Boston consulting Group Matrix
Star
ျမင့္မားေသာ ေဈးကြက္ ရွယ္ယာမ်ား၊ လုပ္ငန္း၏ ထုတ္လုပ္မႈမ်ား ျဖင့္ ေဈးကြက္အတြင္း ရပ္တည္ ေနနိုင္ေသာ အေနအထား ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ Star အေနအထား တြင္ ေရာက္ရိွေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ မိမိ၏ ေစ်းကြက္ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ဆက္လက္ ထိန္း နိုင္ရန္၊ ၿပိဳင္ဖက္ ကုန္စည္ အသစ္မ်ား ေဈးကြက္ အတြင္း ဝင္ေရာက္ လာပါက မိမိ ကုန္စည္၏ ရပ္တည္ နိုင္မႈကို ထိန္း နိုင္ရန္ ေငြေၾကး အရင္း အနီွး မ်ားစြာ လိုအပ္ ေနသည္။ Star အေန အထားတြင္ ေရာက္႐ွိ ေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား သည္ ေစ်းကြက္ ေ၀စုမ်ားကို ပိုမို ခိုင္မာစြာ ရ႐ွိ ေစရန္၊ Customer Loyalty ေကာင္းစြာ ရ႐ွိ ႏိုင္ရန္ Promotion Tools မ်ားကို သံုးျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ New Product with existing Brand ကို ေစ်းကြက္ ကို မိတ္ဆက္ျခင္း စသည္ တို႔ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ differentiation Strategy မ်ားကို သံုးျခင္း ျဖင့္ လည္းေကာင္း ေစ်းကြက္ ေ၀စု (Market Share) မ်ားကို ထိန္း ထားႏိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ Star အေန အထားတြင္ ေရာက္႐ွိၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အထက္ ေဖာ္ျပပါ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း မ႐ွိပါက Star အေနအထားမွ တခဏအတြင္း Cash Cow သို႔မဟုတ္ Question Mark အေနအထားသို႔ ေရာက္႐ွိ သြားႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ ေစ်းကြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ မ်ားျပားေသာ ယေန႔ ေခတ္ စီးပြားေရး အသြင္ သ႑န္သည္ ေစ်းကြက္ကို အစဥ္မျပတ္ ေလ့လာကာ Opportunity မ်ားကို ႐ွာေဖြ ႏိုင္ရန္ လိုအပ္သည္။ သို႔မဟုတ္ ပါက လုပ္ငန္း ရပ္တည္ ႏုိင္မႈ သက္တမ္း (Life of Business' survival) တိုေတာင္း သြားမည္ ျဖစ္သည္။
Cash Cow
Market Share ေကာင္းစြာ ရရိွ ေနေသာ္လည္း Market Growth Rate မွာမူ နည္းေန ေပသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း၏ တိုးတက္မႈမ်ား ရပ္ဆိုင္း သြားသည့္ အေျခ အေနတြင္ Star ေနရာတြင္ ရပ္တည္ ေနေသာ လုပ္ငန္း၏ အေနအထား မ်ား အားလံုးသည္ Cash Cow အေန အထားသို႔ ေရာက္ရိွ သြားေပ လိမ့္မည္။ ယခု အေန အထား တြင္ ရိွေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အေနျဖင့္ Marketing Activities မ်ား အတြက္ ကုန္က် စရိတ္မွာ လြန္စြာ ျမင့္မား သည့္ အေန အထားတြင္ မရိွေပ။ သို႔ျဖစ္ရာ ေဈးကြက္ အတြင္း မိမိ ကုန္စည္ကို ဝယ္ယူ ၾကေသာ စားသံုးသူ မ်ားအား ေရရွည္ သံုးစဲြမႈ (Brand Loyalty) ျဖစ္ေစရန္ လုပ္ငန္း အေနျဖင့္ ထပ္မံ ရင္းနီွး ျမွပ္နံွမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ရမည္။ ဆိုလိုရင္း မွာ လုပ္ငန္းမွ ရရိွျပီး ျဖစ္ေသာ Market Share ကို ကာကြယ္ရန္ ျဖစ္သည္။ Star မွ Cash Cow သို႔ ေရာက္႐ွိ သြားေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းသည္ ေစ်းကြက္အတြင္း မိမိ၏ ၿပိဳင္ဖက္ ကုန္စည္က ေကာင္းစြာ ထိုးေဖာက္ ေနရာယူ တာလား၊ မိမိ ကုန္စည္ကို customer မ်ားက လက္မခံ ေတာ့တာ လား။ customer မ်ားက မိမိ ကုန္စည္ကို စိတ္၀င္စားမႈ၊ ယံုၾကည္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္း သြားလို႔လား၊ အထူး သျဖင့္ ေစ်းကြက္က မိမိ ကုန္စည္ကို လက္မခံ ႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းရင္း မ်ားကို ေကာင္းစြာ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ သည္။
Question Mark
Market Growth Rate ျမင့္တက္ ေနေသာ္လည္း က်ဆင္း ေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားသည္ ေဈးကြက္ အတြင္း ယွဥ္ျပိဳင္မႈမ်ား လြန္စြာ ျမင့္တက္ ေနျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို့ေၾကာင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား အေနျဖင့္ မိမိ လုပ္ငန္း၏ အလားအလာ ေကာင္းသည္ ဟု ယူဆပါက ရင္းနီွး ေငြမ်ား ပိုမို သံုးစဲြ၍ Market Share ျမင့္တက္ လာေစရန္ ေဆာင္ရြက္ ရမည္။
Dogs
Market Share နွင့္ Market Growth Rates နွစ္ခုစလံုး တၿပိဳင္တည္း က်ဆင္း ေနေသာ အေနအထားတြင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အေန ျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ရင္းနီွး ျမွဳပ္နံွမႈ မ်ား ျပဳလုပ္ရန္ မသင့္သည့္ အေနအထား ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ထို ကုန္စည္ကို ေစ်းကြက္မွ ႏုတ္ထြက္ ေစရ သည္။ ဆိုလို တာက ကုန္စည္ကို ေစ်းကြက္မွ ႏုတ္ထြက္ ရန္သာ ျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္း တစ္ခုလံုး ကို ႏုတ္ထြက္ရန္ မလိုအပ္ ပါ။ ထို ကုန္စည္ ကိုပင္ Brand ေျပာင္းတာမ်ိဳး၊ Package ေတြေျပာင္းၿပီး ေစ်းကြက္ကို ျပန္လည္ ထိုးေဖာက္ျခင္း မ်ိဳးလည္း ျပဳလုပ္ ႏိုင္ပါသည္။
Marketer တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ Boston Group Matrix တစ္ခုတည္း ကို က်င့္သံုး႐ံုနဲ႔ Market Leader တစ္ေယာက္ ျဖစ္ရန္ မလြယ္ကူ ပါ။ ထို Matrix ကို Product -Market Growth Matrix ႏွင့္ ယွဥ္တြဲ က်င့္သံုးရန္ လိုအပ္ သည္။
ဆက္လက္ တင္ျပပါမည္။
ျမင့္မားေသာ ေဈးကြက္ ရွယ္ယာမ်ား၊ လုပ္ငန္း၏ ထုတ္လုပ္မႈမ်ား ျဖင့္ ေဈးကြက္အတြင္း ရပ္တည္ ေနနိုင္ေသာ အေနအထား ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ Star အေနအထား တြင္ ေရာက္ရိွေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအေနျဖင့္ မိမိ၏ ေစ်းကြက္ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ဆက္လက္ ထိန္း နိုင္ရန္၊ ၿပိဳင္ဖက္ ကုန္စည္ အသစ္မ်ား ေဈးကြက္ အတြင္း ဝင္ေရာက္ လာပါက မိမိ ကုန္စည္၏ ရပ္တည္ နိုင္မႈကို ထိန္း နိုင္ရန္ ေငြေၾကး အရင္း အနီွး မ်ားစြာ လိုအပ္ ေနသည္။ Star အေန အထားတြင္ ေရာက္႐ွိ ေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား သည္ ေစ်းကြက္ ေ၀စုမ်ားကို ပိုမို ခိုင္မာစြာ ရ႐ွိ ေစရန္၊ Customer Loyalty ေကာင္းစြာ ရ႐ွိ ႏိုင္ရန္ Promotion Tools မ်ားကို သံုးျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ New Product with existing Brand ကို ေစ်းကြက္ ကို မိတ္ဆက္ျခင္း စသည္ တို႔ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ differentiation Strategy မ်ားကို သံုးျခင္း ျဖင့္ လည္းေကာင္း ေစ်းကြက္ ေ၀စု (Market Share) မ်ားကို ထိန္း ထားႏိုင္သည္။ သို႔ရာတြင္ Star အေန အထားတြင္ ေရာက္႐ွိၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အထက္ ေဖာ္ျပပါ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္း မ႐ွိပါက Star အေနအထားမွ တခဏအတြင္း Cash Cow သို႔မဟုတ္ Question Mark အေနအထားသို႔ ေရာက္႐ွိ သြားႏိုင္သည္။ ထို႔ျပင္ ေစ်းကြက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ မ်ားျပားေသာ ယေန႔ ေခတ္ စီးပြားေရး အသြင္ သ႑န္သည္ ေစ်းကြက္ကို အစဥ္မျပတ္ ေလ့လာကာ Opportunity မ်ားကို ႐ွာေဖြ ႏိုင္ရန္ လိုအပ္သည္။ သို႔မဟုတ္ ပါက လုပ္ငန္း ရပ္တည္ ႏုိင္မႈ သက္တမ္း (Life of Business' survival) တိုေတာင္း သြားမည္ ျဖစ္သည္။
Cash Cow
Market Share ေကာင္းစြာ ရရိွ ေနေသာ္လည္း Market Growth Rate မွာမူ နည္းေန ေပသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း၏ တိုးတက္မႈမ်ား ရပ္ဆိုင္း သြားသည့္ အေျခ အေနတြင္ Star ေနရာတြင္ ရပ္တည္ ေနေသာ လုပ္ငန္း၏ အေနအထား မ်ား အားလံုးသည္ Cash Cow အေန အထားသို႔ ေရာက္ရိွ သြားေပ လိမ့္မည္။ ယခု အေန အထား တြင္ ရိွေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အေနျဖင့္ Marketing Activities မ်ား အတြက္ ကုန္က် စရိတ္မွာ လြန္စြာ ျမင့္မား သည့္ အေန အထားတြင္ မရိွေပ။ သို႔ျဖစ္ရာ ေဈးကြက္ အတြင္း မိမိ ကုန္စည္ကို ဝယ္ယူ ၾကေသာ စားသံုးသူ မ်ားအား ေရရွည္ သံုးစဲြမႈ (Brand Loyalty) ျဖစ္ေစရန္ လုပ္ငန္း အေနျဖင့္ ထပ္မံ ရင္းနီွး ျမွပ္နံွမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ရမည္။ ဆိုလိုရင္း မွာ လုပ္ငန္းမွ ရရိွျပီး ျဖစ္ေသာ Market Share ကို ကာကြယ္ရန္ ျဖစ္သည္။ Star မွ Cash Cow သို႔ ေရာက္႐ွိ သြားေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းသည္ ေစ်းကြက္အတြင္း မိမိ၏ ၿပိဳင္ဖက္ ကုန္စည္က ေကာင္းစြာ ထိုးေဖာက္ ေနရာယူ တာလား၊ မိမိ ကုန္စည္ကို customer မ်ားက လက္မခံ ေတာ့တာ လား။ customer မ်ားက မိမိ ကုန္စည္ကို စိတ္၀င္စားမႈ၊ ယံုၾကည္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္း သြားလို႔လား၊ အထူး သျဖင့္ ေစ်းကြက္က မိမိ ကုန္စည္ကို လက္မခံ ႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းရင္း မ်ားကို ေကာင္းစြာ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ ႏိုင္ရန္ လိုအပ္ သည္။
Question Mark
Market Growth Rate ျမင့္တက္ ေနေသာ္လည္း က်ဆင္း ေနေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားသည္ ေဈးကြက္ အတြင္း ယွဥ္ျပိဳင္မႈမ်ား လြန္စြာ ျမင့္တက္ ေနျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို့ေၾကာင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား အေနျဖင့္ မိမိ လုပ္ငန္း၏ အလားအလာ ေကာင္းသည္ ဟု ယူဆပါက ရင္းနီွး ေငြမ်ား ပိုမို သံုးစဲြ၍ Market Share ျမင့္တက္ လာေစရန္ ေဆာင္ရြက္ ရမည္။
Dogs
Market Share နွင့္ Market Growth Rates နွစ္ခုစလံုး တၿပိဳင္တည္း က်ဆင္း ေနေသာ အေနအထားတြင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အေန ျဖင့္ ေနာက္ထပ္ ရင္းနီွး ျမွဳပ္နံွမႈ မ်ား ျပဳလုပ္ရန္ မသင့္သည့္ အေနအထား ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ထို ကုန္စည္ကို ေစ်းကြက္မွ ႏုတ္ထြက္ ေစရ သည္။ ဆိုလို တာက ကုန္စည္ကို ေစ်းကြက္မွ ႏုတ္ထြက္ ရန္သာ ျဖစ္ၿပီး လုပ္ငန္း တစ္ခုလံုး ကို ႏုတ္ထြက္ရန္ မလိုအပ္ ပါ။ ထို ကုန္စည္ ကိုပင္ Brand ေျပာင္းတာမ်ိဳး၊ Package ေတြေျပာင္းၿပီး ေစ်းကြက္ကို ျပန္လည္ ထိုးေဖာက္ျခင္း မ်ိဳးလည္း ျပဳလုပ္ ႏိုင္ပါသည္။
Marketer တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ Boston Group Matrix တစ္ခုတည္း ကို က်င့္သံုး႐ံုနဲ႔ Market Leader တစ္ေယာက္ ျဖစ္ရန္ မလြယ္ကူ ပါ။ ထို Matrix ကို Product -Market Growth Matrix ႏွင့္ ယွဥ္တြဲ က်င့္သံုးရန္ လိုအပ္ သည္။
ဆက္လက္ တင္ျပပါမည္။
ဒီသေဘာတရားကို marketer သာမက financial manager ပါသိသင့္ပါတယ္။ ကိုယ့္လုပ္ငန္းအေနအထား ဘယ္ေရာက္ေနလဲဆိုတာ သုံးသပ္မိတယ္ဆိုရင္ Financing လုပ္ဖို႔ Decision ေတြ ေပၚလာပါလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္
ReplyDelete