈ မ်ားစြာနဲ႔ ရင္ဆုိင္ၾကရပါတယ္။ ဒါ့ ေၾကာင့္ စိတ္ကူးသစ္၊ အႀကံဉာဏ္သစ္နဲ႔ ထူး ျခားတဲ့ အခြင့္အလမ္း သစ္ေတြ ေပၚလာတုိင္း လက္ေတြ႕ဘဝနဲ႔ယွဥ္ၿပီး စစ္ေဆးၾကည့္ပါ။ ၁ဝခ်က္မွာ ၁ဝခ်က္စလုံး အျပည့္အဝတုိက္ ဆုိင္မႈ ရွိေနၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ ဝင္စတန္ခ်ာခ်ီေျပာ သလုိ ‘အခြင့္အလမ္းေကာင္းႀကီးတစ္ရပ္ကုိ ခလုတ္တုိက္မိၿပီ’ လုိ႔ ဆုိရပါလိမ့္မယ္။

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားဟာ မွန္ကန္ တဲ့အခ်ိန္၊ မွန္ကန္တဲ့ေနရာေဒသကုိ တစ္ၿပိဳင္ နက္တည္း ေပါင္းဆုံမိေစၿပီး အခြင့္အလမ္း ကုိဆုပ္ကုိင္ကာ ေရွ႕တစ္လွမ္းတုိးႏုိင္ခဲ့ၾကသူ ေတြျဖစ္ပါတယ္။

ေဟာဒီ ကမၻာေလာကႀကီးေပၚမွာ သင့္ အတြက္ အခြင့္အလမ္းေပါင္း ေထာင္ေသာင္း မက ရွိေနၾကပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔ အခြင့္ အလမ္းကုိ ထုိင္ေစာင့္ေနၾကဦးမွာလဲ။

အခြင့္အလမ္းကုိ ေရြးခ်ယ္ ရေအာင္

၁။ အခြင့္အလမ္းဟာ မိမိရဲ႕ပင္ကုိစြမ္းရည္ နဲ႔ လြဲေခ်ာ္ေနပါသလား

ဒါက အေရးအႀကီးဆုံး ေမးခြန္းပါ။ အခြင့္အလမ္းဟာ သင့္ရဲ႕ ယုံၾကည္မႈနဲ႔လြဲ ေခ်ာ္ေနတာမ်ဳိးဆုိရင္ အဲဒီအခြင့္အလမ္း မ်ဳိးကုိ တပ္မက္မေနပါနဲ႔၊ သံေယာဇဥ္ တြယ္ မေနပါနဲ႔၊ ထားခဲ့လုိက္ပါ။

၂။ သက္ဆုိင္ရာပုဂၢိဳလ္ေတြက မိမိပုံစံနဲ႔ ကုိက္ညီပါရဲ႕လား

လူအမ်ားဟာ မိမိနဲ႔သေဘာတူ၊ စိတ္တူ၊ ဆႏၵတူသူေတြနဲ႔သာ စုေပါင္းၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးအရ ၿပိဳင္ ဆုိင္ၾကတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ပုဂၢိဳလ္ဆက္ဆံေရး မွာပါ ယွဥ္ၿပိဳင္လုိသူေတြ ရွိေနခဲ့ရင္၊ ရွိေန လိမ့္မယ္လုိ႔ ယူဆရရင္ အဲဒီအခြင့္အလမ္း ကိုလည္း ေမ့ထားလုိက္ပါ။

၃။ မိမိရဲ႕ဘဝရည္မွန္းခ်က္ကုိျဖည့္ဆည္း ေပးႏုိင္ပါသလား

ဘယ္ေလာက္ေကာင္းမြန္တဲ့အခြင့္ အလမ္းမ်ဳိးပဲျဖစ္ပါေစ၊ မိမိရဲ႕လက္ရွိရည္မွန္း ခ်က္ပန္းတုိင္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတာမ်ဳိးဆုိရင္ လည္း သင့္စိတ္ထဲမွာ ရာႏႈန္းျပည့္ ႏွစ္ၿခိဳက္ ေပ်ာ္ေမြ႕ဖုိ႔ လမ္းမျမင္ပါဘူး။ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ရာႏႈန္းျပည့္ေပ်ာ္ရႊင္မႈမရွိဘူးဆုိရင္လည္း ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ အခက္အခဲ ျပႆနာေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတတ္ပါတယ္။

၄။ ႏွစ္ၿခိဳက္ ေပ်ာ္ရႊင္ပါရဲ႕လား

မိမိရဲ႕စီးပြားေရးလုပ္ငန္းနယ္ပယ္မွာ စိတ္ႏွလုံးႏွစ္ၿခိဳက္ေပ်ာ္ရႊင္ဖုိ႔ဆုိတာ အထူးလုိ အပ္ခ်က္ပါ။ ဘယ္လုိစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ဳိး မဆုိ အခ်ိန္နဲ႔လုပ္အားမ်ားစြာ စုိက္ထုတ္ရ ပါတယ္။ သင့္အေနနဲ႔ အခ်ိန္တုိင္း အခ်ိန္ တုိင္းမွာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈမရရွိႏုိင္ဘူးလုိ႔ယူဆရင္ လည္း အဲဒီအခြင့္အလမ္းမ်ဳိးကုိ ေခါင္းထဲ ထည့္မေနပါနဲ႔ေတာ့။ သင့္အတြက္ ပုိမိုႏွစ္ ၿခိဳက္ေပ်ာ္ရႊင္မႈကိုေပးမယ့္ တျခားအခြင့္ အလမ္းေတြ ရွိေနဦးမွာပါ။

၅။ အခ်ိန္ကုိ စီမံခန္႔ခြဲပါ

လက္ရွိလုပ္ငန္းခြင္မွာပဲျဖစ္ေစ၊ မိသားစု ဘဝမွာျဖစ္ေစ၊ စိတ္အပန္းေျဖရာကိစၥမ်ဳိးေတြ မွာျဖစ္ေစ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဘဝတစ္ခုလုံးဟာ လုပ္စရာ၊ ကုိင္စရာေတြနဲ႔ျပည့္ေနတတ္ပါ တယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု စတင္ရာမွာ လည္း တစ္စုံတစ္ခုကုိေတာ့ ရင္းႏွီးရပါလိမ့္ မယ္။ အဲဒီစီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ လက္ ေတြ႕အားျဖင့္ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ယူၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမယ္ဆုိတာကုိ ႀကိဳ တင္တြက္ဆရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအတြက္ လုိ အပ္မယ့္အခ်ိန္ကုိ ဘယ္လုိစီမံခန္႔ခြဲရမလဲဆုိ တာ၊ ဘယ္ေလာက္ထိ အခ်ိန္ေပး ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံရမလဲဆုိတာ သင့္ဘက္က အသင့္ျပင္ ဆင္ထားၿပီးပါၿပီလား။

၆။ ေငြေၾကးလုိအပ္ခ်က္

‘ဘာမွ မရင္းႏွီးရင္ ဘာမွမရႏုိင္ဘူး’ တဲ့။

ရွိတ္စပီးယားရဲ႕ျပဇာတ္ထဲက လီယာ မင္းႀကီးရဲ႕စကားက အခြင့္အလမ္းသစ္ အတြက္ အမွန္တကယ္ကုန္က်မယ့္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏံွမႈကုိ ၫႊန္ျပေနပါတယ္။ ကုန္က်စရိတ္ ရဲ႕ တျခားဘက္မွာ အျမတ္အစြန္းက ရွိေနရ ပါမယ္။ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အက်ဳိးဆက္က ေျပာင္းျပန္ ေဇာက္ထုိးျဖစ္ခဲ့ရင္ေကာ ဘယ္ လုိျဖစ္လာမလဲ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦး အဖုိ႔ လုပ္ငန္းရင္းႏွီးမႈေတြက ေရတုိ၊ ေရ လတ္၊ ေရရွည္အားျဖင့္ ဘယ္လုိအက်ဳိး အျမတ္ေတြ ရရွိႏုိင္မလဲ။

ကုန္က်စရိတ္မ်ားကုိ ပိုပုိသာသာထည့္ တြက္ပါ။ ဝင္ေငြကုိ ေလွ်ာ့တြက္ပါ။ ၿပီးမွ စီး ပြားေရးစီမံခ်က္ကို ျပန္လည္ေရးဆြဲပါ။

၇။ မိသားစုေတြ၊ အေပါင္းအသင္းေတြက ဘာေျပာၾကမလဲ

ခံႏုိင္ရည္ရွိဖုိ႔က သိပ္ကုိအေရးႀကီးပါ တယ္။ ရရွိလာမယ့္အခြင့္အလမ္းက သင့္ရဲ႕ ပင္ကုိစြမ္းရည္နဲ႔ ထပ္တူထပ္မွ် ကိုက္ညီမႈ ရွိဦးေတာ့၊ သင့္အတြက္ အရွက္ရေစမယ့္လုပ္ ငန္းမ်ဳိးဆုိရင္ အဲဒီလုပ္ငန္းကုိ မစတင္ပါနဲ႔။ သင့္ရင္ေသြးငယ္မ်ားေရွ႕ေရးကုိ ထည့္သြင္း စဥ္းစားပါ။ သင့္ရဲ႕ရင္ေသြးငယ္မ်ားက သူတုိ႔ ရဲ႕သူငယ္ခ်င္းေတြၾကားမွာ ဘာျပန္ေျပာၾက မလဲ။

၈။ အခြင့္အလမ္းကုိ လက္လႊတ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ တစ္ႏွစ္အၾကာမွာ ဘယ္လိုခံစားရ မလဲ

ေနာင္တရျခင္းက ဆုိးဝါးလွပါတယ္။ တျခားကိစၥရပ္ေတြအားလုံးအဆင္ေျပေကာင္း မြန္ပါလ်က္ လက္လႊတ္ခဲ့ရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းရင္းဟာ စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေၾကာင့္ လုိ႔ဆုိရင္ သင့္ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လုံးမွာ သင့္ရဲ႕ ေန႔ရက္ေတြကုိ ေနာင္တတရားကပဲ လႊမ္းမုိး ေစေတာ့မွာလား။

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရးသမား James F-Byrnes ရဲ႕ စကား တစ္ခြန္း ရွိပါတယ္။

‘လူေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ အခြင့္ အလမ္းထက္ ေသခ်ာမႈ ကိုပဲ ေတြးေတာ ေနတတ္ ၾကတယ္။ သူတုိ႔ အတြက္ ရွင္သန္ျခင္း ဟာ ေသဆုံးျခင္း ထက္ေတာင္ ပုိၿပီးေၾကာက္ စရာေကာင္းေနပုံပဲ’


၉။ ဒီေန႔ မွားခဲ့တာေတြဟာ မနက္ျဖန္ အတြက္ အမွန္ျဖစ္မတဲ့လား

တခ်ဳိ႕အခြင့္အလမ္းေတြက ကြၽန္ေတာ္ တို႔ရဲ႕ဘဝအေတြ႕အႀကဳံမ်ားအရ ေရွ႕တစ္လွမ္း ႀကိဳေရာက္ေနသလုိ ထင္မွတ္ရပါတယ္။ ဒီေန႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ယူဆရတဲ့အိပ္မက္ေတြဟာ အနာဂတ္အတြက္ စံျပအခြင့္အလမ္းေတြျဖစ္ ေနတတ္ပါတယ္။

သင့္ကုိယ္သင္ ေမးၾကည့္ပါ။

ဒီအခြင့္အလမ္းေတြဟာ သင့္အတြက္ အသုံးခ်ဖို႔ စုေဆာင္းထားရမယ့္ကိစၥလား၊ စုေဆာင္း႐ံုသက္သက္နဲ႔လည္း အလုပ္ျဖစ္ လိမ့္မယ္မဟုတ္ပါ။ စိတ္ကူးနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ စာ ရြက္ေပၚ ခ်ေရးၿပီးေတာ့ပဲျဖစ္ျဖစ္ မၾကာခဏ ဆုိသလုိ အခြင့္အလမ္းကုိ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ ၾကည့္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။

တကယ္လုိ႔ သင့္အႀကံအစည္က သင့္ ေလ်ာ္ၿပီး အခ်ိန္အခါသင့္ၿပီဆုိတာနဲ႔ ခ်က္ ခ်င္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ စတင္လုိက္ပါ ေတာ့။

၁ဝ။ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လုံး ဘာမွျဖစ္ျဖစ္ ေျမာက္ေျမာက္ မလုပ္ျဖစ္ခဲ့ဘူးလား။ ဒီ တစ္ႀကိမ္မွာေတာ့ တကယ္လုပ္ျဖစ္ၿပီလား

ဒီေမးခြန္းက သိပ္ကုိအေရးပါတဲ့ေမး ခြန္းပါ။ စိတ္ကူးသစ္၊ အႀကံအစည္သစ္၊ အခြင့္အလမ္းသစ္အားလုံးကုိ သင့္ဘဝတစ္ ေလွ်ာက္လုံးအတြက္ လုံးဝနစ္ျမဳပ္လုပ္ေဆာင္ ရမယ့္အလုပ္အျဖစ္ သေဘာထားပါ။ သင္ စိတ္ပါဝင္စားမႈရွိေနေသးရဲ႕လား၊ ရွိေနေသး တယ္ဆုိရင္ သင္ဟာ သင့္ရဲ႕အိပ္မက္ကုိ ရွာ ေဖြေတြ႕ရွိၿပီလုိ႔ ဆုိရပါလိမ့္မယ္။

‘ေအာင္ျမင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ တုိင္းဟာ အခြင့္ အလမ္း မ်ားကုိ မလုိခ်င္ ေတာ့ဘူး လုိ႔ ဘယ္တုန္းက မွ မညည္း တြား ခဲ့ၾကပါ’

ရဗ္ေဝါဒုိ အီမာဆန္ (၁၈ဝ၃-၁၈၈၂)

အေမရိကန္ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆရာ ေတြးေခၚပညာရွင္


Ref: 'Ringing on a broken doonbell'

Internet Marketing အင္တာနက္ ေစ်းကြက္ တင္ျခင္း

Internet Marketing အင္တာနက္ ေစ်းကြက္ တင္ျခင္း

B2B လုပ္ငန္းျခင္း ဆက္ဆံတဲ့ နယ္ပယ္မွာ အင္တာနက္ဟာ လုပ္ငန္း လက္ေတြ႕ေတြ နဲ႕ လုပ္ငန္း ထိေရာက္မွဳ ေတြကို ေတာ္လွန္ ေျပာင္းလဲ လိုက္ပါတယ္။ ကုမၸဏီ ေတြဟာလည္း ေထာက္ပံ ေပးသြင္း သူေတြ၊ ကုန္ေစ်းႏွဳန္း ေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ရင္ အခ်က္အလက္ အဆမတန္ ပိုရ လာတယ္။ ေလလံ တင္တာေတြ ကို ပိုမို မွီခို လာတယ္။ ကမ္းလွမ္း ေစ်းဆို ခ်က္ေတြကို ေတာင္းခံ လာတယ္။ Net ကြန္ရက္ ေပၚမွာပဲ အလြန္မ်ား လာတဲ့ အလုပ္ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ကိစၥ ေတြ ေဆာင္ရြက္ လာၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပ်မ္းမွ် ကုမၸဏီတုိင္း ဟာ အင္တာနက္ က ေပးနိုင္တဲ့ စြမ္းအား ရဲ့ 10% ေလာက္ပဲ သံုးေန ၾကပါ ေသးတယ္။ ကုမၸဏီ အမ်ား အျပား ဟာ ကုမၸဏီ ၀က္ဆိုဒ္ တစ္ခုေလာက္ ဖြင့္လုိက္ျပီ ဆိုယံုနဲ႔ အင္တာနက္ က ေပးနုိင္ စြမ္းအား ေတြကို ရေနျပီ ဆိုတဲ့ လဲြမွားစြာ ယံုၾကည္ေလ့ ရွိတယ္။

၁. ကုမၸဏီ တစ္ခုအတြက္ ၀က္ဘ္ဆိုက္ ေကာင္းေကာင္း တစ္ခုရဲ့ လကၡဏာ ရပ္ေတြက ဘာေတြလဲ ?

ကုမၸဏီတုိင္းဟာ မိမိတို႔ရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ေနာက္ခံသမိုင္း၊ အထြက္ ပစၥည္း၊ ၾကည့္ျမင္္ပံုနဲ႔ အျခား ကိစၥ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကို ေဖာျ္ပ နုိင္စြမ္း ရွိမယ့္ ၀က္ဘ္ဆိုက္ ကို ဒီဇို္င္း ထုတ္သင့္ တယ္။ အဲဒီ ၀က္ဘ္ဆုိဒ္ ဟာ ကုမၸဏီကို ဆက္သြယ္ဖို႔ လြယ္ကူတဲ့ နည္း လမ္း တစ္ခု အထင္အရွား ပါ၀င္ ရမယ္။ ၀က္ဆိုက္ ကို တက္ျပီး ၾကည့္သူ ေတြ ျပန္လည္ ေပးပို႔ ခ်င္ ေစမယ့္ ေျပာင္းလဲ ေနတဲ့ အေျခခံ ေဘာင္ထဲက အတြင္း သရုပ္သစ္ ေတြကို အထင္အရွား ေဖာ္ျပ ေနရမယ္။ ၀က္ဆိုဒ္ဟာ စိတ္၀င္စား စရာ ဂရပ္ဖစ္ ရုပ္ပံုေတြ နဲ႔ ကြန္ျပဴတာ ဖန္သားျပင္ ကို ခ်က္ခ်င္း တင္ႏုိင္ စြမ္းရွိရမယ္။ ၀က္ဘ္ဆိုက္ ဟာ အီလက္ထေရာနစ္ အေရာင္းအ၀ယ္ ဆိုက္အျဖစ္ သူ႔ကို ေျပာင္းေစမယ့္၊ အေရာင္းအ၀ယ္ ျဖစ္ေရး အလုပ္ ျဖစ္ေရး ဆိုတဲ့ အတြင္း သေဘာကို ေပးျခင္း သက္သက္ ထက္ ေက်ာ္လြန္ ေနေစ ရမယ္။

၂. အင္တာနက္ကတဆင့္ ကုန္စည္၀ယ္ယူျခင္းရဲ့ အကန္႔အသတ္ေတြက ဘာေတြလဲ ?

၀ယ္သူေတြ ဟာ မ၀ယ္ယူမီမွာ ကုန္ပစၥည္း ေတြကို ကိုင္တြယ္တာ စစ္ေဆးတာ လုပ္လို႔ မရဘူး (မေက်နပ္ ရင္ေတာ့ ျပန္ပို႔လို႔ ရပါတယ္။) ၀ယ္သူ ေတြဟာ ပို႔ေပး မဲ့ကုန္ ပစၥည္း ေတြကို ေစာင့္ရတယ္။ (တစ္ခါ တေလ ၂ရက္ပဲ ၾကာပါတယ္) လက္လီ ဆိုင္မွာ ၀ယ္ ရင္ေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ ၀ယ္တဲ့ ပစၥည္း အမ်ားအျပား ဟာ အဲဒီေန႔မွာပဲ လက္ခံ ရရွိေလ့ ရွိတယ္။ ၀ယ္သူ ေတြဟာ စတိုးဆိုင္ ေတြမွာ ဘယ္သူနဲ႔ မဆို မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ စကားေျပာ လို႔ ရေပမယ့္ အင္တာနက္ က တဆင့္ ဆုိရင္ ဒါမ်ိဳးလုပ္ လို႔ မရ ေတာ့ဘူး။ အင္တာနက္ စကား၀ုိင္းမွာ ေျပာရင္ ေျပာနုိင္တယ္။ တယ္လီဖုန္း က ေနျပီး ေျပာရင္ ေျပာႏိုင္တယ္။ တစ္ေန႔ က်ရင္ေတာ့ ၀ယ္သူ ေတြဟာ ေရာင္းသူ ေတြကို မိမိတို႔ရဲ့ ကြန္ျပဴတာ ဖန္သားျပင္ ေပၚမွာ ေတြ႔ျမင္ လာပါ လိမ့္မယ္။

၃. အြန္လိုင္း ကုမၸဏီ အမ်ားအျပား ေပါက္ကြဲ ပ်က္စီး ခဲ့ၾကတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လဲ ?

အြန္လိုင္း စီးပြားေရး ကုမၸဏီသစ္ ေတြဟာ ေစ်းကြက္ထဲ ကေန ငုပ္ေနတဲ့ လိုအပ္မွဳ တစ္ခ်ိဳ႕ကို ျဖည့္တင္းေရး ဆိုတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ စိတ္ကူး ေတြ အမ်ား အားျဖင့္ရွိၾက ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အြန္လိုင္း စြန္႔ထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ နည္းပညာ အရ ထက္ျမက္ ေခတ္မီ သေလာက္ ေစ်းကြက္တင္ ကၽြမ္းက်င္မွဳႏွင့္ ဘ႑ာေရး ကၽြမ္းက်င္မွဳ ေတြ ခ်ိဳ႕ယြင္း ေနၾကတယ္။ ဒီကုမၸဏီ ေတြ ဟာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း စံနမူနာ ေကာင္း တစ္ခုကို မတည္ေဆာက္ ႏိုင္ခဲ့ ၾကဘူး။ အြန္လိုင္း ကုမၸဏီ အမ်ားအျပား ေပါက္ကြဲ ပ်က္စီး ရျခင္းနဲ႔ အဓိက အေၾကာင္းရင္း ေတြ ကို ေအာက္ပါ အတုိင္း ေဖာ္ျပ လုိက္တယ္။

အြန္လိုင္း စြန္႔ထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ အမ်ားအျပား ဟာ လုိအပ္ တဲ့ သုေတသန ေတြ စီမံကိန္း ေတြ မျပဳလုပ္ပဲ ေစ်းကြက္ထဲကို အေလာတၾကီး ၀င္ခဲ့ ၾကတယ္။ သူတို႔ စာအမ်ိဳးကဲြ တစ္ခုထဲ ပထမဆံုး ၀င္ေရာက္တဲ့ ကုမၸဏီဟာ အဲဒီအမ်ိဳးကြဲ မွာ ထိပ္တန္း ေနရာ ရရမယ္ ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မွဳ ကို စဲြကိုင္ျပီး ၀ယ္ယူသူ ေဖာက္သည္ အသစ္ ေတြ ရယူ သိမ္းသြင္းေရး သႏၶိဌာန္ ခ်ထား ၾကတယ္။ အဲဒီ စြန္႔ထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ ေတြ ဟာ ၀ယ္ယူသူ ေဖာက္သည္ ေတြ ရရွိေအာင္ အလံုးအရင္း ေစ်းကြက္ တင္ျခင္း အတြက္ ေငြေတြ ပံုသံုး ၾကျပီး ကိုယ့္ နာမည္ကို ကိုယ့္လုပ္ငန္း ကို ထုတ္လႊင့္ဖို႔ ကြန္ျပဴတာ ဗဟို ထိန္းခ်ဳပ္မွဳ အျပင္အပ ထုတ္လႊင့္မွဳ မ်ားက ေနလဲ အၾကီးအက်ယ္ ေၾကာ္ျငာ ၾကတယ္။ အဲဒီတုန္းက ျဖစ္သင့္တာ ကေတာ့ သူတို႔ဟာ ပစ္မွတ္ ေရြးခ်ယ္ ထားတဲ့ ေစ်းကြက္ တင္ျခင္းနဲ႔ Virtual ေစ်းကြက္ တင္ျခင္း ေတြကို ပိုျပီး အမွီျပဳ ရမယ္။ သူတို႔ဟာလက္ရွိ ၀ယ္ယူသူ ေဖာက္သည္ ထဲက ျမဲျမံ သစၥာရွိတဲ့ သံုးစဲြသူေတြ၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထပ္ျပီး သံုးစဲြသူေတြ ျဖစ္လာေအာင္ တည္ေဆာက္မယ့္ အစား ၀ယ္ယူသူ ေဖာက္သည္ ေတြ ရရွိ သိမ္းသြင္းေရး ကို အလြန္အၾကဴး ျပဳလုပ္ခဲ့ ၾကတယ္။

သူတို႔ဟာ Online Surfing အြန္လိုင္းေပၚ လိုက္တက္ျပီး ေစ်း၀ယ္ ေနၾကတယ္တဲ့။ ၀ယ္ယူသူ ေဖာက္သည္ ရဲ့ ျပဳမူ က်င့္ၾကံပံု ေတြကို တကယ္တန္း နားမလည္ ခဲ့ၾကဘူး၊ ၀က္ဘ္ဆိုက္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ဟာ တည္ေဆာက္ ဖြဲ႔စည္းပံု သိပ္ညံ့တယ္။ ျပႆနာ ေပါင္းစံု သပြတ္အူလိုက္ ေနျပီး လမ္းေၾကာင္း ရွာရတာလဲ ခက္တယ္၊ မၾကာခဏ လဲ ရပ္သြား တတ္တယ္။ အြန္လိုင္း ကုမၸဏီ အမ်ားအျပား ဟာ ပစၥည္း အခ်ိန္မီ ေပးပို႔ေရး အတြက္ လံုေလာက္ တဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အဦး က်ားကန္မွု မရွိဘူး၊ ၀ယ္ယူသူရဲ့ စံုစမ္းမွဳ ေတြကိုလဲ အခ်ိန္မွီ ေျဖၾကား နိုင္မယ့္ အေျခခံ အေဆာက္အဦး ေနာက္ခံ မရွိဘူး။ ၀က္ဆုိက္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ အဆံုးသတ္ ကာလ ေရာက္ရင္ အျမတ္အစြန္း ရေစမယ့္ စီးပြားေရး စံနမူနာ ကို မတည္ေဆာက္ ႏိုင္ခဲ့ၾကဘူး၊ ၀ယ္ယူခ်င္ သူမ်ား အေနနဲ႔ ကိုယ္ ႀကိဳက္တဲ့ ေစ်းႏွဳံးကို ၀က္ဘ္ဆိုက္ ေတြမွာ လိုက္ရွာလို႔ လြယ္လာတဲ့ အတြက္ အီလက္ ထေရာနစ္ ေရာင္း၀ယ္ေရး ၀က္ဘ္ဆိုက္ ေတြဟာ အျမတ္အစြန္း နဲနဲမွ မယူတဲ့ ေစ်းနွံုး နိမ့္နိမ့္ ကိုပဲ သတ္မွတ္ဖို႔ မလဲြမေရွာင္သာ လုပ္ကုန္ ၾကတယ္။

အြန္လိုင္း ကုမၸဏီ ေတာ္ေတာ္ အမ်ားအျပား ေပါက္ကြဲ ပ်က္စီး ရတယ္ ဆုိေပမဲ့ eBay, Amazon နဲ႔ Google စတဲ့ အြန္လိုင္း ကုမၸဏီ ၀က္ဘ္ဆုိက္ ေတြကေတာ့ ေအာင္ျမင္ လာၾကတယ္ ဆိုတာ သတိျပဳဖို႔လိုပါတယ္။

ဆရာ ေနဦးေ၀ ၏ စာအုပ္မွ မီွျငိမ္းပါသည္။
Dream

ႏွလံုးသားထဲက Entrepreneur (3)

စြန္ ့ဦးတည္ထြင္သူတစ္ေယာက္ရဲ ့ လုိအပ္တဲ ့စြမ္းအားေတြထဲမွာေပါ့ေလ (Creativity Power ) လို ့ေခၚတဲ့တည္ ထြင္ဖန္တီးႏုိင္မႈစြမ္းအားဟာလဲ သိပ္အေရးပါတဲ့ စြမ္းအားတစ္ခု။ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့စြမ္းအားတစ္ခု ျဖစ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ဖန္တီးျခင္ဟာ တုပျခင္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဖန္တီးမႈရဲ ့ျဖစ္တည္မႈဟာ ဆန္းသစ္မႈေတြကို ေမြးဖြား ေပးတယ္။ စြန္ ့ဦးတည္ထြင္သူဆိုတာဟာအားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္းအေဟာင္းေတြထဲမွာ သံသရာလည္ေနသူေတြ မဟုတ္ဘူး။ အေျပာင္းအလဲေတြကိုရွာေဖြေနသူေတြ။ အေျပာင္းအလဲေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ျဖစ္တည္မႈ ႈအသစ္ေတြကိုရင္ခုန္စြာေစာင့္ၾကည့္ရဲသူေတြျဖစ္တယ္လို ့က်ေနာ္ယံုၾကည္ပါတယ္။ဒီေတာ့ Entrepreneur တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖုိ ့လို ့ရွိရင္ အေျပာင္းအလဲကိုရွာေဖြရဲသူ/ အေျပာင္းအလဲရဲ ့အက်ိဳးအသစ္အဆိုးအျပစ္ေတြကိုခံစားရဲသူျဖစ္ဖို ့လိုတယ္ေလ။ ဒီေတာ ့အသစ္ရွာေဖြဖို ့အတြက္ဆိုရင္ Entreprenur တစ္ေယာက္မွာလြတ္လပ္ေပါ့ပါးေသာႏွလံုးသားကို ပိုင္ဆိုင္ထားဖို ့လိုတယ္လို ့ယူဆတယ္။ ႏွလံုးသားလြတ္လပ္ခြင့္လိုတယ္လို႔ဘာေၾကာင့္ေျပရ သလဲလို႔ ဆိုရင္ နင့္ နင့္ နဲနဲ ခံစားတက္တဲ့အသိတစ္ခုရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ထြက္ေပါက္ အသစ္ေတြရွိေနတယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ယံုၾကည့္လို႔ဘဲ။ ခံစားမႈကို စည္းရိုး ကာ ထား ျခင္းဟာ လြတ္လပ္ေသာအေတြးအေခၚကို အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထားျခင္းတစ္မ်ိဳးျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာမွာ က်ေနာ္ပံုျပင္ေလး တစ္ခုနဲ႔ ဥပမာေပးခ်င္တယ္။ တစ္ခါတုန္းကေပါ့ ေျမရွင္အဘိုးၾကီးတစ္ေယာက္က လယ္သမားၾကီးတစ္ေယာက္ကိုေငြေခ်းတယ္။ ေငြေခ်းတဲ့အခါ အဲဒီႏွစ္မွာ စပါးကနဲ အထြက္မေကာင္းေတာ့ အေၾကြးမဆပ္နိုင္ဘူး။ ဒီအေၾကြးမဆပ္ႏိုင္တဲ့အဘိုးၾကီးမွာက ၁၇ ၁၈ ေလာက္ သမီးေခ်ာေလးတစ္ေယာက္ရွိတယ္ ။ ဒီေတာ့ ေျမရွင္အဘိုးၾကီးက သူ႔ကို ဒီေကာင္မေလးနဲ႔ေပးစားရင္ အေၾကြးကိုေလွ်ာ္လိုက္မယ္ေပါ့။ ဒီလိုမဟုတ္ရင္ တရားစြဲေထာင္ခ်မယ္ဆိုေတာ့ အေတာ္ေလးကိုခက္ေနတယ္။ ေကာင္မေလးကလဲ ဒီအဘိုးၾကီးကို မလိုခ်င္ဘူး။ ဟုတ္တယ္ေလ သူက ႏုႏုထြတ္ထြတ္ေလး။ ဟိုက အသက္က ဂိမ္းေဘာဆိုက္ေနတဲ့ဟာၾကီးကို ။ ဒီေတာ့ ေျမရွင္အဘိုးၾကီးက အၾကံတစ္မ်ိဳးေပးတယ္။ သူတို႔လက္ထက္က သံုးတဲ့ ေငြထည့္တဲ့ ကတၱီပါအိပ္ကေလးထဲမွာ ေက်ာက္ခဲ အျဖဴတစ္လံုး အနက္တစ္လံုး ထည့္လိုက္မယ္။ အျဖဴကို ႏႈိက္မိရင္ေကာင္မေလးကိုလဲ မယူဘူး အေၾကြးလဲေလွ်ာ္မယ္။ အနက္ကိုႏႈိက္မိရင္ သူ႔ကိုယူရမယ္ေပါ့။ ဒီေတာ့ အေျခအေနက ၅၀% စီေလ။ ဒီေတာ့ သူလက္ ခံရေတာ့မွာေပါ့။ အဲဒီမွာ အဘိုးၾကီးက ေက်ာက္ခဲအနက္ႏွစ္လံုးကို မသိမသာ ကတၱီပါအိပ္ထဲကို ဖ်က္ခနဲ ဖမ္းထည့္လိုက္တယ္။ ဒါကိုေကာင္မေလး က ရိပ္ဆို ေတြ႕လိုက္တယ္ ။ အဲဒီမွာေကာင္မေလး ဘာလုပ္မလဲ။ အဘိုးၾကီးကိုေက်ာက္ခဲအနက္ႏွစ္လံုးထည့္တယ္လို႔ ေျပာလိုက္မလား ။ ဒါဆို အဘိုးၾကီးက ေဆာရီးေပါ့ သူမွားသြားတယ္ေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္ ဒါကိုဘဲ ႏႈိက္ျပီး ဒီအဘိုးၾကီးကို ယူလိုက္မလား။ (ဒီေနရာမွာ စာဖတ္သူလူၾကီးမင္းဆိုဘာလုပ္မလဲ စဥ္းစားၾကည့္ပါဦး)။ အဲဒီမွာေကာင္မေလးက ဘာလုပ္လဲဆိုေတာ့ အဘိုးၾကီးလက္ထဲမွာရွိတဲ့ကတၱီပါ အိပ္ထဲကေန ေက်ာက္ခဲကိုႏႈိက္ျပီး ေဘးက ေက်ာက္စလစ္ပံုထဲကို ဖ်န္းဆို ပစ္ ထည့္လိုက္တယ္။ ဟာ အဘုိးၾကီးက ဘာလုပ္တာလဲဆိုေတာ့ ဟာက်မ အေျဖကိုမၾကည့္ရဲဘူး က်မလက္ထဲမွာ ဘာပါလာလဲ မၾကည့္ရဲဘူးတဲ့။ အဘိုးၾကီးအိပ္ထဲ ကေက်ာက္စလစ္ခဲ့ကိုၾကည့္လိုက္ပါ။ အဲဒီမွာအနက္က်န္ခဲ့ရင္ က်မ ႏႈိက္လိုက္တာ အျဖဴေပါ့။ အဲဒီမွာတင္ အေၾကြးလဲေက် အဘိုးၾကီးကိုလဲ မယူရေတာ့ဘူး ။ခုမွ အဘိုးၾကီးကလဲသူထည့္လိုက္တာ အနက္ၾကီးဘဲလို႔လုပ္လို႔မရေတာ့ဘူးေလ ။ ယရက ေတြဘာေတြနဲ႔ ေတြ႕ကုန္မွာေပါ။ အဲဒီမွာေကာင္မေလးစိတ္ထဲက ျပင္းထန္တဲ့ခံစားမႈ တြန္းကန္အားနဲ႔ ေဖာက္ထြက္ခဲ့တဲ့အေတြး တစ္နည္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္တဲ့အေတြးကေန ထြက္ေပါက္ ရွာသြားႏုိင္ခဲ့တယ္။ Entrepreneur ဆိုတာလဲ ဒီလုိ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚမႈေတြၾကားက တီထြင္ဖန္တီးမႈ အသစ္ေတြကို ရွာေဖြႏိုင္ေသာ သူမ်ားလို႔ယူဆရင္း စာဖတ္သူလူၾကီးမင္းႏွင့္အေတြးအျမင္ျခင္းဖလွယ္လွ်က္...

Marketer တိုင္းသိသင့္ေသာ သေဘာတရားမ်ား (၁)



Boston consulting Group Matrix

Star
ျမင့္မားေသာ ေဈးကြက္ ရွယ္ယာမ်ား၊ လုပ္ငန္း၏ ထုတ္လုပ္မႈမ်ား ျဖင့္ ေဈးကြက္အတြင္း ရပ္တည္ ေနနိုင္ေသာ အေနအထား ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ Star အေနအထား တြင္ ေရာက္ရိွေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ မိမိ၏ ေစ်းကြက္ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ဆက္လက္ ထိန္း နိုင္ရန္၊ ၿပိဳင္ဖက္ ကုန္စည္ အသစ္မ်ား ေဈးကြက္ အတြင္း ဝင္ေရာက္ လာပါက မိမိ ကုန္စည္၏ ရပ္တည္ နိုင္မႈကို ထိန္း နိုင္ရန္ ေငြေၾကး အရင္း အနီွး မ်ားစြာ လိုအပ္ ေနသည္။ Star အေန အထားတြင္ ေရာက္႐ွိ ေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား သည္ ေစ်းကြက္ ေ၀စုမ်ားကို ပိုမို ခိုင္မာစြာ ရ႐ွိ ေစရန္၊ Customer Loyalty ေကာင္းစြာ ရ႐ွိ ႏိုင္ရန္ Promotion Tools မ်ားကို သံုးျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ New Product with existing Brand ကို ေစ်းကြက္ ကို မိတ္ဆက္ျခင္း စသည္ တို႔ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ differentiation Strategy မ်ားကို သံုးျခင္း ျဖင့္ လည္းေကာင္း ေစ်းကြက္ ေ၀စု (Market Share) မ်ားကို ထိန္း ထားႏိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ Star အေန အထားတြင္ ေရာက္႐ွိၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အထက္ ေဖာ္ျပပါ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း မ႐ွိပါက Star အေနအထားမွ တခဏအတြင္း Cash Cow သို႔မဟုတ္ Question Mark အေနအထားသို႔ ေရာက္႐ွိ သြားႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ ေစ်းကြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ မ်ားျပားေသာ ယေန႔ ေခတ္ စီးပြားေရး အသြင္ သ႑န္သည္ ေစ်းကြက္ကို အစဥ္မျပတ္ ေလ့လာကာ Opportunity မ်ားကို ႐ွာေဖြ ႏိုင္ရန္ လိုအပ္သည္။ သို႔မဟုတ္ ပါက လုပ္ငန္း ရပ္တည္ ႏုိင္မႈ သက္တမ္း (Life of Business' survival) တိုေတာင္း သြားမည္ ျဖစ္သည္။

Cash Cow
Market Share ေကာင္းစြာ ရရိွ ေနေသာ္လည္း Market Growth Rate မွာမူ နည္းေန ေပသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း၏ တိုးတက္မႈမ်ား ရပ္ဆိုင္း သြားသည့္ အေျခ အေနတြင္ Star ေနရာတြင္ ရပ္တည္ ေနေသာ လုပ္ငန္း၏ အေနအထား မ်ား အားလံုးသည္ Cash Cow အေန အထားသို႔ ေရာက္ရိွ သြားေပ လိမ့္မည္။ ယခု အေန အထား တြင္ ရိွေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အေနျဖင့္ Marketing Activities မ်ား အတြက္ ကုန္က် စရိတ္မွာ လြန္စြာ ျမင့္မား သည့္ အေန အထားတြင္ မရိွေပ။ သို႔ျဖစ္ရာ ေဈးကြက္ အတြင္း မိမိ ကုန္စည္ကို ဝယ္ယူ ၾကေသာ စားသံုးသူ မ်ားအား ေရရွည္ သံုးစဲြမႈ (Brand Loyalty) ျဖစ္ေစရန္ လုပ္ငန္း အေနျဖင့္ ထပ္မံ ရင္းနီွး ျမွပ္နံွမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ရမည္။ ဆိုလိုရင္း မွာ လုပ္ငန္းမွ ရရိွျပီး ျဖစ္ေသာ Market Share ကို ကာကြယ္ရန္ ျဖစ္သည္။ Star မွ Cash Cow သို႔ ေရာက္႐ွိ သြားေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းသည္ ေစ်းကြက္အတြင္း မိမိ၏ ၿပိဳင္ဖက္ ကုန္စည္က ေကာင္းစြာ ထိုးေဖာက္ ေနရာယူ တာလား၊ မိမိ ကုန္စည္ကို customer မ်ားက လက္မခံ ေတာ့တာ လား။ customer မ်ားက မိမိ ကုန္စည္ကို စိတ္၀င္စားမႈ၊ ယံုၾကည္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္း သြားလို႔လား၊ အထူး သျဖင့္ ေစ်းကြက္က မိမိ ကုန္စည္ကို လက္မခံ ႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းရင္း မ်ားကို ေကာင္းစြာ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ သည္။

Question Mark
Market Growth Rate ျမင့္တက္ ေနေသာ္လည္း က်ဆင္း ေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားသည္ ေဈးကြက္ အတြင္း ယွဥ္ျပိဳင္မႈမ်ား လြန္စြာ ျမင့္တက္ ေနျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို့ေၾကာင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား အေနျဖင့္ မိမိ လုပ္ငန္း၏ အလားအလာ ေကာင္းသည္ ဟု ယူဆပါက ရင္းနီွး ေငြမ်ား ပိုမို သံုးစဲြ၍ Market Share ျမင့္တက္ လာေစရန္ ေဆာင္ရြက္ ရမည္။

Dogs
Market Share နွင့္ Market Growth Rates နွစ္ခုစလံုး တၿပိဳင္တည္း က်ဆင္း ေနေသာ အေနအထားတြင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အေန ျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ရင္းနီွး ျမွဳပ္နံွမႈ မ်ား ျပဳလုပ္ရန္ မသင့္သည့္ အေနအထား ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ထို ကုန္စည္ကို ေစ်းကြက္မွ ႏုတ္ထြက္ ေစရ သည္။ ဆိုလို တာက ကုန္စည္ကို ေစ်းကြက္မွ ႏုတ္ထြက္ ရန္သာ ျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္း တစ္ခုလံုး ကို ႏုတ္ထြက္ရန္ မလိုအပ္ ပါ။ ထို ကုန္စည္ ကိုပင္ Brand ေျပာင္းတာမ်ိဳး၊ Package ေတြေျပာင္းၿပီး ေစ်းကြက္ကို ျပန္လည္ ထိုးေဖာက္ျခင္း မ်ိဳးလည္း ျပဳလုပ္ ႏိုင္ပါသည္။

Marketer တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ Boston Group Matrix တစ္ခုတည္း ကို က်င့္သံုး႐ံုနဲ႔ Market Leader တစ္ေယာက္ ျဖစ္ရန္ မလြယ္ကူ ပါ။ ထို Matrix ကို Product -Market Growth Matrix ႏွင့္ ယွဥ္တြဲ က်င့္သံုးရန္ လိုအပ္ သည္။

ဆက္လက္ တင္ျပပါမည္။

Sunday, September 7, 2008

To domestic foreigner Ko Shwe Bamars

“ျပည္တြင္းျဖစ္ ႏိုင္ငံျခားသား ကိုေ႐ႊဗမာမ်ား သို႕”


Weekly Eleven ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ (၃)၊ အမွတ္စဥ္ (၄၆)၊ စာမ်က္နွာ (၂၀) မွ ဆရာႀကီး လူထု စိန္ဝင္း ၏ ေဆာင္းပါး အား ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖၚျပပါသည္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႕ စိတ္ဓါတ္ေတြ အမ်ားႀကီး ျပင္မွကို ျဖစ္မယ္ခင္ဗ် ။ သူမ်ားေတြ နဲ႕ အမ်ားႀကီး ျပတ္က်န္ ေနရစ္ၿပီ”

စကၤာပူမွာ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ သြား အလုပ္လုပ္ ေနခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေဟာင္း တစ္ေယာက္ ေခတၱ ျပန္လာခိုက္၊ ကန္ေတာ့ ႏႈတ္ဆက္ရင္းနဲ႕ ေျပာ လိုက္တဲ့ စကား ျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုႏိုင္ငံ ဒီႏိုင္ငံ ေတြ က ျပန္ေရာက္ လာတဲ့ လူတိုင္း ေျပာၿမဲ စကားမို႕ မဆန္းေတာ့ ပါဘူး။

ဘဝင္ေလဟပ္ သူေတြရဲ႕ စကား

စိတ္ဓါတ္ေတြ ျပင္ရမယ္ လို႕ သာ ေျပာေနတာ ဘာစိတ္ဓါတ္ မ်ိဳးေတြ ျပဳျပင္ ရမွာလဲ လို႕ တိတိက်က် မေျပာပါဘူး။ ႏိုင္ငံျခားျပန္ေတြ ေျပာေနက် စကား ေတြ ၾကားရ ဖန္မ်ားလို႕ ႐ိုးေတာင္ ေနပါၿပီ။

“ျမန္မာေတြ ပ်င္းတယ္”
“ျမန္မာေတြ ညံ့တယ္ ၊ ဖ်င္းတယ္”
“ျမန္မာေတြ စည္းကမ္း မဲ့တယ္”
“ျမန္မာေတြ ႀကိဳးစား အားထုတ္မႈ မရွိဘူး”

စတဲ့ စတဲ့ အေပၚစီးက ၾကည့္တဲ့ ေလသံနဲ႕ ေျပာစကား မ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏြားနဲ႕ ႐ုန္းေနတာ ပ်င္းတာလား

ျမန္မာေတြ ပ်င္းတယ္ဆိုတာ ဘယ္သူေတြ ကို ၾကည့္ၿပီး ေျပာတာလဲ။ မနက္ အ႐ုဏ္ မလာခင္ ထ၊ ထြန္ထယ္ကို ထမ္းၿပီး လယ္ထဲဆင္း တစ္ေန႕လံုး ေနပူႀကီးထဲမွာ ႏြားနဲ႕ အတူ႐ုန္း အလုပ္လုပ္၊ ညေန ေနဝင္ရီ သေရာ မွ အိမ္ကို ျပန္ရတဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ၈၀ % ေလာက္ ႐ွိတဲ့ လယ္သမား ေတြကို ျမင္ဖူး ၾကလို႕လား။ ခရီးသြားတဲ့ အခါ အေဝးေျပး လမ္းမႀကီးေတြမွာ လမ္းခင္း လမ္းျပင္ လုပ္ေနၾကတဲ့ ေျမတူး ေက်ာက္ထု လုပ္ေနၾကတဲ့ မိန္းမ၊ ေယာက်ၤား အလုပ္သမား ေတြကိုေတာ့ ျမင္ဖူး ၾကမွာပါ။ ျခစ္ျခစ္ေတာက္ ပူေလာင္ေနတဲ့ လမ္းေတြ ေပၚမွာ မ်က္ႏွာေလး တစ္ခုပဲ ေဖၚထားၿပီး၊ တစ္ေခါင္းလံုး ပုဆိုးနဲ႕ ပတ္ရင္း အလုပ္လုပ္ ေန ရွာၾကတယ္ မဟုတ္ပါလား။ သူတို႕ ေျခေထာက္ ေတြမွာ ဖိနပ္ေတာင္ မပါၾက ပါဘူး။ ၿမိဳ႕႐ြာနဲ႕ အလွမ္း ေဝးကြာတဲ့ ေနရာမ်ားမွာ ဆိုရင္ လမ္းေဘးမွာပဲ သစ္ထက္တဲနန္း ထိုးၿပီး ေနၾက၊ ခ်က္ျပဳတ္ စားၾကရတာပါ။ ဒီလို လူမ်ိဳးေတြကို ပ်င္းသတဲ့လား။

“ထြီထြမ္” လုပ္ တတ္တဲ့ လူေတြ

ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕ ႐ြာေတြ သန္႕႐ွင္းမႈ အားနည္းတာ၊ လမ္းေပၚ အမႈိက္ ပစ္တာ၊ ကြမ္း တံေတြး ေထြးတာ စတာ ေတြနဲ႕ ပါတ္သက္ၿပီး ျမန္မာေတြ စည္းကမ္း လံုးလံုး မ႐ွိဘူးလို႕ ေျပာၾကတာ ႐ွိေသးတယ္။ စကၤာပူမ်ား သိပ္သန္႕ရွင္းတာပဲ လို႕လည္း ခဏခဏ ေျပာၾက တယ္။ စကၤာပူက လမ္းေထာင့္တိုင္းမွာ ယူနီေဖာင္းဝတ္ ရဲေတြ ေစာင့္ေနၾကၿပီး၊ စည္းမဲ့ ကမ္းမဲ့ လမ္းျဖတ္ ကူးသူေတြ၊ အမႈိက္ပစ္ခ် လုပ္သူေတြကို ခ်က္ခ်င္းဖမ္း၊ ဒဏ္႐ိုက္ လုပ္တာေတြ က်ေတာ့ ထည့္ မေျပာၾကဘူး။ ဘယ္ႏိုင္ငံ က ဘယ္ လူမ်ိဳး မဆို ပညာ အေျခခံ နည္းၿပီး စိတ္ယဥ္ေက်းမႈ နိမ္႕က် သူတိုင္းဟာ၊ “ျပည္သူ႕ နီတိ” ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈ တတ္ၾက ပါတယ္။ “ထြီ၊ ထြမ္” နဲ႕ လူေ႐ွ႕ သူေ႐ွ႕မွာ တံေတြး ေထြးတဲ့ ေနရာ မွာေတာ့ အေ႐ွ႕တိုင္းက လူဝါေတြ ေလာက္ ဆိုးတာ ဘယ္မွာမွ မေတြ႕ ဖူးပါဘူး။ သူတို႕နဲ႕ စာရင္ ျမန္မာ ေတြက အမ်ားႀကီး ယဥ္ေက်း ပါတယ္။

ျမန္မာေတြ ေရသာခို အေခ်ာင္လိုက္ စိတ္ သိပ္ ႀကီးမားတယ္။ ႀကိဳးစား ပမ္းစား မလုပ္ခ်င္ၾကဘူးလို႕လည္း စြပ္စြပ္ စြဲစြဲ လုပ္ေလ့ ႐ွိၾက တယ္။ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ ျမန္မာ လူငယ္ေလးေတြ အမ်ားစုဟာ ေန႕အလုပ္၊ ညအလုပ္၊ ႏွစ္ခုလုပ္ၿပီး၊ တပင္တပန္ ပိုက္ဆံ ႐ွာေန ၾကတာ ေတြ ကို မျမင္လို႕လား။ တခ်ိဳ႕ မ်ားဆို အိပ္ယာဝင္တာေတာင္ အလုပ္က ျပန္တဲ့ အဝတ္အတိုင္း ဖိနပ္ေတာင္ မခၽြတ္ပဲ ဝင္ၾကရပါတယ္။ မနက္ အခ်ိန္က်တာနဲ႕ အိပ္ရာထဲက တန္းၿပီး အလုပ္ကို တန္းၿပီး ေျပးႏိုင္ေအာင္ အဆင္သင့္ လုပ္ထား ရတာေလ။ ျမန္မာေတြ ႀကိဳးစား သလား မႀကိဳးစား ဖူးလား သိခ်င္ရင္၊ သူမ်ားႏိုင္ငံ ေတြမွာ လုပ္ခ ေပးသလို ေပးၿပီး၊ ခိုင္းၾကည့္လိုက္ စမ္းပါလို႕ ေျပာလိုက္ ခ်င္တယ္။

ျမန္မာေတြ မပ်င္းပါဘူး။ မညံ့ပါဘူး။ ဖ်င္းလည္း မဖ်င္းပါဘူး။ ႏိုင္ငံျခား သြားၿပီး ပညာ သင္တဲ့ သူေတြ အားလံုးနီးပါးဟာ သူတို႕ သင္တဲ့ ပညာရပ္ကို ေကာင္းေကာင္း သင္ယူႏိုင္ၾကတာ ခ်ည့္ပါ။ စာမလိုက္ႏိုင္လို႕ ျပန္လာရတယ္ ဆိုတာ မ႐ွိသေလာက္ ပါ။ ဘိလပ္သြားၿပီး MRCP တို႕ FRCS တို႕လို ဘြဲ႕ ေတြ သြားသင္ယူတဲ့ ဆရာဝန္ေတြ၊ စာ မလိုက္ႏိုင္လို႕ ျပန္လာ ရတယ္ ဆိုတာလည္း မ႐ွိ သေလာက္ ပါပဲ။ ျမန္မာ လူမ်ိဳးေတြဟာ လူသာ ဆင္းရဲခ်င္ ဆင္းရဲမယ္။ ဉာဏ္ရည္ ဉာဏ္ေသြး မွာေတာ့ မဆင္းရဲပါဘူး။ အခြင့္ အေရး ရရင္ ရသလို ဘာမဆို ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ ပါတယ္။

ကိုေ႐ႊဗမာေတြ

ျမန္မာေတြ ညံ့လို႕ မတိုးတက္တာ၊ ျမန္မာေတြ သိပ္ ပ်င္းတာ၊ သိပ္ ဖ်င္းတာလို႕ ေျပာၾက သူမ်ားဟာ၊ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ ကေန ႏိုင္ငံျခားသြား အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့ “ျပည္တြင္းျဖစ္ ႏိုင္ငံျခားသား” ကိုေ႐ႊဗမာ မ်ားသာ ျဖစ္ၾက ပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္ ဘာလုပ္ ေနၾကတယ္ ဆိုတာေတာ့ ျပန္မၾကည့္ပဲ နဲ႕ ျပည္တြင္းမွာ ႐ွိေနၾကတဲ့ သူေတြ ကို စြပ္စြပ္ စြဲစြဲ အ႐ွက္မ႐ွိ ေျပာေန ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ေလာက္ သယံဇာတ ေပါႂကြယ္ဝတဲ့ ႏိုင္ငံ အာ႐ွတိုက္ တစ္တိုက္လံုးမွာ မ႐ွိ ပါဘူး။ စားစရာအတြက္၊ ဝတ္စရာ အတြက္၊ ေနစရာအတြက္၊ ဘာမွ ပူစရာ မရွိပါဘူး။ ျပည္တြင္းမွာ လံုလံု ေလာက္ေလာက္ ႐ွိတယ္ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေရနံ ဓါတ္ေငြ႕ေတြလည္း ထြက္တယ္။ တျခား ဓါတ္သတၱဳ မ်ိဳးစံုနဲ႕ ေက်ာက္သံ ပတၱျမား ေတြလည္း ေပါတယ္။ ဒီ သယံ ဇာတ ေပါႂကြယ္ဝ တာေတြ ကို ေခတ္မီ နည္းပညာေတြ အသ့ုးခ်ၿပီ ထုတ္ယူ သံုးစြဲ ၾကရမွာ မဟုတ္လား။ ေရာင္းဝယ္ ေဖါက္ကား ၾကရမွာ မဟုတ္လား။

သတိ ေပးလိုက္ ခ်င္တယ္

အခုေတာ့ အဲလို လုပ္ရမယ့္ ႏိုင္ငံ့ အၫြန္႕ အဖူးေတြ၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဦးေႏွာက္တစ္ခ်ိဳ႕ ေတြက ႏိုင္ငံ ရပ္ျခား တိုင္းျပည္ ေတြ အတြက္ သြားၿပီး အလုပ္လုပ္ ေပး ေနၾက တယ္ေလ။ ျမန္မာ နိုင္ငံ က သင္ေပးလိုက္တဲ့ ပညာေတြနဲ႕ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြ သြား အလုပ္လုပ္ ေပးေန ၾကတာ အေျခအေန အရ အခိုက္အတန္႕ အျဖစ္ ကိုယ့္အေၾကာင္းနဲ႕ ကိုယ္ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ ေနၾကရတာကို နားလည္ ႏိုင္ပါတယ္။ အျပစ္ မတင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္မွ မသြားပဲ ကိုယ့္တိုင္းျပည္မွာ ကိုယ္ေနၿပီး ကိုယ္ တတ္စြမ္း သေလာက္ ကိုယ့္အား ကိုယ့္အင္နဲ႕ ကိုယ့္တိုင္း ကိုယ့္ျပည္ အတြက္ ႀကိဳးစား ႐ုန္းကန္ ေနတဲ့ သူေတြ ကိုေတာ့၊ ပ်င္းတယ္၊ ဖ်င္းတယ္၊ စည္းကမ္း မဲ့တယ္၊ ေရသာခိုတယ္၊ စတဲ့ စြပ္စြဲမႈ ေတြနဲ႕ ပုတ္ခတ္ ေစာ္ကား မလုပ္ၾကဖို႕ ေတာ့ သတိေပး လိုက္ခ်င္ပါတယ္။

Saturday, September 6, 2008

Ample jobs in Myanmar

အလုပ္ေတြေပါတဲ့ ျမန္မာျပည္

၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ ဇြန္ လ (၁၇) ရက္ေန႕ထုတ္၊ အခြင့္ အလမ္း ဂ်ာနယ္၊ အမွတ္စဥ္ (၁၄၀) မွ ဆရာႀကီး လူထု စိန္ဝင္း ၏ ေဆာင္းပါး အား ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖၚျပပါသည္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဝါဆုိလျပည့္ေန႔က မေတြ႕တာ ၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ တပည့္ ေက်ာင္းသားေဟာင္း တစ္ေယာက္ လာ ကန္ေတာ့ပါတယ္။ မာေၾကာင္း သာေၾကာင္း ထုံးစံအတုိင္း ေျပာဆုိၿပီး ၾကတဲ့အခါ က်ေတာ့ သူ႔အလုပ္အကုိင္ အေၾကာင္း ေမးမိပါတယ္။ သူက အဆင္ေျပ ပါတယ္လုိ႔ပဲ ေျဖပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ ဆက္ၿပီး ေမးေတာ့မွ သူ႔အလုပ္ဟာ အႀကီး အက်ယ္ ေအာင္ျမင္တဲ့ လုပ္ငန္းႀကီး တစ္ခု ျဖစ္ေန ပါလား ဆုိတာ သိရပါ တယ္။ သူ႔လုပ္ငန္းက ပရိေဘာဂ လုပ္ငန္းပါ။ စက္မႈဇုန္တစ္ခုမွာ စက္ ယႏၲရားေတြနဲ႔အလုပ္သမားေပါင္း ၁၅ဝ ေလာက္နဲ႔ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းႀကီး တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

အဂၤလိပ္ စကားေျပာ သင္တန္း လာတက္ေနစဥ္က သူဟာ ေက်ာင္းသားပဲ ရွိပါေသးတယ္။ သူငယ္ခ်င္း သုံးေလးေယာက္ နဲ႔အတူ ေက်ာင္းၿပီး ရင္ ႏုိင္ငံျခား သြားမယ္ ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လာတက္ တာပါ။ ဒါေပမဲ့လို႔ သြားဖုိ႔ စုိင္းျပင္း ေနဆဲမွာပဲ သူ႔အေဖ မက်န္းမာ တာေၾကာင့္ မသြားလုိက္ ရပါဘူး။ သူငယ္ခ်င္း ေတြကေတာ့ ဂ်ပန္ ေရာက္သူေရာက္၊ တ႐ုတ္တုိင္ေပ သြားသူ သြား၊ သေဘၤာ တက္သူ တက္ နဲ႔ ထြက္ျဖစ္ သြားၾက ပါတယ္။ သူကေတာ့ သူ႔အေဖရဲ႕အလုပ္ ျဖစ္တဲ့ လက္သမား အလုပ္မွာပဲ ဝင္ကူ ရပါတယ္။ သူ႔အေဖက အေတာ္ေလး နာမည္ရတဲ့ လက္သမား ဆရာႀကီးျဖစ္ ပါတယ္။ ေရွးေခတ္က တ႐ုတ္လက္ ဖက္ရည္ဆုိင္ေတြက မွန္ဗီ႐ုိႀကီးေတြ၊ ႐ႈိးေက့စ္ေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ သူ႔အေဖရဲ႕ လက္ရာေတြ မ်ားပါတယ္။ ဆက္တီ ကုလားထုိင္ခုံေတြ ဘာေတြ လည္း လုပ္ပါတယ္။

အစကေတာ့ တပည့္ဟာ လက္ သမားအလုပ္ ဘာမွမတတ္ပါဘူး။ အေဖ မမာတာေၾကာင့္ စာရင္းေလး ဘာေလး ကူလုပ္ရင္း အလုပ္ သမား ေလးငါး ေယာက္ကုိ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေပးရ ပါတယ္။ အဲဒီလုိ လုပ္ရင္းက စာအုပ္ အေဟာင္းဆုိင္ေတြမွာေတြ႕ရတတ္တဲ့ ပရိေဘာဂ ဒီဇုိင္း စာအုပ္ေလးေတြ၊ Home ဆုိတဲ့ မဂၢဇင္းေလးေတြ ေတြ႕ ရင္ဝယ္ၿပီး စုပါတယ္။ ဒီဇိုင္း နမူနာ ေလးေတြကုိ အတုယူၿပီး လက္သမား ဆရာေတြကုိ လုပ္ခုိင္း ပါတယ္။ တစ္ခါ တစ္ခါ စာအုပ္ထဲက သူ နားမလည္တဲ့ စာေတြ ယူလာၿပီး ဖတ္ခုိင္းေလ့ရွိပါ တယ္။

အဲဒီလုိနဲ႔ပဲ ေလးငါးႏွစ္ အတြင္း မွာ သူ႔ လုပ္ငန္းေလး ေတာ္ေတာ္ နာမည္ရ လာပါတယ္။ လႊတုိက္၊ ေရြ ေဘာ္ထုိး စတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကုိ စက္နဲ႔ လုပ္တဲ့ အထိ တုိးတက္ လာပါတယ္။ ဟုိတယ္ေတြ ထြန္းကားတဲ့ေခတ္ ေရာက္လာေတာ့ သူ႔လုပ္ငန္း တစ္ ဟုန္ထုိး ႀကီးထြား လာပါတယ္။ ၿမိဳ႕ထဲ မွာ လုပ္လုိ႔ မရေတာ့ တာေၾကာင့္ စက္မႈဇုန္မွာ ထြက္ၿပီး လုပ္ရပါတယ္။ လုပ္ငန္း အားလုံးေလာက္ နီးနီး စက္ယႏၲရား ေတြနဲ႔ လုပ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕ထဲမွာ ပရိ ေဘာဂ ဆုိင္ႀကီးတစ္ဆုိင္ လည္း ဖြင့္ပါ တယ္။ စက္႐ုံေရာ၊ ဆုိင္ပါ အလုပ္ သမားစုစုေပါင္း ၁၅ဝ ေက်ာ္ ရွိတယ္ လုိ႔ သိရပါတယ္။

ဂ်ပန္သြားတဲ့ သူ႔ သူငယ္ခ်င္းက ၿမိဳ႕ထဲရွိ ပရိေဘာဂဆုိင္မွာ မန္ေနဂ်ာ လုပ္ေနၿပီး၊ သေဘၤာတက္ သြားတဲ့ သူငယ္ခ်င္းကေတာ့ စက္႐ုံမွာ မန္ေနဂ်ာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ တုိင္ေပသြားတဲ့ သူငယ္ခ်င္း ကေတာ့ ျပန္မလာ ေတာ့ဘူး။ အဆက္ျပတ္ေန တယ္လုိ႔ သူက ေျပာျပ ပါတယ္။

သူ ျပန္သြားေတာ့ ဒီေခတ္လူငယ္ ေတြရဲ႕အေၾကာင္းကုိ ဆက္ၿပီးစဥ္းစား ေနမိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္၂ဝ ေလာက္က လူငယ္ေတြ ႏုိင္ငံျခား သြား ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ၾကသလုိ၊ ဒီေခတ္လူငယ္ ေတြလည္း ႀကိဳးပမ္း ေနၾကတာပါပဲ။ ေျပာခဲ့တဲ့ တပည့္လည္း ႏုိင္ငံျခား သြားဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့တာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ သူ႔အတြက္ ကံဆုိးတာလား၊ ကံ ေကာင္းတာလား မသိသူ၊ ႏုိင္ငံျခား မထြက္လုိက္ ရပါဘူး။

ဒါေပမဲ့ အခုေတာ့ သူဟာ အေတာ္အသင့္ ေအာင္ျမင္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္မွာ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါ တယ္။ ေခတ္ လူငယ္ေတြ ရဲ႕အျမင္နဲ႔ ဆုိရင္ ေနရာတိုင္းမွာ တုိးခ်ဲ႕လုပ္ႏုိင္ တာေတြ ခ်ည္းပါပဲ။ တပည့္ လူငယ္သာ ရည္ရြယ္တဲ့ အတုိင္း ႏုိင္ငံျခား ထြက္ျဖစ္ ခဲ့ရင္ ဟုိမွာ အလုပ္ၾကမ္းေတြ လုပ္ၿပီး ျပန္လာတဲ့ အခါ က်ေတာ့ ဘာမွလုပ္ စရာမရွိဘဲ ပြဲစားေယာင္ေယာင္၊ ဘာ ေယာင္ေယာင္နဲ႔ ျဖစ္ေနမွာ ေသခ်ာပါ တယ္။ အခုေတာ့ ဂ်ပန္ျပန္၊ ကမၻာ လွည့္ ျပန္လာ သူေတြကုိေတာင္ အလုပ္ေပး ထားႏုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ ေလး တစ္ေယာက္ ျဖစ္ေန ၿပီေလ။ ျမန္မာျပည္မွာ လုပ္စရာေတြ အင္မတန္ ေပါ ပါတယ္။

Friday, September 5, 2008

Are You the Entrepreneurial Type?

These entrepreneurs characteristics are applicable to you.

  • Responsible
  • Hard Worker
  • Risk Taker
  • Creative
  • Flexible
  • Follows through with ideas
  • Personable
  • Optimistic
  • Perceptive
  • Self-confident
  • Determined
  • High degree of energy
  • Innovative
  • Independent
  • Ability to anticipate needs
  • Effective communicator
  • Responsive to criticism
  • Able to take the lead
  • Learn from mistakes
  • Self-directed
Would you say that you are always, sometimes, or never like these statements:
  • I am goal and action-oriented.
  • I am a self-starter.
  • I am self-confident.
  • I am a persistent person.
  • I like taking risks.
  • I am flexible and adaptable when necessary.
  • I am a problem-solver.
  • I am an innovative thinker.
  • I can sell myself and/or my product to others.
  • I accept responsibility for my actions.
  • I enjoy networking.
  • I can function in an environment of uncertainty.
  • I like being in charge.
  • I am willing to devote whatever time and energy it takes to be successful.
  • I am able to see what needs to be done and then do it
If you checked off and answered 'always' to ten or more questions, you are probably the entrepreneurial type. If you answered sometimes or never to ten or more, you may be better off working for an organization.
(: from internet sources)

Never disappoint, be sturdy

စိတ္မပ်က္နဲ႔ အားတင္းပါ

၂၀၀၈ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၂၉) ရက္ေန႕ထုတ္၊ အခြင့္ အလမ္း ဂ်ာနယ္၊ အမွတ္စဥ္ (၁၄၆) မွ ဆရာႀကီး လူထု စိန္ဝင္း ၏ ေဆာင္းပါး အား ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖၚျပပါသည္။

မေတြ႕တာ ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ ၾကာၿပီျဖစ္တဲ့ မိတ္ေဟာင္း၊ ေဆြေဟာင္း တစ္ေယာက္ လာလည္ပါတယ္။ သူက ရာထူးႀကီး တစ္ခု ကေန ပင္စင္ ယူၿပီးတဲ့ ေနာက္ အနားမယူဘဲ ကုမၸဏီတစ္ခုတည္ ေထာင္ၿပီး စီးပြားေရး လုပ္ေနတာေၾကာင့္ မေတြ႕ျဖစ္ ၾကေတာ့ တာပါ။ အခုမွ အသက္ ကလည္း ၇ဝ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ေက်ာ္ ေနၿပီျဖစ္တာေၾကာင့္ သားသမီးေတြလက္ ထဲ အားလုံး လႊဲၿပီး လုံးလုံးႀကီး အနားယူ လုိက္တာ လို႔ ေျပာပါတယ္။

အအုိျမန္လုိက္တာ

‘က်ဳပ္တုိ႔ သက္တမ္းက လူေတြ တယ္ မေတြ႕ရေတာ့ဘူးဗ်၊ ဆုံးသြားတဲ့လူနဲ႔၊ ဘုန္း ႀကီးဝတ္သြားတဲ့လူနဲ႔၊ ရိပ္သာ မွာပဲ အၿမဲေန တဲ့လူနဲ႔ အားလုံး ဆုံၾကဖုိ႔ေတာ့ မလြယ္ ေတာ့ဘူး’

သူက မႏၲေလးကိုလည္း ေရာက္ ေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ မိတ္ေဆြေဟာင္း တခ်ဳိ႕ ကုိ သြားေတြ႕ ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဆက္ေျပာ ျပပါတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ားက စိတ္ေရာ လူပါက်ၿပီး လူအုိႀကီးေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကၿပီ လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

‘က်ဳပ္တုိ႔ ဗမာေတြဟာ ပင္စင္ယူၿပီး တာနဲ႔ ေသဖုိ႔ပဲ စဥ္းစား ေနၾကလုိ႔နဲ႔ တူပါရဲ႕ ဗ်ာ။ အအုိျမန္ လိုက္ၾကတာ’

သူက ညည္း သလုိလုိ စကားဆုိပါ တယ္။ သူကေတာ့ အရြယ္ေတာ္ေတာ္ တင္ပါတယ္။ ဖ်တ္ဖ်တ္ လတ္လတ္၊ သြက္သြက္ လက္လက္ ရွိဆဲပါပဲ။ မေၾကာင့္မၾက မေတာင့္မတ ေနႏုိင္တာ ေၾကာင့္လား မဆုိ ႏုိင္ဘူး။ ၇၆ႏွစ္လုိ႔ကုိ မထင္ရ ပါဘူး။ ၆ဝ ေလာက္လုိ႔သာ ထင္ရ ပါတယ္။ အခုခ်ိန္ထိ ျပည္တြင္း ျပည္ပခရီးေတြ သြားေနဆဲပါပဲ။ သမီးရွိတဲ့ အဂၤလန္က ျပန္ေရာက္ လာတာ တစ္လ ေက်ာ္ေက်ာ္သာ ရွိေသး တယ္ လုိ႔ လည္း သိရပါတယ္။

သူမ်ားေတြနဲ႔ ကြာလုိက္တာ

သူျပန္သြားတဲ့အထိ ‘အအုိျမန္လုိက္ ၾကတာ’ ဆုိတဲ့ သူ႔စကားကုိ ဆက္စဥ္းစား ေနမိတယ္။ သူမ်ား ႏုိင္ငံက ၇ဝေက်ာ္ ပင္ စင္စားႀကီးေတြ စုေဝးၿပီး ကမၻာ့လွည့္ လည္ ပတ္ၾကတာေတြ ျမင္ရ၊ ေတြ႕ရေတာ့ တုိ႔ ဆီကနဲ႔မ်ား ကြာလုိက္တာ’ လုိ႔ မၾကာမၾကာ ေတြးမိ ခဲ့ရတယ္။ ဒီမွာကေတာ့ မိတ္ေဆြ ေျပာသလုိ ပင္စင္ယူ ၿပီးတာနဲ႔ ေသဖုိ႔ပဲ စဥ္းစား ေနၾကတယ္နဲ႔ တူပါရဲ႕။ မိတ္ေဆြ ျဖစ္သူ လုိ ပင္စင္ ယူၿပီး ကုမၸဏီမေထာင္ႏုိင္ၾက တာလည္း အဓိက အေၾကာင္း တစ္ရပ္ျဖစ္ မယ္ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ပင္စင္ယူ ၿပီးၿပီ ဆုိတာနဲ႔ လူေရာစိတ္ပါ က် သြား ၾကတာ ေတာ့ အမွန္ပဲ။ ရပ္ေရး၊ ရြာ ေရး၊ လူမႈေရး ကိစၥေတြကုိ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ တတ္သူ တခ်ဳိ႕က လြဲ ရင္ အမ်ားစုက အအုိျမန္ၾက၊ အေသျမန္ ၾကတာကုိ သတိျပဳမိတယ္။

‘ဒုကၡသုကၡေတြ မ်ားလြန္းလု႔ိ အသက္ မရွည္ခ်င္ပါဘူး၊ ျမန္ျမန္သြားေလ ေကာင္း ေလပါပဲ’ လုိ႔လည္း ေျပာတတ္ ၾကပါတယ္။ ေလာကမွာ ဒုကၡနဲ႔ကင္းသူ ဘယ္သူရွိလုိ႔ လဲ။ တကယ္က ဒုကၡက လူကုိေသေစတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒုကၡကုိေၾကာက္ၿပီး စိတ္က် လုိ႔ အေသျမန္ ရတာျဖစ္တယ္။

လူငယ္ေတြလည္း စိတ္က်တာပဲ

လူႀကီးေတြသာ စိတ္က်တတ္တာ မထင္နဲ႔။ လူငယ္ေတြလည္း စိတ္က်တတ္ ၾကတာပဲ။ ေက်ာင္းဆရာ တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ လူငယ္လူရြယ္ ေလးေတြနဲ႔အထိ အေတြ႕မ်ားေလေတာ့ ဒီေခတ္လူငယ္ေလး ေတြ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားဟာ အရြယ္နဲ႔ မလုိက္ေအာင္ကုိ ေလာကႀကီးကို အဆုိး ျမင္ၿပီး စိတ္က်ေနတတ္ၾကတာကုိ သတိ ျပဳမိပါတယ္။ သူတုိ႔တစ္ေတြမွာ လူငယ့္ အားမာန္၊ လူငယ့္ဇြဲသတိၱ အေတာ္ေလ်ာ့ နည္းၾကတယ္။ ဘာမဆုိ မလုပ္ခင္က အ႐ႈံးေပးစိတ္ မ်ားေနၾကတယ္။ ‘အား မတန္ မာန္ေလွ်ာ့’ ဆုိတဲ့စကား၊ ‘ခါခ်ဥ္ ေကာင္ မာန္ႀကီးလို႔ ေတာင္ႀကီးၿဖိဳမယ္ႀကံ၊ ခါးကမသန္’ ဆုိစကားမ်ဳိးေတြ လြယ္လြယ္ သုံးၿပီး အ႐ႈံးေပး၊ အညံ့ခံ လုိက္တတ္ၾက တယ္။ အႏုိင္မခံ အ႐ႈံးမေပး စိတ္ဓာတ္မ်ဳိး တစ္ေန႔တျခား ေခါင္းပါးလာေနတယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ ေထာက္ျပ ေျပာဆုိလုိက္ရင္ လည္း သူတုိ႔မွာ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေတြက တစ္ပုံတစ္ပင္ႀကီး။ သူတုိ႔က သူတုိ႔ေနထုိင္ ရတဲ့ ေခတ္ႀကီး တစ္ခုလံုးကုိ ေက်နပ္ၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ တခ်ဳိ႕လူငယ္မ်ားဆုိရင္ အဆုိး ျမင္စိတ္ေတြ လြန္ကဲၿပီး ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္းတာလုပ္လုပ္ ဘာမွအရာေရာက္ မွာမဟုတ္ဘူး။ ဘာမွ မလုပ္ဘဲ ေနလုိက္တာ ပဲ ေအးတယ္ ဆုိတဲ့ အေတြးအေခၚ မ်ဳိးေတြ ေတာင္ ရွိေန ၾကတာ ေတြ႕ရတယ္။

သူတုိ႔က အီရတ္ႏုိင္ငံတစ္ခုလုံး ေသြး ေခ်ာင္းစီး ျဖစ္ေနတာကို မႏွစ္ၿမိဳ႕သလုိ ပါလက္စတုိင္း လူမ်ဳိးေတြ ရာစုႏွစ္ တစ္ဝက္ တုိင္တုိင္ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ ျခင္း ျပဳေနၾကရတာကိုလည္း စိတ္မေကာင္း ၾကပါဘူး။ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မ်ားရဲ႕ အႏၲရာယ္ တစ္ေန႔တျခား ႀကီးမားသထက္ ႀကီးမားလာေနတာကုိ စုိးရိမ္ေနၾကသလို ဖန္လုံအိမ္အာနိသင္လြန္ကဲမႈေၾကာင့္ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံး ေပါင္းအုိးႀကီးထဲ ေရာက္ေန သလုိ ခံစား ေနရတာ ကိုလည္း မလုိလား ၾကပါဘူး။

အနိ႒ာ႐ုံ ကမၻာႀကီး

လူငယ္ေတြရဲ႕ စုိးရိမ္ ေၾကာင့္ၾကမႈ ေတြနဲ႔သူတုိ႔ရဲ႕ မေက်နပ္ခ်က္ ေတြဟာ သဘာဝ က်ပါတယ္။ မွန္လည္း မွန္ ပါတယ္။ ဒီေန႔ ကမၻာႀကီးက အနိ႒ာ႐ုံေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ ေနတဲ့ကမၻာႀကီး ျဖစ္ေနတာကုိး။ ကမၻာ ႀကီးရဲ႕ ဘယ္ေထာင့္ ဘယ္ေနရာ ကုိ ၾကည့္ လိုက္ၾကည့္လိုက္ တုိက္ခုိက္သတ္ျဖတ္တာ ေတြ၊ ႀကီးႏုိင္ ငယ္ညႇဥ္းလုပ္တာေတြ၊ ဘယ္ သူေသေသ ငေတမာ ၿပီးေရာ လုပ္တာ ေတြခ်ည္း ျမင္ေတြ႕ေနရပါတယ္။ အနိ႒ာ ႐ုံေတြ ကင္းစင္တဲ့ ႏုိင္ငံရယ္လုိ႔ လက္ညိႇဳးထုိး ျပစရာ တစ္ခုေတာင္ မရွိတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။

ေရေအာက္ ေရာက္သြားႏုိင္တယ္

ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ မ်က္ႏွာစာကုိ ထားေတာ့။ စီးပြားေရး မ်က္ႏွာစာကုိၾကည့္ ေတာ့လည္း ျမင္ေတြ႕ ေနရတာ ေတြက စိတ္ မခ်မ္းသာ စရာေတြ ခ်ည္းပါပဲ။ ဖန္လုံအိမ္ အာနိသင္ေၾကာင့္ ဝင္႐ုိးစြန္းက ေရခဲ ေတာင္ႀကီးေတြ အရည္ေပ်ာ္ က်မႈႏႈန္း ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျမင့္ မားေနတယ္။ ဒီအတုိင္းဆက္သြားရင္ ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္သထက္ျမင့္ တက္လာၿပီး တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြ ေရေအာက္ ေရာက္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ပညာရွင္္မ်ားက အႀကိမ္ႀကိမ္ သတိေပးေနၾကတာမ်ား ၾကားသိေနရတယ္။ စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံေတြ က မီးခုိး ထုတ္လႊတ္မႈ ေတြ ကန္႔သတ္တား ဆီးဖုိ႔ လုိၿပီလုိ႔လည္း ေထာက္ျပၾကတယ္။

မုိက္တြင္း နက္ေနၾက

ဘယ္လုိပဲ ေထာက္ျပ ေထာက္ျပ၊ ဘယ္လုိပဲ သတိေပး သတိေပး၊ မီးခိုးေတြ အမ်ားဆုံး ထုတ္လႊတ္ ေနတဲ့ စက္မႈ ႏုိင္ငံႀကီး ေတြက လတ္တေလာ အက်ဳိးစီးပြားေလး တစ္ခုတည္းကုိသာ မုိက္မဲစြာ ၾကည့္႐ႈၿပီး ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ တာကုိ လက္မခံ ျငင္းဆန္ ေနၾကတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ အင္မတန္ အသိဉာဏ္ကင္း မဲ့ရာက်တယ္။ ဖန္လုံအိမ္ အာနိသင္ ေၾကာင့္ အုိဇုန္းလႊာ ပါးလ်ား လာတဲ့ဒဏ္၊ အက္ဆစ္မုိးေတြ ရြာခ်တဲ့ဒဏ္၊ ပင္လယ္ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာတဲ့ဒဏ္၊ မုန္ တုိင္းႀကီးေတြ က်ေရာက္ လာတဲ့ဒဏ္၊ အပူ လႈိင္း၊ အေအးလႈိင္းႀကီးေတြ က်ေရာက္ လာတဲ့ဒဏ္စတဲ့ အႏၲရာယ္ေတြကုိ ရင္ဆုိင္ ရၿပီဆုိလွ်င္ ဘယ္ႏုိင္ငံမွ လြတ္ကင္းႏုိင္ မယ္ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ သိပါလ်က္နဲ႔ မုိက္ တြင္းနက္ေနၾကျခင္းသာျဖစ္တယ္။

ဖုန္းဆုိး ေတာေတြျဖစ္

ဒါတင္မက လတ္တေလာအက်ဳိးစီး ပြားေလးတစ္ခုတည္းကိုၾကည့္ၿပီး ေျမေပၚ ေျမေအာက္ သယံဇာတေတြကုိ အဆီး အတားမရွိ ထုတ္ယူသုံးစြဲေနမႈေၾကာင့္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံအားလုံးလုိလုိမွာ ေတာေတြ ျပဳန္း၊ ေတာင္ေတြၿပိဳၿပီး တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ကႏၲာရ ဖုန္းဆုိးေတာေတြ ျဖစ္လာေနတာ မ်ားလည္း ျမင္ေတြ႕ၾကားသိေနရတယ္။ လူေတြ ေသာင္းသိန္းခ်ီ ေသၾကရတဲ့ငလ်င္ လႈပ္မႈႀကီးေတြနဲ႔ဆူနာမီလုိ၊ နာဂစ္လုိ အႏၲရာယ္ႀကီးေတြ ဘာ့ေၾကာင့္ ေပၚေပါက္ လာၾကရ တာလဲဆုိတာမ်ားကုိ ေသေသ ခ်ာခ်ာ၊ ေလးေလးနက္နက္ သုေတသနျပဳ ဖုိ႔လည္း ပ်က္ကြက္ ေနၾကဆဲျဖစ္တယ္။

ျပႆနာက အႏၲရာယ္ မဟုတ္

ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ လူငယ္ေတြက မ်က္ေမွာက္ ေခတ္ႀကီးကုိ စိတ္ပ်က္လက္ ပ်က္ ျဖစ္ေနတာ သဘာဝ က်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လုိ႔ ဒါေတြဟာ တားဆီးကာကြယ္ လု႔ိ မရႏုိင္တာေတြ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ လူငယ္ ေတြ သိေစ ခ်င္ပါတယ္။ ျပႆနာတစ္ရပ္ ျဖစ္လာ၊ ရွိလာတာဟာ ေၾကာက္စရာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပႆနာရွိေနတာကုိ ရွိေန တယ္လုိ႔ မသိျခင္းကသာ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတာျဖစ္တယ္။ ျပႆနာရွိေနမွန္း သိရင္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖုိ႔နည္းလမ္းရွာ ရမွာပဲျဖစ္တယ္။ ရွာရင္ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္ေတာ့ ေတြ႕လာရမွာျဖစ္တယ္။

အႏုိင္ရမွာ ေသခ်ာတယ္

ဒီေန႔ ကမၻာတစ္လႊားမွာ ျပႆနာမ်ဳိး စုံ၊ အနိ႒ာ႐ုံေပါင္းစုံ ျဖစ္ပြားေပၚေပါက္ေန တာကုိ လူတုိင္း ေတြ႕ျမင္ ေနၾကရတယ္။ ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာရတဲ့ ဇာစ္ျမစ္ အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း လူတုိင္း သိၾက တယ္။ ဥပမာ - ဖန္လုံအိမ္ အာနိသင္ရဲ႕ဆုိး ျပစ္ေတြကုိ လူတုိင္း သိသလုိ ဖန္လုံအိမ္ အာနိသင္ ျဖစ္ေပၚ လာရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္း ကိုလည္း လူတုိင္းသိျမင္သေဘာ ေပါက္ေနၾကတာျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ ဘာ ေၾကာင့္ မေျဖရွင္း ႏုိင္ရ မွာလဲ။ ကမၻာေပၚ က စစ္ပြဲႀကီးေတြကို ဖန္တီးသူေတြနဲ႔ကမၻာ ႀကီးရဲ႕သာယာလွပမႈကုိ ဖ်က္ဆီး ေနသူေတြ က လက္တစ္ဆုပ္စာ ေလာက္သာ ရွိတဲ့လူ ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ရွိလွမွ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ၁ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းေပါ့။ က်န္ ၉ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းက ညီညာျဖျဖနဲ႔ ဝုိင္းဝန္း လုပ္ေဆာင္ၾကရင္ ဒီ ၁ဝရာခုိင္ႏႈန္းရဲ႕အႏၲရာယ္ကို ဘာ့ေၾကာင့္ မကာကြယ္ ႏုိင္ရမွာလဲ၊ ဒါေၾကာင့္ လူငယ္ ေတြကုိေျပာခ်င္တယ္။ စိတ္မပ်က္ပါနဲ႔။ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ၉ဝရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ ခုိင္ခုိင္ၿမဲ ၿမဲ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ပါ။ ေနာက္ဆုံးမွာ ေကာင္းျမတ္ျခင္း တရားက အႏုိင္ရမွာ ေသခ်ာ ပါတယ္။

Wednesday, September 3, 2008

ႏွလံုးသားထဲက Entrepreneur (2)

Entrepreneur တစ္ေယာက္အတြက္ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေလးစားမႈသည္လည္း အင္မတန္ အေရးပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ယူဆတယ္ေလ။ ၾကိဳးတန္းေလွ်ာက္သမား တစ္ေယာက္ဟာ ၾကိဳးတမ္း ေလွ်ာက္ ေနစဥ္ ကာလကေလးမွာ သူ႔အေနနဲ႔ ေၾကာက္စိတ္ သို႔မဟုတ္ စိုးရိမ္စိတ္ေလး တစ္ခ်က္၀င္သြားတာနဲ႔ သူ႔အသက္နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ေနရာ ေရြ႕သြားမယ့္ အေျပာင္းလဲကို ၾကံဳသြားႏုိင္တယ္ေလ။ ဒီသေဘာမ်ိဳးပါဘဲ စာဖတ္သူလူၾကီးမင္းအေနနဲ႔ ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္း လုပ္ရပ္ေတြအေပၚ အနည္းငယ္ယံုၾကည္ခ်က္ မဲ့သြားတယ္ဆိုရံုနဲ႔ လုပ္ငန္းၾကိဳးတန္းေပၚကေန ျပဳတ္က်သြားႏိုင္ တယ္ေလ။ ဒီေနရာမွာ ၾကိဳးတန္းေလွ်ာက္ သမား ဟာ ၾကိဳးတန္းေလွ်ာက္ဖို႔အတြက္ ျပည့္၀ေသာေလ့က်င့္မႈနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ႏိုင္မႈဟာ သိပ္ျပီးအေရးၾကီးတယ္။ အေလ့က်င့္နဲျပီး ယံုၾကည္မႈလြန္ကဲေနရင္လဲ သူျပဳတ္က်မွာဘဲကို ။စြန္႔ဦးတည္ထြင္ သူတစ္ေယာက္ဟာ လဲ မိမိစြန္႔စား ၀င္ေရာက္မယ့္ ေစ်းကြက္ကို ခ်ိန္ညွိမွန္းဆတဲ့အခါ ဆံုျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့ အခါမွ အေတြ႕အၾကံဳ လုပ္ငန္းနဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ ဗဟုသုဟာ သိပ္အေရးၾကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆသလို စာဖတ္သူလူၾကီးမင္းေကာယူဆပါသလား ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ယံုၾကည္မႈေပါ့ အေတြ႕ၾကံဳ ေတြဘယ္ေလာက္ မ်ားမ်ား ကိုယ္မွန္းဆတဲ့ေစ်းကြက္ အတြက္မွ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ယံုၾကည္မႈမရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ အ႐ံႈးသမားရဲ႕ ႏွလံုးသားနဲ႔ ဂံုးတံတားေဘးမွာ ဘဲ သြားထိုင္ေနရ ေတာ့မွာေပါ့ေနာ္ ။ ဒုတိယပိုင္းတိုသြားတာ ခြင့္လြတ္ပါ တတိယပိုင္းက်ရင္ ရွယ္ေရးေပးပါ့မယ္
္ ...... အားလံုးကိုေလးစားလ်က္ .......

Tuesday, September 2, 2008

လူမႈ႔တန္ဖိုး ျပန္ရခ်က္အတိုင္းအတာႏွင္႔ စြန္႔ဦးစြမ္းေဆာင္ရွင္

မစၥတာဂစ္တာ

အစဥ္အလာ အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္အရ စြန္႔ဦးစြမ္းေဆာင္ရွင္ (သို႔) စြန္႔ဦးတီထြင္လုပ္ငန္းရွင္(Entrepreneur) ဆိုသည္မွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအသစ္မ်ားကို တီထြင္ဖြဲ႕စည္းကာ စြန္႔စားလုပ္ကိုင္သူမ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္။ Entrepreneur မ်ားဟာ ကုန္စည္ အသစ္နဲ႕၀န္ေဆာင္မႈ႕လုပ္ငန္းအသစ္မ်ားကို မိတ္ဆက္ကမ္းလွမ္းျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အေတြးအေခၚသစ္လမ္းေၾကာင္းေတြ ေဖာက္ထြင္းရပါလိမ္႔မယ္။


ဒါေပမယ္႔ စြန္႔ဦးတီထြင္ စိတ္ဓါတ္အေတြးအေခၚ (Entrepreneurial Sprit) ဟာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားထဲမွာပဲ ကန္႔သတ္ပိတ္ဆို႔မေနေစရပါဘူး။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ လူမႈ႔စြန္႔ဦး စြမ္ေဆာင္ရွင္ (Social Entrepreneurs) မ်ားရဲ႕အေၾကာင္းကို ပိုပိုျပီး ၾကားလာခဲ႔ရပါတယ္။ သူတို႔ေဆာင္ရြက္တာေတြက စီးပြားေရး စြန္႔ဦးစြမ္းေဆာင္ရွင္ေတြအျဖစ္ စြမ္းေဆာင္ခဲ႔ၾကတယ္။ ျပီးေတာ႔သူတို႔ဟာ လုပ္ငန္းေတြမွာ အရင္းအႏွီးျမဳပ္ႏွံျခင္း သို႕မဟုတ္ အျခားသူမ်ားရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံဖို႔ ေငြအရင္းအႏွီးရရွိေစဖို႔အတြက္ေထာက္ပံ႔မႈ႔ေတြ ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ႔ၾကတယ္။

သို႔ေသာ္ Social Entrepreneur ေတြရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္အရ သူတို႔ဟာ အျမတ္ရဖို႔ သေဘာထား အေပၚမွာပဲ ရပ္တည္မေနပါဘူးတဲ႔။ သူတို႔ရဲ႕အေရးၾကီးတဲ႔ ရည္မွန္းခ်က္က လူမႈ႕တန္ဖိုးကို ဖန္တီးဖို႔ပါတဲ႕။ သူတို႔ဟာ သူတုိ႔ရည္မွန္းတဲ႕ လူမႈ႔ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေန တိုးတက္မႈ႕ကို ေထာက္ပံ႔ဖို႔အစီအစဥ္ေတြကို စီစဥ္ဖြဲ႕စည္းတယ္။

Social Entrepreneur မ်ားရဲ႕ ေျပာစကားအရ သူတို႔ဟာ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို အေျဖရွာဖို႔အစိုးရနဲ႕ အဖြဲ႔အစည္းေတြကိုပဲတာ၀န္ရွိတယ္လို႔ယူဆျပီး လွစ္လ်ဴရႈမထားပဲ သူတို႔ကိုယ္တိုင္လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျပီး ရရွိလာတဲ႔ ေျဖရွင္းခ်က္ေတြကိုလည္း ျဖန္႔က်က္သိရွိေစျခင္းငွာ ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင္႔ စနစ္ေတြေျပာင္းလဲဖို႔နဲ႔ လူမႈ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈ႔ကိုရရွိဖို႔ ၾကိဳးစားျခင္းပါပဲ။

သမိုင္း၀င္ဥပမာတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ယူနုိက္တက္စတိတ္မွာ အမ်ိဳးသမီးထု အခြင္႔အေရးအတြက္ ဦးေဆာင္တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ႔တဲ႕ ဆူဇန္ဘီအန္ေထာ္နီဟာဆိုရင္ လူမႈ႔စြန္႔ဦးစြမ္းေဆာင္ရွင္ (Social Entrepreneur) ျဖစ္ ေခၚခံရေကာင္းေခၚခံရႏိုင္ပါတယ္။

ဗီနိုဘာဘီေဟ႔ဗ္ကလည္း အိႏိၵယရဲ႕ ဆင္းရဲသားနဲ႕ေျမယာမဲ႕ေတြအတြက္ေျမယာေ၀ျခမ္းေရး လႈပ္ရွားမႈ႕ကို ဦးေဆာင္ခဲ႔ပါတယ္။

ေခတ္ေပၚသူနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ားရဲ႕ မိခင္ၾကီးျဖစ္တဲ႔ ျဗိတိန္နုိင္ငံကဖေလာရင္႔စ္နိုက္တင္ေဂးဟာဆိုရင္ သူနာျပဳေက်ာင္းေတြကိုတည္ေထာင္ျပီး ပိုေကာင္းတဲ႔ေဆးရံုအေျခအေနေတြကိုဖန္တီးေပးခဲ႔ပါတယ္။ ျပီးေတာ႔ အီတလီႏိုင္ငံက မာရီမြန္တက္ဆာရီ ဟာလည္းပဲ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ ငယ္စဥ္ဘ၀ပညာေရးသင္ၾကားမႈ႔နည္းစနစ္ေတြကို တိုးတက္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ခဲ႔ျပန္ပါတယ္။အဲ႔ဒါေတြကေတာ႔ ယူနိုက္တက္စတိတ္ရဲ႕ Non Profit Group ျဖစ္တဲ႔ Ashoka(အာေသာက) အဖြဲ႕အစည္းကေပးတဲ႔ ဥပမာ အခ်ိဳ႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။

လြန္ခဲ႔တဲ႕ႏွစ္ေပါင္းနွစ္ဆယ္ေက်ာ္က သာမာန္မဟုတ္တဲ႔ လူမႈ႔စြန္႔ဦး စြမ္းေဆာင္မႈ႔တိုးတက္ျခင္းေတြ ထူးထူးျခားျခားေပၚေပါက္ခဲ႔ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ ေက်ာင္းသားေတြဟာ အေကာင္းဆံုးေသာ စီးပြားေရးေက်ာင္းေတြက ထြက္လာၾကျပီး ယခုအခါ စြန္႔ဦး တီထြင္စြမ္းေဆာင္မႈ႔ေတြ လုပ္ဖို႔ သူတို႔ဘ၀အနာဂတ္ေရွ႕ေရးအတြက္ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားလာၾကပါတယ္။ အဲ႕ဒီ႕လို Entrepreneurship ေတြတိုးတက္ေပၚေပါက္လာဖို႔အတြက္ အကူအညီေပး အရွိန္ျမွင္႔ေပးတာကေတာ႔ Ashoka ပါပဲ။

၁၉၈၂ မွာ ဘီလ္ဒေရတြန္ဆိုသူက Ashoka Nonprofit Group ကိုဖြဲ႔စည္းခဲ႔တယ္။ Ashoka ကေျပာတာက ဒီအဖြဲ႕အစည္းဟာ အဆင္႔()ဆင္႔ အေပၚမွာအေျခခံျပီး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈ႕ေတြ ျပဳလုပ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ Ashoka ဟာ လူမႈ႔စြန္႔ဦးစြမ္းေဆာင္ရွင္တစ္ဦးခ်င္း အေပၚမွာ ေထာက္ပံ႔ကူညီေပးမႈ႕ေတြကို ဘ႑ာေရးအရေရာ အသက္ေမြးမႈ႕အရပါ ေထာက္ပံ႔ေပးတယ္။ ဒါတင္မဟုတ္ပဲ ဒုတိယအဆင္႔အေနနဲ႔ စြမ္းေဆာင္ရွင္ေတြရဲ႕ အေတြးအေခၚလမ္းေၾကာင္းေတြ ျဖန္႔က်က္ဖို႔နဲ႕ ကာလရွည္ အေထာက္အပံ႔ေတြျဖစ္နိုင္ေစေရးအတြက္ ကမၻာတစ္လႊားမွာရွိတဲ႔ အျခားေသာ လူမႈ႕စြန္႔ဦး စြမ္းေဆာင္ရွင္ေတြနဲ႕ ခ်ိတ္ဆက္၊ ဆက္သြယ္ဖို႔အကူအညီေတြကိုလည္း ေပးျပန္ေသးတယ္။ တတိယအဆင္႔အေနနဲ႕ လူမႈ႕စြမ္းေဆာင္မႈ႕တိုးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးမႈ႕ကို ေထာက္္ပံ႔ေပးဖို႔အတြက္ လိုအပ္လွ်က္ရွိတဲ႕ ဘ႑ာေရးစနစ္ေတြကိုလည္း တည္ေဆာက္ဖို႔ အကူအညီေပးမႈ႕ေတြကိုလည္း ျပဳလုပ္လွ်က္ရွိေနပါတယ္။


Social Entrepreneur
ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ျပန္ရခ်က္ေတြကို အက်ိဳးအျမတ္ တစ္ခုတည္းေပၚမွာတင္ မၾကည္႔ပဲ သူတို႔ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္မႈ႕ေၾကာင္႔ လူမႈ႔တန္ဖိုး ဘယ္ေလာက္ တိုးတက္ျမင္႔မားလာသလဲဆိုတဲ႔ အေပၚမွာ ၾကည္႔ရႈ႕လွ်က္ရွိပါတယ္။


မစၥတာဂစ္တာ ဘေလာ့ဂ္မွ