ေစ်းကြက္ကို ပံုစံသစ္တစ္မ်ိဳးနဲ႔ ထိုးေဖာက္လာတဲ့ စီးပြားေရး ပံုစံသစ္

Multi Level Marketing (သို႔) Network Marketing (သို႔) Pyramid Selling ပိရမစ္ပံုစံ ေရာင္းခ်ပံုဆိုတာ ကုန္ပစၥည္းကို ေစ်းကြက္အတြင္း တိုက္႐ိုက္ျဖန္႔ခ်ိေရာင္းခ်တဲ့ စနစ္ပါ။ ပံုမွန္ဆိုရင္ ထုတ္လုပ္သူဟာ ေနာက္ဆံုးစားသံုးသူထံ ၾကားခံ (အေရာင္းကိုယ္စားလွယ္၊ လက္ကားဆိုင္၊ လက္လီဆိုင္) စသည္ျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးမွ ေရာင္းခ်ရပါတယ္။ MLM နည္းစနစ္မွာ အဆင့္ဆင့္ ျဖန္႔ခ်ိတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ စားသံုးသူ (end user) ထံတိုက္႐ိုက္ျဖန္ခ်ိေရာင္းခ်တဲ့ စနစ္ပါ။ စားသံုးသူေတြက ျဖန္႔ျဖဴးသူေတြအျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ၿပီး အျခားစားသံုးသူေတြထံ ထပ္မံေရာင္းခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္ေရာင္းခ်ႏိုင္တဲ့ ပမာဏ ေပၚမူတည္ၿပီး ေကာ္မ႐ွင္ခံစားႏိုင္ပါတယ္။ ထိုျဖန္႔ျဖဴးသူေတြ မွတဆင့္ တျခား စိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြကလည္း ျဖန္႔ခ်ိသူေတြအျဖစ္နဲ႔ ပါ၀င္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလို ဖိတ္ေခၚႏိုင္သူေတြဟာ ေငြေၾကးျပန္လည္ခံစားႏိုင္တဲ့အျပင္ ဖိတ္ေခၚခံရတဲ့သူေတြက ေရာင္းႏိုင္တဲ့ပမာဏေပၚ မူတည္ၿပီး ေကာ္မ႐ွင္ ခံစားခြင့္ရႏို္င္ပါတယ္။ ဖိတ္ေခၚ ခံရတဲ့သူေတြက ေနာက္ထပ္ စိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြကို ထပ္မံ ဖိတ္ေခၚႏိုင္တာေၾကာင့္ ပိရမစ္ပံု ႀတိဂံအသြင္ ္ေဆာင္လာပါတယ္။
MLM ရဲ့ရည္႐ြယ္ခ်က္
MLM ရဲ့ရည္႐ြယ္ခ်က္က ကုန္ပစၥည္းကို စားသံုးသူေတြၾကား အဆင့္ဆင့္သိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဓိကရည္႐ြယ္ခ်က္ကေတာ့ အသင္း၀င္ေတြစုေဆာင္းၿပီး အက်ိဳးအျမတ္ရဖို႔ အတြက္သာျဖစ္ပါတယ္။ MLM နဲ႔ဆက္သြယ္သူေတြဟာ ေငြေၾကးပမာဏ မ်ားစြာျပန္လည္ခံစားႏိုင္တာေၾကာင့္ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုၿပီးေခတ္စားလာႏိုင္ပါတယ္။ လူေတြရဲ့ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ေငြေနာက္လိုက္တဲ့ အေတာမသတ္ႏိုင္တဲ့ ေလာဘမ်ားေၾကာင့္ အသင္း၀င္ေတြရဲ့ ေငြေၾကးကို MLM အမည္ခံၿပီး လိမ္လည္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
MLM ပံုစံမွန္
ပိရမစ္ပံု အဆင့္ဆင့္ေရာင္တဲ့စနစ္မွာ အသင္း၀င္ခ်င္တဲ့ ပထမဆံုးသူက အသင္း၀င္ေၾကး ေပးသြင္းရပါတယ္။ ထိုသူေတြက ေနာက္ထပ္အသင္း၀င္ေတြြ ထပ္မံစုေဆာင္းေပးႏိုင္ပါက ဆုေၾကးေငြရ႐ိွႏိုင္ပါတယ္။ အသင္း၀င္ေတြကလည္း ေနာက္ထပ္အသင္း၀င္သစ္ေတြ ထပ္မံတိုးပြားလာေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပိရမစ္ပံုစံ အေရာင္းစနစ္မ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာရပါတယ္။ အသင္း၀င္သူေတြဟာ အျမတ္အစြန္းေတြနဲ႔ အသင္း၀င္ေၾကးေတြ ျပန္လည္ရ႐ိွဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။
အသင္း၀င္ဖိတ္ေခၚတဲ့ ပံုစံ အမ်ိဳးမ်ိဳး႐ွိပါတယ္။ company မတူတဲ့အေလွ်ာက္ အသင္း၀င္ဖိတ္ေခၚတဲ့ပံုစံ ကြာျခားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ားဆံုးက်င့္သံုးတာက ၁+၂+၂ ပံုစံျဖစ္ၿပီး သံုးလအတြင္းအသင္း၀င္ ၅ဦး ဖိတ္ေခၚႏိုင္ရပါတယ္။ ပထမလအတြင္းမွာ အသင္း၀င္သစ္ ၁ဦး၊ ေနာက္ႏွစ္လမွာ ၂ေယာက္စီ ဖိတ္ေခၚႏိုင္ရပါတယ္။
အသင္း၀င္သူမ်ား၏ အက်ိဳးခံစားခြင့္
ပထမဆံုး အသင္း၀င္သူကို company က အက်ိဳးခံစားခြင့္ (သို႔) ေကာ္မ႐ွင္ ေပးပါတယ္။ ပထမအသင္း၀င္က ေနာက္ထပ္ အသင္း၀င္သစ္ ထပ္ရရင္ ထိုသူက ေကာ္မ႐ွင္ခံစားခြင့္ ရႏိုင္ၿပီး company က ပထမအသင္း၀င္ကို အကိ်ဳးခံစားခြင့္ေတြ ဆက္ေပးေနပါတယ္။ ဒုတိယအသင္း၀င္က ေနာက္ထပ္ အသင္း၀င္သစ္ေတြ ဖိတ္ေခၚႏိုင္ရင္ အဲဒီ အတြက္ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရႏိုင္ပါတယ္။ အသင္း၀င္ေတြမ်ားေလ ပထမအသင္း၀င္က အက်ိဳးခံစားရေလပါ။ ပထမဆံုးအသင္း၀င္က အသင္း၀င္သစ္ ၅ဦးရၿပီးရင္ ေနာက္ထပ္ အသင္း၀င္သစ္ ႐ွာစရာမလိုဘဲ အက်ိဳးခံစားခြင့္ေတြရေနမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒုတိယအသင္း၀င္ကစၿပီး ေနာက္ထပ္ အသင္း၀င္ေတြဟာ အသင္း၀င္သစ္ေတြ ဆက္လက္႐ွာေနရဦးမွာပါ။ ထိုသူတို႔ အသင္း၀င္သစ္ေတြ႐ွာႏိုင္ေလ ပထမဆံုး အသင္း၀င္က အက်ိဳးခံစားခြင့္ရေလပါ။ အသင္း၀င္သစ္ ထပ္႐ွာလို႔ မရေတာ့တဲ့ အခိ်န္ေရာက္ရင္ ပိရမစ္ပံုစံက မခိုင္ျမဲေတာ့ဘဲ ျပိဳလဲသြားႏိုင္ပါတယ္။ ၾတိဂံရဲ့ ေအာက္ေျခက အသင္း၀င္သစ္ေတြက အသင္း၀င္ေၾကးေတြ ဆံုး႐ွံဳးသြားႏိုင္ပါတယ္။
MLM ရဲ့ ကုန္ပစၥည္းမ်ား
MLM စနစ္မွာ ရာင္းခ်တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြက ႐ွားပါးေဆးပစၥည္း၊ ေဆာဖ့္၀ဲလ္ နဲ႔စီမံကိန္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္ပစၥည္းေရာင္းသူေတြက ပစၥည္းရဲ့ ေရာင္းလိုအား၊ အနာဂတ္တြင္ ပိုမိုအက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမယ့္ အသြင္ ေဆာင္ေၾကာင္း ၊ အရည္အေသြး မည္မွ်ေကာင္းေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ မက္လံုးေတြ ေပးၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ့္ လက္ေတြ႕ေစ်းကြက္ထဲမွာ ေျပာသေလာက္ မျဖစ္တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ MLM နည္းစနစ္နဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္မယ္ဆိုရင္ ေစ်းကြက္ထဲမွာ တကယ္ေရာင္းခ်တဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြ အေပၚမွာသာ ယံုၾကည္သင့္ပါတယ္။
မွန္ကန္စြာေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္ပါေစ
MLMနည္းစနစ္ကို အသံုးျပဳတဲ့ စီးပြားေရးတိုင္းကို လိမ္လည္လွည့္ျဖားတဲ့ စနစ္လို႔ ပံုေသေျပာလို႔မရပါဘူး။ ေလာဘေၾကာင့္ အမွားမ်ားစြာ က်ဴးလြန္ၿပီး အဆင့္ဆင့္ လိမ္လည္ေသာစနစ္နဲ႔ မေရာေထြးမိေစဖို႔ လိုပါတယ္။
စစ္မွန္တဲ့ MLMေတြမွာ အေရာင္းကိုယ္စားလွယ္ေတြအေပၚ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္က်ေရာက္ျခင္းက ကာကြယ္ေပးရပါတယ္။ ကုန္ပစၥည္းရဲ့ အရည္အေသြးကို အာ႐ံုစိုက္ၿပီး အေရာင္းကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေကာ္မ႐ွင္ခံစားခြင့္ဟာ ကုန္ပစၥည္းကို ေရာင္းခ်ႏိုင္တဲ့ ပမာဏအေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။
စစ္မွန္တဲ့ MLMနဲ႔ မစစ္မွန္တဲ့ MLM ကိုခြဲျခားႏိုင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ကုန္ပစၥည္းအေပၚ အာ႐ံုစိုက္တဲ့ company ေတြကပင္ အသင္း၀င္သစ္ေတြကို စုေဆာင္းတဲ့ အခါမွာ အသင္း၀င္ခ်င္လာေအာင္ ခ်ဲ႕ကားေျပာေလ့ ႐ိွပါတယ္။ ဒီလို ခ်ဲ႕ကားၿပီး အသင္းသင္သစ္ စုေဆာင္းသူေတြကို ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခြင့္႐ွိပါတယ္။ ျပစ္ဒဏ္အျဖစ္ ေငြေၾကး (သို႔) ေထာင္ဒဏ္အထိပင္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေလာဘကို သတ္ႏိုင္ၾကပါေစ
ယေန႔ေငြလိမ္ခံရသူမ်ား အမ်ားစုဟာ မိမိတို႔ေလာဘကို မသတ္ႏိုင္ၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးမွာ ျဖတ္လမ္းလည္း မ႐ွိပါ။ ေငြေၾကးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး မေရာင့္ရဲႏိုင္ၾကရင္၊ မိမိစိတ္္ကို အလိုလိုက္မိရင္ အျမတ္ထုတ္ခံရျခင္း (လိမ္လည္ခံရျခင္း) မ်ားၾကံဳေတြ႕ရႏိုင္ပါတယ္။ MLM မွာ အသင္း၀င္ရမယ့္ ရင္းႏွီးေငြကို ကုန္ပစၥည္းေပၚ မူတည္ၿပီး သတ္မွတ္ေလ့ ႐ွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသင္း၀င္ျဖစ္ဖို႔ ေငြေၾကး အေျမာက္အျမား ရင္းႏွီွးထည့္၀င္သင့္သလား ဆိုတာ စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ တရား၀င္ MLM ေတြက အသင္း၀င္ေၾကး ေျမာက္ျမားစြာ ေကာက္ခံေလ့ မ႐ွိဘူးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ကုန္ပစၥည္း ၀ယ္ယူဖို႔ ေငြေၾကးထည့္၀င္ရမယ္ ဆိုရင္ အဲဒီ ပစၥည္းမေရာင္းရပါက company အေနျဖင့္ ျပန္လည္၀ယ္ယူမယ့္ ေပၚလစီ ႐ွိ၊ မ႐ွိ သံုးသပ္သင့္ပါတယ္။ တရား၀င္ MLM ေတြက ကုန္ပစၥည္း မေရာင္းရရင္ ပစၥည္း ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ျပန္လည္၀ယ္ယူေလ့ ႐ွိပါတယ္။
မိမိနဲ႔ ဆက္သြယ္ လုပ္ကိုင္မယ့္ MLM company က ကုန္ပစၥည္းကို အမွန္တကယ္ ေရာင္းခ်ဖို႔ထက္ အသင္း၀င္စုေဆာင္းတာကို ဦးစားေပးတာလား၊ ေကာ္မ႐ွင္ေပးတဲ့ စနစ္က ကုန္ပစၥည္းေရာင္းခ်ႏိုင္ဖို႔ထက္ အသင္း၀င္သစ္ ႐ွာေဖြေပးႏိုင္လို႔ ေပးတာလား ဆိုတာ ေသခ်ာစြာ ေလ့လာသံုးသပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိလုပ္ကိုင္တဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆင္ျခင္ဥာဏ္သတိနဲ႔ ေကာင္းစြာ ႐ွဳျမင္သံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။